Bron: Flickr
Opinie, Wereld, Economie, Milieu, Politiek -

Het akkoord van Parijs had Greta en co altijd al nodig

In 2015 werden zowat alle landen ter wereld het in Parijs eens dat er actie nodig was tegen de klimaatverandering. Maar het stond meteen al in de sterren geschreven dat burgers zich zouden moeten mobiliseren om hun regeringen bij de les te houden en de ambitie op te krikken, schrijft Andrew Norton, directeur van het International Institute for Environment and Development (IIED).

vrijdag 26 april 2019 16:32
Spread the love

Van de schoolspijbelaars, die geïnspireerd werden door Greta Thunberg in Zweden en zich al over de hele wereld hebben verspreid, tot de Sunrise Movement in de VS die deGreen New Deal erdoor drukte: er broeit iets, en de schaal en intensiteit waarmee de beweging groeit is verrassend.

De wortels van dit hoopvolle momentum liggen in de mislukking om de beloftes na te komen die vrijwel elk land in de wereld heeft onderschreven. Het klimaatakkoord van Parijs werd historisch snel ondertekend en geratificeerd, en het werd jaren vroeger van kracht dan gepland was. 

Dat was te danken aan het politieke momentum in de internationale gemeenschap. Het was geen kleine beslissing: alle landen, in al hun economische, sociale en culturele diversiteit, waren het eens dat we moesten handelen, en wel dringend. 

Beloften

Maar er was een probleem: de centrale doelstelling van het Klimaatakkoord is de opwarming beperken tot 1,5 graden (er is ook een doelstelling van 2 graden, maar de consensus is sindsdien steeds sterker dat die niet volstaat om zowel mens als milieu te beschermen). Maar de actieplannen die werden ingediend voor Parijs zouden – zelfs als ze integraal worden uitgevoerd – de wereld op koers zetten naar een opwarming van 3 graden Celsius tegen 2100. 

Het is steeds duidelijker dat een dergelijke opwarming zonder snelle en ingrijpende actie zou leiden tot de vernietiging van het menselijk welzijn en de natuurlijke wereld. De laatste wetenschappelijke studies wijzen op het grote risico dat een opwarming met 3 tot 4 graden een ‘runaway climate change’ in gang zou zetten en de temperatuurstijging zo nog meer de hoogte in zou drijven. 

Versnelling hoger

Maar ook nu al is de impact van de klimaatverandering op de armste mensen in de armste landen ernstig en groeiend. Zij betalen de prijs voor de uitstoot die de welvaart in de rijke landen gecreëerd heeft. 

Volgens het VN-klimaatpanel moet de uitstoot wereldwijd met de helft dalen tegen 2030 en tegen 2050 netto nul zijn. Rijke landen moeten zich nog veel sneller inspannen, willen ze de wereld een kans geven om een echte klimaatcrisis te vermijden. Zoals Greta Thunberg het al zei in het Britse Parlement moeten we stoppen met praten over het ‘verminderen van uitstoot’ en beginnen nadenken over hoe we onze uitstoot kunnen ‘elimineren’.

In de praktijk betekent dat snelle en verregaande transformaties in ons energie- en landgebruik, radicaal herdenken van onze steden en diepgaande veranderingen in onze industrie. Dat zijn enorme uitdagingen maar ze zijn haalbaar als we snel handelen. 

Mobilisatie

In de menselijke geschiedenis zijn zelden veranderingen op ingrijpende schaal gebeurd zonder een grote uitdaging van gemotiveerde burgers aan het establishment. Ooit werd het als natuurlijk beschouwd dat mensen in slavernij leefden, dat kleine kinderen moesten werken om hun brood te verdienen en dat alleen rijke mannen konden stemmen. Er zijn nog veel meer voorbeelden van zaken die als aanvaardbaar beschouwd werden en zelfs noodzakelijk voor de sociale orde, maar die we nu afstotelijk vinden. Zonder de vastberadenheid van mensen aan de juiste kant van de geschiedenis hadden we die mijlpalen nooit gehaald. 

De wereld werd het in Parijs in 2015 eens om te doen wat absoluut noodzakelijk is, maar heeft sindsdien niet genoeg gedaan om die ambitie waar te maken. Het was van bij de start duidelijk dat de eerste nationale beloften ruim onvoldoende zouden zijn. Daarom bevat het Klimaatakkoord van Parijs een herzieningsproces om de vijf jaar.

Het was dan ook duidelijk dat er een mobilisatie van burgers nodig is om hun regeringen ter verantwoording te roepen en de ambitie op te schroeven. Dat dit nu ook gebeurt met een dergelijke snelheid en kracht, moet dus een teken zijn van grote hoop en vertrouwen in de toekomst van de menselijke samenleving. Het wordt echt denkbaar dat een waaier van landen (niet allemaal, dat is zeker) terugkeren naar de onderhandelingstafel in 2020 met een betekenisvolle verhoging van hun ambities.

De veranderingen die we nodig hebben om een hoopvolle toekomst te creëren voor de mens en de ecosystemen zijn diepgaand en moeilijk. Maar het is wonderbaarlijk dat zo veel mensen – en vooral zo veel jongeren die met de consequenties zullen moeten leven – zich mobiliseren om snelle en ernstige actie te eisen. Dit is een moment van hoop.

 

Bron:

Climate Home News

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!