Herstel van de biodiversiteit in Nieuw-Zeeland, die na de komst van de mens sterk afnam, zal minstens vijftig miljoen jaar vergen. Dat constateren wetenschappers van de Rijksuniversiteit Groningen en Massey University in Nieuw-Zeeland.

De komst van de mens in Nieuw-Zeeland, ongeveer 700 jaar geleden, zette een uitstervingsgolf onder inheemse vogels in gang. Nog veel meer soorten zijn momenteel bedreigd. Tot de komst van de Maori’s rond het jaar 1280 van onze jaartelling waren vleermuizen de enige zoogdieren in Nieuw-Zeeland. De Maori’s en later de Europeanen (die arriveerden rond 1642) zetten een uitstervingsgolf in gang die leidde tot de verdwijning van zeventig vogelsoorten, inclusief de moa, grote loopvogels.

Genoom

De kaka (Nestor meridionalis), een van de bedreigde vogelsoorten. Foto Kate MacBeth/ CC 3:0

Evolutionair bioloog Luis Valente van Naturalis in Leiden, tevens verbonden aan de Universiteit Groningen, ontwikkelde samen met Rampal Etienne, hoogleraar aan de Universiteit Groningen, een wiskundig model om de schade aan de biodiversiteit te kunnen vaststellen. Het model kan gebruikt worden om te berekenen hoe lang het duurt voor de biodiversiteit zich hersteld heeft tot het oorspronkelijke niveau op de eilanden.

De onderzoekers brachten een deel van het DNA in kaart van bijna alle vogelsoorten, inclusief veel uitgestorven soorten. Uit computersimulaties concludeerden ze dat ongeveer 50 miljoen jaar nodig is om de biodiversiteit die verdween door de komst van de mens, te herstellen.

Kakapo

Een aantal soorten, zoals de kakapo en diverse soorten kiwi’s, staan momenteel op de lijst met bedreigde soorten. Als ook zij uitsterven moet er nog eens zes miljoen jaar aan die hersteltijd worden toegevoegd. Als soorten die momenteel als ‘kwetsbaar’ worden aangemerkt ook verdwijnen, moet nogmaals tien miljoen jaar worden toegevoegd aan dit cijfer.

De term ‘herstel’ wordt gebruikt om een punt aan te duiden waarop de evolutie is teruggekeerd naar het oorspronkelijke aantal soorten. De nieuwe soorten zullen echter niet identiek dezelfde zijn als de uitgestorven soorten, legt Valente uit.

Dodo

Reconstructie van de uitgestorven dodo (Raphus cucullatus). Foto  Thilo Parg/CC 3:0

“Ik werk ook op Mauritius, waar de dodo heeft geleefd. De evolutie zal de dodo niet terugbrengen, maar de vogel was verwant aan de duif. Er zou zich uiteindelijk een nieuwe vogelsoort kunnen ontwikkelen uit de huidige duivenpopulatie op het eiland”, legt hij uit.

Weten wat de hersteltijd van een ecosysteem op een eiland is, maakt het mogelijk de ecologische schade te bepalen, zegt Valente. “Gezien de beperkte middelen die beschikbaar zijn voor natuurherstel, kunnen deze cijfers helpen bij het bepalen van de verhouding tussen kosten en baten als het gaat om investeringen in bescherming van bedreigde soorten.”

Bron: New Zealand’s biodiversity will take millions of years to recover