Analyse -

Waarom trekt VS zijn troepen terug uit Syrië en Afghanistan?

De aangekondigde terugtrekking van de resterende 2.000 Amerikaanse troepen uit Syrië en de gedeeltelijke terugtrekking uit Afghanistan wil niet zeggen dat er een eind komt aan Pentagons agressieve militarisme en eindeloze Amerikaanse oorlogen in Syrië, in Afghanistan, in de regio of wereldwijd.

donderdag 3 januari 2019 17:51
Spread the love

Het Amerikaanse leger heeft 170.000 troepen gestationeerd in 150 landen en op meer dan 800 militaire basissen buiten de VS. Bijna 40.000 soldaten zitten voor geheime missies op geheime locaties die Washington weigert te onthullen. Omdat het Pentagon haar troepenmacht voortdurend van naam veranderde en verschoof in het Midden-Oosten, is het onmogelijk om te weten hoeveel troepen effectief op stand-by staan ??en hoeveel er in rotatie zijn.

Maar deze verrassende aankondiging om de “troepen terug te trekken”- ongeacht de beperkingen en de militaire slagkracht van de VS, legt de steeds onhoudbare Amerikaanse imperialistische mondiale positie bloot en de rafelige staat van al haar historische allianties.

De aankondiging heeft een kloof gecreëerd binnen Amerikaanse machtskringen. De verschillende ontslagen uit Trumps bestuur en de daaropvolgende beschuldigingen vestigen de aandacht van de massa op het verhitte conflict.

De top van de Democratische Partij en de “top van de commerciële media” staan ??in rep en roer en in verzetsmodus. Ze vallen Trump aan omwille van zijn beleid ten aanzien van Iran en Rusland dat naar verluidt de nationale veiligheid in gevaar brengt. Daarmee bedoelen ze eigenlijk dat hij de Amerikaanse imperialistische belangen schaadt.

Hun aanklachten bevestigen alleen maar dat zowel de racistische Trump als zijn tegenstanders van de heersende klasse imperialistische oorlogsmisdadigers en vijanden van de mens zijn. De pro-militaristische kritiek op Trump is op zich reactionair.

Een progressieve klasse-analyse

Trumps plotse aankondiging – zonder debat met beleidsmakers, zonder enig overleg met bevriende wereldleiders uit de NAVO-oorlogsalliantie – is inderdaad een afwijking van de hegemonische strategie die de VS afgelopen 75 jaar heeft gevoerd.

Deze afwijking verklaart het aftreden van “Mad Dog” Mattis als Trumps minister van Defensie. Mattis, geprezen als de “volwassene” binnen Trumps kabinet, heeft zijn Pentagon-positie gebruikt om de relaties met de Amerikaanse bondgenoten te beschermen. Zijn bijnaam komt van zijn beruchte uitspraak over de Amerikaanse oorlog in Afghanistan: “Het is leuk om wat mensen neer te schieten. Weet je, het is een hels kabaal.” (New York Times, 4 februari 2005) Mattis is ook berucht als de Amerikaanse bevelhebber die verantwoordelijk was voor de dood van honderden Iraakse burgers in Fallujah in 2004.

Mattis ontslag geeft weer hoe de aangekondigde terugtrekking een dramatische breuk vormt met landen die met de VS hebben samengewerkt in Syrië, zoals Frankrijk, Duitsland, België en Groot-Brittannië. Allemaal voormalige koloniale machten die de inheemse culturen vernietigden en Amerika, Afrika en Azië hebben geplunderd.

De heersers van deze landen waren vastbesloten om de Arabische wereld na de ineenstorting van de Sovjet-Unie opnieuw te koloniseren. Andere bereidwillige partners voor deze imperialistische misdaad waren Saoedi-Arabië en Israël. Ze waren bereid zich te engageren voor de oorlog in Syrië, vanuit de veronderstelling dat ze zouden delen in de plundering van het land. Officieel onder het mom van de zogenaamde ‘oorlog tegen terreur’. Trump verraste hen met deze belangrijke Amerikaanse beleidsverschuiving in de regio. Dit zal de imperialistische instabiliteit vergroten.

Nationale verschillen uitbuiten

Volgens talloze berichten in de media nam Trump zijn beslissing op basis van een lang telefoontje met de Turkse president Erdogan. Erdogan heeft gedreigd om een militaire operatie te starten tegen de door de VS gesteunde Koerdische YPG-troepen in Noordoost-Syrië, waar Amerikaanse troepen zijn gestationeerd. Erdogan maakte duidelijk dat Turkije geen bondgenoot van de VS kan blijven en tegelijk een Koerdisch Amerikaans ministaat dulden.

Dit is een onoplosbaar dilemma voor de Amerikaanse imperialisten, wiens top zakenlui Syrië niet hebben kunnen destabiliseren om een ‘regimewissel’ door te voeren. Washington vroeg sinds dag één het aftreden van president Bashar Assad en alle bestaande regeringsfunctionarissen. Dat is niet gebeurd.

Het doel van de VS was de aanstelling van een Syrische regering, die de westerse belangen diende en een verkiezingsproces zou opzetten onder de controle en doorlichting van de belangrijkste imperialistische machten. Dit is de betekenis van de vage term ‘regime change’.

Op de tekentafel in Washington leek het aanvankelijk een eenvoudig plan. Met dit doel probeerde het Amerikaanse politiek-militaire establishment alle mogelijke interne verschillen uit te buiten, zoals de vele religieuze, etnische en nationale groepen in Syrië, inclusief de Koerdische troepen. De hele Amerikaanse en Westerse inspanning was gericht op de balkanisering van Syrië. Zogenaamd om de onderdrukte volkeren en de “democratie” te verdedigen.

Deze inspanning om sektarische verschillen te bewapenen, werd geïmplementeerd onder invloed van het reactionaire Saoedische regime. De door buitenlandse mogendheden gefinancierde huursoldaten en doodseskaders opereerden openlijk in Syrië. Hun benodigdheden werden in grote hoeveelheden vanuit de lucht gedropt.

De imperialistische en Saoedische samenwerking probeerde vooral de reactionaire elementen te mobiliseren. De soennitische Arabische bevolking die de meerderheid vormde werd ingezet tegen de Christenen, Alawis, Druzen, Sjiieten, Yazidi’s, Armeniërs, Koerdische, Turkmenen en tal van kleinere nationale, etnische en religieuze minderheden evenals recente vluchtelingen. Onder de 23 miljoen inwoners van Syrië (inclusief degenen die recentelijk het land hebben verlaten) zijn meer dan een half miljoen Palestijnse vluchtelingen en 1,5 miljoen Iraakse vluchtelingen.

De VS werkte acht jaar om de deelname van de westerse imperialistische machten en de Golfmonarchieën te organiseren. Ondanks vier jaar bombardementen die de infrastructuur van het land hebben gedecimeerd, de invoering van tienduizenden zwaar bewapende en goed gefinancierde huursoldaten, intense internationale politieke druk en wurgende economische sancties, blijft Syrië nog steeds onoverwinnelijk.

Solidariteit boven sektarische verdeeldheid

Syrië verzette zich tegen de poging tot omverwerping op twee fronten. Natuurlijk organiseerde de regering een defensieve militaire strijd. Maar het belangrijkste wapen was de voortdurende afhankelijkheid van het feit dat Syrië een mozaïek is van vele religieuze, etnische en nationale groeperingen die allemaal kunnen samenleven binnen een seculiere staat.

De nut van de strijd om het behoud van de nationale onafhankelijkheid was zichtbaar op elke foto, elke delegatie, elke mobilisatie en elke massabetoging. Deze benadrukten de rijke culturele diversiteit en de eenheid van het hele volk.

Syrië nodigde ook Hezbollah’s goed georganiseerde militaire eenheden uit Libanon, evenals Iraanse en Russische militaire bijstand om zich te verdediging tegen deze imperialistische aanval. Deze vormt een onderdeel van een uitbreidend regionaal conflict.

Bijna alle tienduizenden reactionaire buitenlandse huurlingen die door de VS, Saoedi-Arabië, Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten zijn gefinancierd en opgeleid, zijn nu verslagen. Ook de fanatieke IS-troepen die grote delen van Syrië in handen hadden zijn verslagen. Hoewel elke gewapende groep in staat was tot massale vernietiging, waren de verschillende huurmilities verdeeld en concurreerden ze tegen elkaar, naargelang wie ze financierde.

De nationale trots op de prestaties van Syrië in de verdediging van zijn soevereiniteit slaagde erin om het land intact te houden.

Tanende macht om wereld te domineren

Amerika heeft een andere maar vergelijkbare mislukking gekregen in Afghanistan. Ondanks een open en directe Amerikaanse invasie van het land in 2001 en jaren van bezetting, met de rotatie van een miljoen troepen, is Washingtons brute “vredesmissie” in Afghanistan mislukt. Corruptie kan in een bezetting hardnekkig zijn, maar dat geldt ook voor het verzet. Tegenwoordig is geen enkele beroepsgroep of nationale weg in het land veilig.

De oorlog in Afghanistan is nu de langste in de geschiedenis van de VS, en er is geen einde in zicht. Er is ook geen uitzicht op het vestigen van een stabiel marionettenregime.

Een extra crisis voor het Amerikaanse imperialisme is het toenemend internationaal protest omwille van de burgerslachtoffers en de uithongering in Jemen. Zelfs met hightech Amerikaanse wapens en een Amerikaanse zeeblokkade, slaagt Saoedi-Arabië er niet in om het verzet in Jemen te breken.

Ondertussen zetten de Palestijnen ondanks alles hun verzet door tegen de Amerikaanse bondgenoot Israël. Dit verzet is de realiteit van de 21ste eeuw waar zelfs de laatste generatie wapens uit de VS geen vat op heeft.

Ondanks de zelfverzekerde, agressieve toon van Trumps plotselinge aankondiging, weerspiegelt het niettemin een tanende Amerikaanse macht om de wereld te domineren – ongeacht wie zich in het Witte Huis bevindt. De huidige media en politieke poeha gaan over wie schuldig is aan deze tanende Amerikaanse macht en hoe dit kan gekeerd worden.

Volgens media-speculaties probeert Trump op een cynische manier zijn achterban te redden omdat hij geconfronteerd wordt met een muur van politiek verzet voor zijn racistische, seksistische en anti-migranten acties. Hoewel Trumps achterban racistisch en rechts is, ziet het geen belang in nog een Amerikaanse oorlog – net als de rest van de Amerikaanse publieke opinie.

Trump maakte nochtans de belofte tijdens zijn campagne om de Amerikaanse troepen uit Syrië terug te trekken en de VS-betrokkenheid in Afghanistan te beëindigen. Maar niemand binnen de heersende kringen verwachtte dat hij die belofte ook ging naleven.

Waarom is Syrië een doelwit voor de VS

Syrië is al tientallen jaren het doelwit van de VS omwille van zijn militante Arabische nationalisme, zijn steun aan de Palestijnse strijd, zijn verzet tegen de Israëlische staat, een imperialistisch speerpunt in de regio. En zijn genationaliseerde olie- en door de staat gereguleerde economie.

Voordat Syrië een Amerikaans doelwit werd, had het een relatief hoge levensstandaard en ontwikkelingsgraad in de regio. De Amerikaanse inspanningen om Syrië te vernietigen kwamen in een stroomversnelling toen president George W. Bush in 2002 Syrië toevoegde aan zijn lijst van schurkenstaten die moesten vernietigd worden. In 2013 legde Washington economische sancties op aan Syrië om het land te ontwrichten. Washington beschuldigde Syrië ervan dat het niet correct heeft gehandeld tijdens de Amerikaanse invasie in Irak van 2003.

Wikileaks documenteert de CIA-plannen in 2006 om onrust te zaaien en wapens te leveren tegen 2009. In 2011 begon de Amerikaanse geheime dienst de massa te manipuleren die de door de VS gesteunde militaire dictaturen in Egypte en Tunesië omvergooiden tijdens de “Arabische Lente”. Die chaos creëerde voor de VS een opening voor undercover-operaties om de anti-imperialistische regeringen in Libië en Syrië omver te werpen.

Na zeven maanden bombarderen slaagde de VS erin om Libië in 2011 te verwoesten waardoor elke ontwikkeling in een land dat de hoogste levensstandaard in Afrika had bereikt, werd vernietigd. De uitgebreide ontwikkelingshulp die Libië in heel Afrika bood, bleef in puin achter. De VS profiteerde van de situatie om nieuwe militaire basissen in heel Afrika te installeren.

De Obama-administratie, met name minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton, had aangekondigd dat ze een vergelijkbaar en zelfs sneller succes in Syrië verwachtte. De voorspelling was dat, onder directe Amerikaanse druk, de Syrische regering binnen enkele weken zou instorten.

Washington nodigde al zijn bondgenoten uit om deel te nemen aan de vernietiging van Syrië. Omdat ze allemaal wilden meegenieten van de beloofde toekomstige plunderingen, hebben Frankrijk, Groot-Brittannië Turkije, Canada, Australië, Saoedi-Arabië, Qatar en de VAE de proxy aanvalstroepen gefinancierd. Jordanië bood open trainingskampen aan. Israël bood toegang langs de achterdeur via de Syrische provincie Golan die Israël al sinds 1967 bezet.

Een eindeloze reeks internationale conferenties over Syrië, georganiseerd door de VS en de Europese Unie, vonden plaats in Genève, Washington, Londen, Parijs, Brussel en Berlijn. Een wisselende aantal medewerkers die geen basis hadden in Syrië, werd aangesteld om een ??nieuwe regering op de been te brengen. Maar deze marionetten konden het niet met elkaar eens raken en hun strijdkrachten manoeuvreerden eindeloos.

De zittende Syrische regering werd nooit uitgenodigd op deze grote conferenties om de toekomst van het land te bepalen. De minister van Defensie James Mattis herhaalde de arrogante Amerikaanse eis recentelijk nog, in augustus 2018: “Ons doel is om de Syrische burgeroorlog naar Genève te verplaatsen, zodat het Syrische volk een nieuwe regering kan stichten die niet door Assad wordt geleid.”

Andere “humanitaire conferenties” werden gehouden om te kijken wat er moest gebeuren met de 5,5 miljoen Syrische vluchtelingen die de chaos waren ontvlucht.  Maar het echte doel van deze conferenties was vooral om de vraag naar een “onderhandelingsakkoord” te pushen, die internationale instanties effectieve controle gaf over de Syrische soevereiniteit. Op elk van deze conferenties werd benadrukt dat er geen hulp bij de wederopbouw of hervestiging zou komen, tenzij er een andere regering kwam.

Om de Amerikaanse overname nog extra te legitimeren werd er een tandje bijgestoken met een campagne op sociale media waarbij het Syrische regime werd gedemoniseerd. Het was een campagne bedoeld om elke tegenstand in de kiem te smoren en te demoraliseren.

Veel activisten, die weinig over Syrië wisten, werden ingepakt. Zelfs diegenen die gekant waren tegen de Amerikaanse oorlogsretoriek ontwikkelden een diep wantrouwen tegenover de strijdkrachten die de seculiere staat Syrië verdedigen tegen de gecoördineerde pogingen om het land te balkaniseren.

Wat is de rol van Turkije en de Koerden?

De dag vóór Trumps aankondiging op 18 december dat hij de Amerikaanse troepen uit Syrië terug wil trekken, was er een bijeenkomst in Genève over Syrië. Een conferentie waar de VS en de imperialistische EU-landen niet welkom waren.

In plaats daarvan waren – voor deze ontmoeting over de toekomst van Syrië – de ministers van Buitenlandse Zaken van Rusland, Iran en verrassend genoeg, Turkije uitgenodigd.

Deze drie landen verzetten zich om verschillende redenen en belangen tegen de ongevraagde, grootschalige destructieve Amerikaanse rol in Syrië. Volgens de krant The Guardian kwamen ze tijdens die conferentie overeen dat ze willen gaan voor een door Syrië geleid “levensvatbaar en duurzaam Syrië” met de hulp van de VN. (18 december)

Turkije, een bijzonder strategisch lid van de door de VS aangestuurde NAVO-militaire alliantie, is fel gekant tegen de Amerikaanse inzet van de YPG-Koerdische troepen in Syrië. Turkije is verwikkeld in een decennialange oorlog tegen de nationale ambities van de 15 miljoen onderdrukte Koerden in Turkije. Ze maken bijna 20 procent uit van de Turkse bevolking.

De veel kleinere Koerdische minderheid in Syrië, 1,5 miljoen, besloot om gebruik te maken van het vacuüm gecreëerd door de verzwakte centrale Syrische regering om een ??lang gezocht Koerdisch thuisland als een autonoom gebied te vestigen. Ze hebben echter niet opgeroepen tot de omverwerping van de Syrische regering of de afzetting van president Assad.

SGF, de politieke koepel die de Syrische Koerden vertegenwoordigt, heeft officiële bijeenkomsten met de Syrische regering in Damascus gehouden. Tijdens deze bijeenkomsten maakte president Assad duidelijk dat de regering “de deur openhoudt” en gesprekken met de Koerden verwelkomt. Maar dat alle buitenlandse bezetters, inclusief de Amerikaanse en Turkse troepen, Syrië moeten verlaten.

De Syrisch-Koerdische delegatie maakte duidelijk dat hun doel een politieke deal is om hun autonomie te vrijwaren. De Syrische centrale regering, die zich bezighield met de strijd om het hele land te redden, verzette zich niet tegen de Koerdische autonomie. Een toekomstige federale status voor de Koerden werd open gelaten. (Tinyurl.com/ycrvng9b)

In mei 2017, wilde Washington, een ministaat creëren in het olierijke gebied van Noordoost-Syrië en bewapende de Koerdische YPG-troepen in een poging om een ??leger te creëren dat afhankelijk is van de VS. Zo had je al-Qaeda ISIS-troepen aan de ene kant en  Amerikaanse bombardementsaanvallen aan de andere kant. De Koerdische YPG-milities werden in een bondgenootschap met de VS ingepakt.

Het Turkse regime was al ongerust toen Amerikaanse wapens aan Iraakse Koerden werden geleverd met het doel om Irak verdeeld te houden. Maar de Amerikaanse wapens die aan Syrische Koerden werden geleverd met als doel om Syrië verdeeld te houden, zou gemakkelijk de meer talrijke en onderdrukte Koerden in Turkije kunnen bereiken.

De Amerikaanse media beschuldigen Trump ervan dat er door zijn aangekondigde terugtrekking, geen Amerikaanse militaire aanwezigheid meer zal zijn in het gebied om de Syrische Koerden te “beschermen”. Maar dat is onoprecht. Het doel van de VS was altijd al om een eigen basis in de regio te vestigen en alle andere krachten verdeeld en in conflict te houden.

De Turkse deelname aan de recente conferentie samen met  Rusland en Iran en de groeiende mogelijkheid van een Turkse breuk met de NAVO – misschien zelfs een militaire interventie waarbij het Turks leger tegenover het Amerikaans leger komt te staan– zorgt ervoor dat Washington verstrikt is geraakt in een warrig web die ze zelf heeft gecreëerd.

Rusland, Iran, welk land is het volgende?

Russische en Iraanse hulp aan Syrië heeft een defensief karakter. Als de VS erin zou slagen de Syrische regering omver te werpen – zoals in Irak en Libië gebeurde, dan zijn Rusland en Iran, die zich beide verzetten tegen de Amerikaanse overheersing, waarschijnlijk het volgende doelwit voor de VS.

De anti-oorlogsbeweging moet ook waakzaam blijven. Amerikaanse troepen staan ??nog steeds gestationeerd in het Nabije Oosten, op militaire dronebasissen in Afrikaanse landen, in marineschepen voor de kust van China en in het Verre Oosten.

Er zijn nog steeds Amerikaanse troepen, vliegdekschepen, nucleaire onderzeeërs en drones in de directe omgeving van Syrië, op zoek naar een nieuwe mogelijkheid of een gefaseerde provocatie. Zoals het Pentagon in Irak heeft gedaan, zijn er veel manieren om Amerikaanse troepen in Syrië te herpositioneren of te hernoemen en zo een nieuw imperialistisch initiatief te lanceren.

Anti-oorlogs- en progressieve krachten moeten een duidelijke en consistente eis handhaven om alle Amerikaanse troepen en medewerkers terug naar de VS te brengen, de basissen te sluiten en alle bezettingen en sancties te beëindigen.

 

Sara Flounders reisde twee keer naar Syrië met solidariteitsdelegaties tijdens de Amerikaanse oorlog tegen het land. Ze is co-directeur van het International Action Centre en helpt bij het coördineren van de United National Antiwar Coalition, de Hands Off Syria Campaign en de Coalition Against U.S. Foreign Military Bases.

 Dit stuk is eerder verschenen in Iacenter.org.

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!