Van bij het begin was ACV-voorzitter Marc Leemans niet mals voor de regering Michel. Zo omschreef hij het regeringsprogramma als een horrorscenario en ook de jaren daarna bleef hij zeer kritisch. Opvallend was wel dat hij steeds N-VA, Open VLD en MR bij naam noemde. Alsof CD&V geen deel uitmaakte van deze regering. Alsof CD&V niet mee verantwoordelijk was voor het gevoerde beleid. In de herfst van vorig jaar verraste hij, in een podcast op MO* (1), dan ook vriend en vijand met de mededeling dat de CD&V net zo goed als de andere partijen zich schuldig heeft gemaakt aan een ronduit asociaal beleid en dat het tijd wordt om de band met één politieke partij in de toekomst los te laten.

Het hek is van de dam

Met beweging.strijdbaar hameren wij al decennia lang op de onheilzame band van de christelijke arbeidersbeweging met de CD&V. Met die kritiek stonden wij niet alleen en het blijft de vraag hoe het mogelijk is dat de top van de christelijke arbeidersbeweging zo lang heeft gewacht om in dit dossier knopen door te hakken. Want jaar na jaar borrelde bij de militanten de onvrede op over die exclusieve band met een partij die stelselmatig inging tegen de eisen van de christelijke arbeidersbeweging. Als Leemans de steun van de basis niet wilde verliezen moest hij wel ingrijpen. De leegloop van leden van de christelijke arbeidersbeweging die voor de CD&V stemden is dan ook al langer bezig. Getuige daarvan onder meer de interviews die wij de vorige maanden afnamen (2). Hoe dan ook, is met de uitspraak van Leemans een nieuw tijdperk aangetreden. Met de campagne ‘Een ander beleid is mogelijk’ zette het ACV de deur open voor een feitelijk politiek pluralisme in de christelijke arbeidersbeweging. Dat opent perspectieven. Militanten kunnen nu ook vrijuit stemmen en zich kandidaat stellen op lijsten van Groen, SP.A en PVDA. Zonder de onderlinge verschillen te willen ontkennen, komen al deze partijen op voor een sociaal en ecologisch beleid dat de ongelijkheid wil terug dringen en voor een warme en solidaire samenleving waarin voor discriminatie en racisme geen plaats meer is. Militanten die voor deze partijen stemmen en opkomen versterken links en daar zijn we in dit land nu toch wel stilaan aan toe. Tegelijkertijd versterken ze ook de slagkracht van de arbeidersbeweging. Met de links/progressieve standpunten van die partijen wegen ze immers op de koers die de arbeidersbeweging, als tegenbeweging, vandaag zou moeten varen.

Voor welke partij moeten wij stemmen?

Wij zullen dus iedere stem op Groen en SP.A toejuichen maar ons hart klopt voor de PVDA. Een partij die 218 vakbondsmilitanten onder haar kandidaten telt en waarvoor wij ook al bij de vorige verkiezingen van mei 2014 opriepen om die partij aan de nodige stemmen te helpen (3). Het is onmiskenbaar dat het huidige verkiezingsprogramma van de SP.A heel wat roder kleurt dan haar standpunten van de voorbije jaren. Maar de praktijk van de voorbije jaren, al dan niet in een regering, doet ons soms twijfelen aan de oprechtheid van de huidige standpunten. Dat Groen het goed doet in de peilingen is mooi meegenomen maar er blijft, terecht of niet, een zweem van antisocialisme boven de partij zweven. En aan de relatie met de vakbonden is misschien ook nog wel wat werk.

Als syndicalisten gaat onze voorkeur naar de PVDA omdat bij deze partij de sociale strijd voorop staat en ze met haar standpunten ook de andere partijen dwingt om kleur te bekennen. Ten gronde gaat het er volgens ons om de machtsverhoudingen grondig te wijzigen. Dat wordt erg moeilijk als je als links/progressieve partij bereid bent een eindje mee te stappen in de logica van ‘de heersende orde’. Wij pleiten voor een partij die er voor kiest om via sociale en democratische strijd de bestaande machtsverhoudingen omver te werpen. Voor ons als syndicalisten is de tegenstelling tussen ‘Arbeid en Kapitaal’ en hoe daarmee wordt omgegaan, de toetssteen om een voorkeur voor een partij uit te spreken. En dat is in de maatschappelijke context waarin we ons vandaag bevinden, de PVDA.

Progressief front

Bij de verkiezingen van 26 mei staat er veel op het spel. De regeringspartijen van Michel maken er geen geheim van dat ze de ‘Zweedse coalitie’ willen verder zetten. Dat is een ‘staatsgevaarlijke’ onderneming, aldus Marc Leemans in Visie (05/04/19) want dat betekent opnieuw “besparen in de sociale zekerheid…beknibbelen op je pensioen of op je uitkering…om daarnaast ook de collectieve diensten verder uit te kleden zodat nadien de privésector zijn winstmarge kan pakken.”

En tweede regering Michel met een dominante rol voor de N-VA zal de samenleving nog meer ontwrichten, temeer omdat dan de antisyndicale reflex zich nog sterker zal doorzetten.

Jambon en De Wever maken er geen geheim van om schoon schip te maken met het centraal loonoverleg en de automatische loonindexering. Met een N-VA’er als premier, als minister president en als minister van onderwijs komt de dreiging van ‘Thatcher’ of ‘Orban aan de Schelde’ steeds dichterbij. Maar zo’n vaart hoeft het niet te lopen. Als er op 26 mei gestemd wordt zoals de peilingen nu aangeven komen ‘rood en groen’ in de buurt van de score van de N-VA. Hoe beter de score van ‘rood en groen’ hoe groter de kans op een regering zonder de N-VA. Wij pleiten er voor om in dat scenario de juiste keuzes te maken. Groen en SP.A gaan dan het best niet in op de sirenenzangen van N-VA en Open VLD. Een progressief beleid is mogelijk als Groen, SP.A en PVDA mekaar na de verkiezingsuitslagen, op basis van wat ze delen en rekening houdend met wat hen scheidt, weten te vinden.

Naast onze oproep om op 26 mei een stem te geven aan de PVDA vinden wij het als beweging.strijdbaar even belangrijk dat de inzet, van onderuit, van militanten van de christelijke arbeidersbeweging in zowel Groen, SP.A en PVDA, mee de aanzet geeft voor een progressieve frontvorming. En in dat front kan beweging.net een belangrijke partner zijn.

Jef Mariën, Anne Dhooghe, Willy Verbeek

Noten

(1)Marc Leemans: ‘Medestanders in de strijd tegen belastingontduiking zitten niet in regeringspartijen’

(2)Beweging.net Herent: politiek onafhankelijk

Beweging.net Geel laat CD&V ‘links’ liggen

“Een ander beleid is mogelijk”: ACV’ers kiezen voor de PVDA

(3)Verklaring n.a.v. de verkiezingen van 25 mei 2014 ‘Met een doordachte keuze links versterken’