Opinie - Chris Hedges

De planeet redden betekent: Het omverwerpen van de heersende elites

Vanaf maandag 7 oktober zal Extinction Rebellion weer acties gaan voeren. Daarbij zal o.a. in tal van hoofdsteden over de hele wereld grote delen van het verkeer worden lamgelegd door blokkades. In het onderstaande stuk van Chris Hedges, verschenen op truthdig.com (23 september 2019), verklaart hij zich een warm voorstander van dit soort ontregelende geweldloze vormen van burgerlijke ongehoorzaamheid om de destructieve macht van de heersende elites te breken.

woensdag 25 september 2019 17:08
Spread the love

De klimaat staking van scholieren en studenten over de hele wereld van afgelopen vrijdag zal niet meer impact hebben dan de massale opkomst van vrouwen na de verkiezing van Donald Trump of de honderdduizenden demonstranten die de straat opgingen om de oorlog in Irak aan de kaak te stellen. Dit betekent niet dat deze protesten niet zouden moeten plaatsvinden. Dat moeten ze wel. Maar dergelijke demonstraties moeten worden geplaatst in de bittere realiteit dat we in de wandelgangen van de macht niet meetellen.

Als we in een democratie leefden, wat we niet doen, zouden onze ambities, rechten en eisen, in het bijzonder de eis dat we het hoofd moeten bieden aan de klimaatcrisis een impact moeten hebben. We zouden in staat zijn om vertegenwoordigers aan de macht te brengen om veranderingen door te voeren. We zouden dan in staat zijn om ecologische rechtvaardigheid op te eisen bij de rechtbanken. We zouden in staat zijn om geldmiddelen vrij te maken voor uitbanning van de koolstofuitstoot.

Stemmen, lobbyen, handtekeningenacties en protesteren om de heersende elites ertoe aan te zetten om rationeel te reageren op de klimaatcatastrofe is niet effectiever gebleken dan het smeken van slachtoffers van scrofula (een huidziekte) aan Hendrik VIII om hen met een koninklijke aanraking te genezen. De vertrouwde tactieken die de voorbije decennia door milieuactivisten werden gehanteerd, waren spectaculaire mislukkingen.

In 1900 produceerde de verbranding van fossiele brandstof – voornamelijk kolen – ongeveer 2 miljard ton koolstofdioxide per jaar. Dat aantal was in 1950 verdrievoudigd. Vandaag de dag is het niveau 20 keer hoger dan het cijfer uit 1900. In de afgelopen tien jaar was de toename van CO₂ 100 tot 200 keer sneller dan wat de aarde heeft meegemaakt sinds de laatste ijstijd. Op 11 mei registreerde het Mauna Loa Observatorium in Hawaï 415,26 delen per miljoen CO₂ in de lucht. Het wordt verondersteld de hoogste concentratie te zijn sinds het ontstaan van de mens. We zullen een nieuw paradigma voor verzet moeten omarmen of sterven.

De heersende elites, en de bedrijven die ze bedienen, zijn de belangrijkste obstakels voor verandering. Ze kunnen niet worden hervormd. En dit betekent revolutie, hetgeen is wat Extinction Rebellion tracht te bereiken met zijn oproep voor een “internationale rebellie” op 7 oktober, wanneer het zal proberen stadscentra over de hele wereld af te sluiten door acties van aanhoudende, massale burgerlijke ongehoorzaamheid. De macht moet in onze handen terechtkomen. En aangezien de elites de macht niet vrijwillig zullen opgeven, zullen we deze moeten grijpen door middel van geweldloze actie.

Protesten kunnen het begin zijn van politiek bewustzijn. Maar ze kunnen ook leeg politiek theater zijn. Ze kunnen worden gebruikt om onze morele rechtschapenheid te vieren – reclame voor onszelf, met name in het tijdperk van de sociale media. Ze kunnen een boutique-activisme worden waarbij demonstranten zich gewillig door politieafzettingen laten leiden en arrestaties keurig geregisseerd worden, resulterend in een paar uur in de gevangenis en het bestempelen van de demonstranten als radicalen.

Ze kunnen worden gebruikt om ons te distantiëren van een weerzinwekkende politieke figuur zoals Donald Trump, maar ons stil en medeplichtig achterlaten als hetzelfde beleid wordt uitgevoerd door een zogenaamde progressieve figuur zoals Barack Obama. Dit is een spel dat de staat heeft geleerd in haar voordeel uit te spelen. Zolang we de machine niet beschadigen, zolang we protesteren op basis van hun regels, zullen de elites ons door de straten van Washington laten lopen met poezenhoedjes op, of schoolstakingen van een dag toestaan.

Wanneer de macht bedreigd wordt, zoals dat het geval was met de langdurige protesten tijdens de Occupy kampementen en met Standing Rock, reageren de heersende elites heel anders. Ze gebruiken het volle gewicht van de surveillancestaat om de demonstranten te demoniseren, te arresteren, leiders gevangen te zetten en provocateurs te laten infiltreren die gewelddadige aanvallen uitvoeren om de inzet van politie en veiligheidsdiensten, die de protesten de kop indrukken, te rechtvaardigen.

Roger Hallam, medeoprichter E.R. gearresteerd

Veiligheidstroepen zijn al begonnen zich voor te bereiden op het verstoren en dwarsbomen van de geplande bezetting van stadscentra in oktober door Extinction Rebellion, een actie die bedoeld is om het verkeer negatief te beïnvloeden en delen van grote steden lam te leggen.

Roger Hallam, de mede-oprichter van Extinction Rebellion, werd op 14 september gearresteerd en beschuldigd van een poging tot ontregeling op luchthaven Heathrow met behulp van een drone. Hallam noemde Heathrow – waarvan klimaatactivisten zeggen dat het 18 miljoen ton kooldioxide per jaar uitstoot, meer dan de totale uitstoot van 118 landen – “een misdaad tegen de menselijkheid.” Hij en andere activisten hebben gezworen om de plannen van de luchthaven om een derde landingsbaan te bouwen een halt toe te roepen.

De zaak van Hallam zal worden behandeld aan de Isleworth Crown Court op 14 oktober, hetgeen betekent dat hij niet zal worden vrijgelaten voordat de 7 oktober protesten zijn afgelopen. Daarnaast zijn andere Extinction Rebellion organisatoren, waaronder Andrew Medhurst, gearresteerd in Engeland, en de politie heeft hun telefoons en computers in beslag genomen.

Het maakt niet uit wie het publieke gezicht is van de corporatistische staat. Dit gaat niet over politieke persoonlijkheden. Het was immers Obama die een gecoördineerde nationale actie toeliet om de Occupy kampementen af te breken, evenals de belegering van de de waterbeschermers bij Standing Rock.

Het milieubeleid van Obama was verschrikkelijk, ondanks zijn lippendienst aan het terugdringen van het broeikaseffect en zijn steun aan het tot niets verplichtende Parijse klimaatakkoord – dat de klimaatwetenschapper James Hansen zwendel noemde. De Amerikaanse olieproductie steeg elk jaar dat hij in functie was, een stijging van 88%. Het was de grootste binnenlandse stijging van de olieproductie in de Amerikaanse geschiedenis.

Obama maakte offshore-boringen voor Amerikaanse oliemaatschappijen mogelijk alsof hij Sarah Palin was. “Je zult het niet altijd door hebben gehad, maar de Amerikaanse energieproductie ging elk jaar omhoog toen ik president was,” vertelde Obama vorig jaar trots aan een gehoor van de Rice University. “En weet je dat … Amerika plotseling de grootste olieproducent was… dat was ik, mensen.”

Democraten dienen, net zoals de Republikeinen, de macht van het bedrijfsleven. Ze zullen de overheidssubsidies voor de fossiele brandstoffen- en winningsindustrieën niet beëindigen. Ze zullen geen koolstofbelastingen opleggen om fossiele brandstoffen in de grond te houden. Ze zullen de overconsumptie niet aan banden leggen.

De technologieën waarin ze investeren – fracking, hybride auto’s, genetisch gemodificeerd voedsel – zijn ontworpen om de consumptieniveaus te handhaven of uit te breiden, niet om ze te verminderen. Zij zullen niet de biljoenen dollars en de wetenschappelijke en technische expertise uit het leger en bedrijven ombuigen tot een reddingsactie richting milieucatastrofe. De retoriek en gimmicks die ze gebruiken om het publiek te paaien, van koolstofkredieten tot windturbines en zonnepanelen zijn, zoals de wetenschapper James Lovelock zegt, het equivalent van artsen uit de 18e eeuw, die proberen om ernstige ziekten met bloedzuigers en kwik te genezen.

Het creëren van steeds meer complexe bureaucratische en technocratische systemen in een tijd van afnemende middelen is een kenmerk van stervende beschavingen. Beschavingen in hun laatste fase zoeken verwoed naar nieuwe methoden van uitbuiting in plaats van zich aan te passen aan een veranderende omgeving. Ze onderdrukken en exploiteren de lagere klassen met een steeds grotere meedogenloosheid om de onverzadigbare begeerte van de elites naar macht, luxe en hedonisme te handhaven. Hoe erger het wordt, hoe meer de elites zich terugtrekken in hun privé-enclaves. Hoe meer de elites het contact met de werkelijkheid verliezen, hoe zekerder de catastrofe wordt. Dit zelfvernietigend proces ondermijnt het ecosysteem totdat dit op een rampzalige manier instort.

De heersende elites, opgeleid op business-scholen en managementstudies, zijn niet toegerust om de existentiële problemen veroorzaakt door een klimaatramp te lijf te gaan. Ze zijn opgeleid om, ongeacht de kosten, de systemen van het mondiale kapitalisme te handhaven. Ze zijn systeemmanagers. Ze missen de intellectuele capaciteiten en verbeelding om te zoeken naar oplossingen buiten de smalle parameters van het mondiale kapitalisme.

Degenen die in het zuiden van de wereld leven, lijden en sterven al aan de gevolgen van de opwarming van de aarde, waarvoor de rijke geïndustrialiseerde landen van het mondiale noorden het grootste deel van de verantwoordelijkheid dragen. De rijkste 0,54%, oftewel 42 miljoen mensen over de hele wereld, zijn verantwoordelijk voor meer uitstoot dan de armste helft van de wereldbevolking, oftewel 3.8 miljard mensen. Deze elites offeren de armsten op de planeet het eerst op, terwijl ze zich opwerken in de sociale en economische hiërarchie om ons allen uit te roeien.

Afstand van positivisme

We moeten afstand nemen van ons meedogenloze positivisme, onze absurde manie naar hoop, onze naïeve overtuiging dat we met durf en vastberadenheid alle problemen kunnen oplossen. We moeten de troosteloosheid onder ogen zien. We leven in een wereld die al zwaar beschadigd is door de opwarming van de aarde, die onvermijdelijk erger wordt.

Weigering om deel te nemen aan de verdere vernietiging van de planeet betekent een breuk met de traditionele politiek. Het betekent niet-meewerken met het gezag. Het betekent het tarten op elke mogelijke geweldloze manier van het consumentenkapitalisme, militarisme en imperialisme. Het betekent het aanpassen van onze levensstijl, met inbegrip van veganist worden, om de macht te dwarsbomen die uit is op onze vernietiging. En het betekent golven van ononderbroken burgerlijke ongehoorzaamheid tot de machine aan stukken ligt.

De biosfeer, met inbegrip van het Amazonewoud, de oceanen en de poolkappen, gaan zichtbaar achteruit. Hittegolven verlammen Europa, Australië en de Amerikaanse Southwest. Overstromingen verwoesten de Midwest. Vorige week waren er in het zuidoosten van Texas zware overstromingen en vielen er doden toen het werd getroffen door de zevende natste tropische cycloon in de Amerikaanse geschiedenis, met in sommige gebieden meer dan 100 cm. neerslag binnen drie dagen.

Monster orkanen teisteren het Caribisch gebied en de kusten van de Verenigde Staten. Bosbranden vernietigen de bossen van de West Coast. Maar ondanks de tastbare tekenen van een klimaatcrisis, blijven de elites ons verzekeren dat we kunnen blijven leven zoals we altijd hebben geleefd.

De wiskundige modellen voor de toekomst van de planeet hebben drie verwoestende trajecten:

1) een massale sterfte van misschien wel 70 procent van de menselijke bevolking en vervolgens een onrustige stabilisatie;

2) het uitsterven van de mens en de meeste andere soorten;

3) een onmiddellijke en radicale herinrichting van de menselijke samenleving om de biosfeer te beschermen en deze meer divers en productief te maken.

Dit derde scenario, waarvan de meeste wetenschappers toegeven dat het onwaarschijnlijk is, is afhankelijk van een stopzetting van de productie en consumptie van fossiele brandstoffen, De conversie naar een plantaardig dieet om een eind te maken aan de veeteeltindustrie – die bijdraagt tot een bijna net zo groot deel van de broeikasgassen als de fossiele brandstofindustrie – en het vergroenen van de woestijnen zowel als het herstellen van de regenwouden. We weten wat we moeten doen als we willen dat onze kinderen een toekomst hebben. De enige vraag die overblijft is hoe we leiders die ons kunnen redden, in staat stellen dit te realiseren.

Klimaatwetenschappers waarschuwen dat we al snel een omslagpunt bereiken, als de biosfeer dusdanig wordt ondermijnd, dat geen enkele poging om het ecosysteem te redden de op hol geslagen klimaatverandering zal kunnen stoppen. Dat punt kan nu al bereikt zijn. Velen geloven dat het omslagpunt in zicht komt bij een verdere stijging van de temperatuur van 2 graden Celsius. Op dat punt zullen we “feedback loops” zien ontstaan, milieurampen die elkaar versterken.

We moeten een nieuw radicalisme omarmen. We moeten ononderbroken burgerlijke ongehoorzaamheid betrachten om de uitbuitingsmachinerie te ontwrichten, zelfs als we ons voorbereiden op de onvermijdelijke verschuivingen en rampen die komen gaan. We moeten onze levensstijl en consumptie veranderen om onze persoonlijke CO₂ voetafdruk terug te brengen. En we moeten onszelf organiseren om de bestaande machtsstructuren te vervangen door andere die in staat zijn om om te gaan met de crisis die voor ons ligt.

__________________________________

Dit is een vertaling van Saving the Planet Means Overthrowing the Ruling Elites door Chris Hedges op  Truthdig

Chris Hedges is journalist, Pulitzer Prize winnaar, Truthdig columnist, maker van het wekelijkse interviewprogramma “On Contact,” op RT-Amerika, en auteur. Zijn laatste boek is “America: The Farewell Tour” (2018)

Vertaling: Vertaal Slag ,  Foto: David Holt (wikimedia)

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!