Het is wel bizar dat deze partij het Vlaamse discours zo prominent naar voren denkt te kunnen schuiven terwijl de meeste van de Nederlandstalige Belgen – zacht uitgedrukt – niet zo wakker liggen van de ‘Vlaamse identiteit’ (de aanhalingstekens staan er niet toevallig). Gesteld dat ze al zouden weten wat dat precies moet zijn. Meer zelfs, nogal wat aspecten van het Vlaams-nationalisme steken tegen en stoten af. Ik behoor overigens tot diegenen die het Vlaams-nationalisme bijzonder gedateerd vinden. Het is een overblijfsel uit de 20ste eeuw, uit de jaren 50 en 60, toen communautaire scherpslijperij nog ‘bon ton’ was. Dat stadium zouden we al lang moeten voorbij zijn. Niet dus voor partijen à la N-VA en VB.
Kunstmatig verhaal
Het is duidelijk dat de partij van Bart De Wever natte dromen krijgt van het idee om op school een heel (kunstmatig) verhaal te laten verspreiden dat het beeld van een ‘roemrijk Vlaanderen’ inlepelt bij kinderen en adolescenten. Tegelijk is er de ambitie om de openbare omroep VRT nog meer in te kapselen om ‘de Vlaamse identiteit’ uit te dragen en te versterken. Alles is goed om het idee van een ‘Vlaamse natie’ aan te praten, zoveel is duidelijk. Zuidelijke Nederlanden? Nooit van gehoord. België? Ach, de staat op zich bestaat bijna 190 jaar maar daar zwijgen we over, en de lange voorgeschiedenis die verdraaien we wel in ons voordeel.
Als we bij ‘Vlaamse identiteit’ nog zouden kunnen denken aan boerenklompen, beiaarden en wat muzikale folklore, dan zou het best nog speels of vrolijk kunnen zijn. Spijtig genoeg begint het identitaire denken van de N-VA en aanverwante geesten hele akelige, naargeestige vormen aan te nemen. Mij doet het denken aan het extreme nationalisme en patriottisme dat je ziet in landen als Polen of Hongarije of op de Balkan. De Balkan, weet u nog, waar burgeroorlogen bijzonder veel leed en miserie aanrichtten in een niet al te ver verleden. Ook omdat nationalisten allerhande daar absoluut de eigen ‘identiteit’ wilden vertalen in een eigen staatje. Daar kregen ze hun zin, niet zelden na veel bloedvergieten.
De evolutie in het noorden des lands is al een tijd onheilspellend. De N-VA wil nog een versnelling hoger gaan, gedreven als ze is om via zoveel mogelijk autonomie en confederalisme de ultieme agenda door te drukken: België splitsen. Dat een duidelijke meerderheid in dit land géén splitsing en ook geen confederalisme wenst, is een bijkomstigheidje blijkbaar. Zo’n houding is bezwaarlijk democratisch te noemen.
Enggeestigheid
Persoonlijk bedank ik feestelijk voor dit trieste, lamentabele, enggeestige identitaire denken dat een ‘Vlaams natiegevoel’ wil aanpraten, desnoods met massale propaganda via alle mogelijke middelen. Dat is niet de weg die we hier uit moeten. Daar wordt een samenleving niet beter van, integendeel! Ook de harde taal richting nieuwkomers, migranten, vluchtelingen, mensen met buitenlandse roots vind ik onbehaaglijk en ongepast. Zeker, integratie is wenselijk, maar dat bereik je niet met de zweep.
Ik behoor tot de velen die kiezen voor en vasthouden aan de Belgische identiteit die complexer maar ook rijker, veelzijdiger, uitdagender is. Ik leef graag en met overtuiging in een land waar diverse talen bestaan. Ik geloof in de mogelijkheden om veel meer uit te wisselen onder alle mensen in België, ongeacht hun moedertaal. Ik wens ook dat al onze scholen, overal in België, over die Belgische identiteit onderwijzen en dat ze niet meegaan in een tendens die ik gevaarlijk acht.
Instrumentalisering
Historici zijn overigens gekant tegen de ‘Vlaamse canon’ – een lijst van ankerpunten uit de cultuur en geschiedenis die verplichte kost zou zijn op school en voor nieuwkomers – die de N-VA zou willen opsolferen. “De politieke instrumentalisering van de geschiedenis om de Vlaamse identiteit te ondersteunen is een bar slecht idee”, zegt Bruno De Wever, historicus en ‘broer van’. Terecht uiteraard.
Geen ‘Vlaamse canon’ dus voor mij. Ook geen gemanipuleerde of georchestreerde openbare omroep die mij dag na dag inprent en uitlegt hoe belangrijk het wel zou zijn om ‘Vlaming’ te zijn. Ik ben Belg, Brabander, Europeaan, wereldburger. Mijn context is de Belgische, en dat is een bewuste en doordachte keuze. Het is die context, en de Europese context, waarin ik wens te leven. Punt.
