UTSOPI, de organisatie voor en door Belgische sekswerkers heeft kort voor de verkiezingen voor het eerst haar memorandum aan pers en politici gepresenteerd. Het document, genaamd “Eindelijk Rechten voor Sekswerkers” klaagt voornamelijk de vele misstanden onder het huidige gedoogbeleid aan en doet tien voorstellen die de levens- en werkomstandigheden van sekswerkers kunnen verbeteren.
UTSOPI bestaat sinds 2015 en is als enige in haar soort een sekswerkersbeweging voor en door sekswerkers. Het eisenpakket van de vereniging begint dan ook niet zonder reden met het voorstel “niet zonder ons”, een pleidooi om geen beleidsbeslissingen meer over de hoofden van sekswerkers heen te nemen en sekswerkers te erkennen als gesprekspartner.
Precariteit
“Niets over ons zonder ons”, aldus Sonia Verstappen, oprichter en copresidente van UTSOPI, “het is absurd dat beslissingen genomen worden met het doel ons te beschermen, zonder eerst geluisterd te hebben naar onze noden en verwachtingen. Niemand dan sekswerkers zelf weten beter wat zich op het terrein afspeelt. Waarom laten politici deze know-how zo vaak links liggen?”
De organisatie bepleit bovendien een decriminalisering van sekswerk en een erkenning van het beroep op het federale vlak. “Zonder die erkenning is namelijk geen sociale of juridische bescherming van sekswerkers mogelijk”, aldus Sonia Verstappen, “dat heeft vaak drastische gevolgen voor een groep waarin veel mensen al gebukt gaat onder armoede en precariteit.”
UTSOPI wil daarnaast een federaal kader voor sekswerk. In de huidige situatie mag elke gemeente voor zichzelf bepalen hoe ze sekswerk reguleert, met het surreële gevolg dat bijvoorbeeld aan het Brusselse Noordstation aan de ene kant van de straat andere regels gelden dan aan de andere kant van dezelfde straat. Sekswerkers zijn op deze manier bovendien overgeleverd aan de willekeur van elk nieuw gemeentebestuur.
De organisatie maakt tot slot ook duidelijk dat ze een duidelijke lijn trekt tussen mensenhandel en sekswerk, alsook tussen de prostitutie van minderjarigen en betaalde seks tussen volwassenen met toestemming. In dit kader pleit UTSOPI voor meer middelen voor organisaties die de slachtoffers van mensenhandel bijstaan. De sekswerkersbeweging doet ook belangrijke suggesties voor het elimineren van regels die slachtoffers doen twijfelen hulp te gaan zoeken.
European Women’s Lobby
De afgelopen legislatuur was getekend door meevallers en tegenslagen. UTSOPI wist zich in Brussel en Wallonië een plaats te veroveren als spreekbuis van de sekswerkersgemeenschap tijdens publieke debatten. De organisatie heeft nu een hoofdkwartier in de Brusselse Aarschotstraat. Ze werkt actief aan uitbreiding naar Vlaanderen, in het kader van een gezondheidsproject dat ondersteund wordt door de Vlaamse overheid.
De organisatie betreurt tegelijk dat de hervorming van het Strafwetboek onder minister Geens door de val van de regering geen kans meer maakte. Die hervorming voorzag een decriminalisering van volwassenenporno en van de louter economische exploitatie van sekswerk. Het was op basis van dit bewuste artikel 380, al was het ondertussen herschreven maar nog niet door het parlement gepasseerd, dat de Franstalige Vrouwenraad erin slaagde de constructie van het Eros Center in Seraing te laten afvoeren.
Wat dat laatste betreft, maakt UTSOPI zich voor de volgende legislatuur op voor een belangrijke strijd. Binnen feministische organisaties en politieke partijen gaan steeds meer stemmen op voor een totaalverbod op prostitutie via de criminalisering van de cliënt. De invoering van dit “abolitionistische” model in Frankrijk, zo toonde onderzoek van Dokters van de Wereld afgelopen jaar aan, leidde op twee jaar tijd tot een toename van het geweld op sekswerkers, een toename van verkrachtingen en besmettingen.
“De European Women’s Lobby voert de druk de laatste jaren enorm op om dit model in elke lidstaat van Europa in te voeren”, zegt Daan Bauwens, verantwoordelijk bij UTSOPI voor de uitbreiding naar Vlaanderen, “onze boodschap aan de abolitionisten is de volgende: er zijn inderdaad problemen in de sector. Die worden gecreëerd door de omstandigheden waarin het werk moet plaatsvinden en niet door de aard van het werk zelf. Een verbod duwt tienduizenden de armoede in, terwijl ze net kwetsbaarder worden voor geweld. Duidelijke rechten zijn het antwoord, niet een verbod.” Hij voegt er voor de volledigheid aan toe dat de vrouwenbeweging niet met één stem spreekt en UTSOPI in haar strijd op verschillende feministische partners kan rekenen.
