Defensie is in Europa een nationale bevoegdheid. Welke oorlogen gevoerd moeten worden en welke wapensystemen daarvoor nodig zijn, is een beslissing die elke overheid onafhankelijk maakt. Maar dat is buiten de lobby van de wapenindustrie gerekend. In 2017 zette de EU de ongeziene stap om voor het eerst in haar geschiedenis een militair onderzoeksprogramma van 90 miljoen euro te financieren. In 2019, minder dan twee jaar later, zal het Europees Parlement stemmen over een hallucinant grootEuropees Defensiefonds, een militair programma van 13 miljard euro.
Het Europees Defensiefonds is controversieel. De Europese Ombudsman heeft zich in een reeksuitspraken zeer kritisch uitgelaten over het gebrek aan transparantie. Bovendien zijn er bezorgdheden omtrent de betrokkenheid van de defensie-industrie bij de opzet van het Fonds. Onderzoek toont aan dat verschillende voorstellen van de Europese Commissie bijna letterlijk gekopieerd zijn van beleidsvoorstellen van de wapenindustrie.
Het met Europese fondsen subsidiëren van de wapenindustrie kan grote gevolgen hebben. Het risico bestaat dat het de wereldwijde wapenwedloop zal aanzwengelen. De militaire technologieën die vandaag ontwikkeld worden, zullen gebruikt worden in de oorlogen van de toekomst. Ondertussen wordt wetenschappelijk onderzoek dat kan bijdragen aan het voorkomen van conflicten verwaarloosd.
Onbemande autonome wapensystemen
Het Europees Defensiefonds financiert niet eender welke wapentechnologie. De focus van de jaarlijkse conferentie van het Europees Defensieagentschap doet vermoeden dat de EU de heersende trend van onbemande naar autonome wapensystemen wil aanmoedigen. Volledig autonome wapens, ook gekend als killer robots, zijn in staat om zelf doelwitten te selecteren en uit te schakelen zonder enige menselijke interventie. Dat gaat in tegen internationale, humanitaire standaarden en ondermijnt hetfundamenteel recht op leven en menselijke waardigheid.
De grens tussen onbemande en autonome systemen is dun. Sinds het begin van dit jaar is de EU gestart met het militair project Ocean2020. Dat project integreert maritieme, onbemande vaartuigenen lucht-drones met het oog op surveillance van de Middellandse Zee. Een ander controversieelproject dat op de Europese agenda staat, is de ontwikkeling van een gewapende robot. Een project waar ook België bij betrokken is. De robot kan doelwitten selecteren tot op een afstand van vijf kilometer.
Omwille van de controversiële aard van killer robots, riepen het Europees Parlement, wetenschappers, talloze middenveldorganisaties en verschillende overheden op tot een verbod. Net zoals in het verleden chemische wapens, anti-persoon mijnen en clustermunitie verboden werd, moeten overheden nu ook killer robots een halt toeroepen. Ondanks de grote steun voor een verbod, ondermijnen verschillende overheden de onderhandelingen door steeds meer autonome wapentechnologie te ontwikkelen. Ook de Europese Unie lijkt zich nu, tegen een resolutie van haar eigen parlement in, bij die overheden te voegen.
De afgelopen vier jaar hebben we de gruweldaden van de Eerste Wereldoorlog herdacht. De oorlog die leidde tot de oproep: ‘nooit meer oorlog’. Gaan wij nu, 100 jaar later, opnieuw investeren in een nieuwe wapenwedloop?
Deze brief is eerder gepubliceerd op euobserver.eu en is in De Morgen verschenen.
Ondertekenaars:
Agustin Velloso, lecturer, Universidad Nacional de Educacion a Distancia, Spain Alessio Surian, Associate Professor, University of Padova, Italy Alice von Bieberstein, post-doc, Institute for European Ethnology/CARMAH, Humboldt-University Berlin, Germany Ana Márcia Enes Barbosa, Research Associate, University of Évora Andrea Balduzzi, researcher (now retired), Distav (Dept. of Earth, Environment and Life Sciences), Università di Genova, Italy Andreas Nuyts, PhD researcher, KU Leuven, Belgium Andy Irwin, master in medical engineering, UK Angela Cavazzini, Administrative Staff, University of Rome, Italy Angelo Baracca, Professor of Physics (retired), University of Florence, Italy Antoine Fermé, PhD student in Laboratoire de Mathématiques d’Orsay, Université Paris Sud, France Antonio Mampaso, researcher, IAC Tenerife, Spain Axelle Meyermans, PhD-Researcher in Social Sciences, University of Antwerp, Belgium Bela Irina P. N. Castro, PhD Student at the Centre for Social Studies, Universty of Coimbra Centre Nacional d’Anàlisi Genòmica (CNAG-CRG) Centre de Regulació Genòmica Parc Científic de Barcelona Charlotte Bollaert, Vertalen, assistent bij de vakgroep Tolken en Communicatie, Ugent, Belgium Chiara Cardelli, Science Communication project manager, Academy of Sciences, Austria Chris Bieman Claire Lacour, Professor of Mathematics, University Paris-Est Marne-la-Vallée, France Claire Lacour, Professor of Mathematics, University Paris-Est Marne-la-Vallée, France Danaja FAB?I? POVŠE, Researcher, KU Leuven Centre for IT & IP Law – imec, Belgium Daniel Chateigner, Professor Normandie Université Caen, France Daniel Roig Bardina, Textile Laboratory Researcher, CRTTT-EURECAT-Diputació de Barcelona Daniela DeBono, Senior Lecturer Department of Global Political Studies, Malmö University, Sweden David C Sterratt, Senior Research Associate Institute for Adaptive and Neural Computation, School of Informatics, University of Edinburgh, UK David Webb, Emeritus Professor, Leeds Beckett University Diego Latella, Senior Researcher, Italian National Research Council, Pisa, Italy Dieter Plehwe, Senior Fellow, Berlin Social Science Center for Civil Society Research, Germany Dimitar Tasev, the Netherlands Dinah Wouters, PhD candidate, Ghent University, Belgium Dr Anitta Kynsilehto, Senior researcher, Tampere Peace Research Institute, Finland Dr Giovanni Cercignani, University Researcher on Retirement from the University of Pisa, Italy Dr Iain Atack, Assistant Professor, International Peace Studies, Trinity College Dublin, Ireland Dr Karen Evans, Dept Sociology, Social Policy and Criminology, Liverpool Dr Keith Baker, School of Computing, Engineering and the Built Environment, Glasgow Caledonian University Dr Philip Webber, Chair, Scientists for Global Responsibility UK Dr. Chloë Delcour, Ghent University, Department of Sociology Dr. Edgar Göll, Head of Futures Research & Participation, Institute for Futures Studies and Technology Assessment, Germany Dr. Elisabeth Bücking, Dipl. Biol., retired dr. Erella Grassiani, Dept. of Anthropology, University of Amsterdam, the Netherlands Dr. Fèlix Saltor, retired Professor, Universitat Politècnica de Catalunya (BarcelonaTech), dept LLenguatges i Sistemes Informàtics (Comuter Science) Dr. Frederico Gama-Carvalho, PhD (Physics), Senior Researcher (retired), CEO of OTC-Organization of Scientific Workers Dr. Itamar Shachar, Marie Curie postdoctoral fellow, Department of Anthropology, University of Amsterdam Dr. Jeff Powell, Senior Lecturer, Economics, Department of International Business & Economics, University of Greenwich, Old Royal Naval College London Dr. José Ramón Olarieta, Professor, Departament de Medi Ambient i Ciències del Sòl, Universitat de Lleida, Italy Dr. Kepa Fernández de Larrinoa, Current Research Fellow at Oxford University Dr. Marcos Francisco Perez, Postdoctoral researcher, Centre for Genomic Regulation, Barcelona Dr. Markus Gunkel, Hamburger Forum für Völkerverständigung und weltweite Abrüstung e. V., Germany Dr. Matthias Korn, Postdoctoral Researcher, Institute for Information Systems, University of Siegen, Germany Dr. Philip Inglesant, Research Assistant, Department of Computer Science, University of Oxford Dr. Rachel Spronk, Associate professor, University of Amsterdam dr. Susanne Jalka, Konfliktkultur, Austria Dr. Victoria Canning, Senior Lecturer in Criminology, School for Policy Studies, University of Bristol Duarte Nuno Vasconcelos Gonçalves, Post Doctoral Researcher, University of Porto – Portugal Dzifa Ametowobla, Research Associate, Department of Sociology, Technische Universität Berlin Eivind Hovig, professor Dr. philos., University of Oslo and Oslo University Hospital Elena Camino, Centro Studi Sereno Regis, Torino, Italy Elodie Verlinden, ULB, Belgium em. prof. dr. Marc David, Universiteit Antwerpen, Belgium em. Prof. Herman De Ley, Ghent University, Belgium Emeritus Professor Keith Barnham, Distinguished Research Fellow, Physics Department, Imperial College London Enzo Ferrara, Dept. Nanosciences and Materials, Istituto Nazionale di ricerca Metrologica – INRIM, Italy Ernest De Clerck, PhD Candidate. KU Leuven, Belgium Eva Novotny, PhD, (retired) University of Cambridge Ewoud Vandepitte, Assistant in sociology, University of Antwerp, Belgium Federico Batini, Associate Professor, University of Perugia, Italy Fiona Dove, Executive Director, Transnational Institute, Netherlands Francesco Lenci, Retired CNR Research Director, Italy Frédéric Le Roux, Professor of Mathematics Sorbonne University, Paris, France Garbuglia Anna Rosa, Molecular Virologist, Rome Italy Geertrui Van Overwalle, Centre for IT & IP Law (CiTiP), University of Leuven, Belgium Geoffrey Janssens, Post-doctoral researcher of the FWO, Vrije Universiteit Brussel, Belgium Giuseppe Burgio, Associate Professor of Intercultural Education, Kore University of Enna, Italy Hala El Moussawi, PhD Researcher, Vrije Universiteit Brussel, Belgium Hans Hüttel, Associate Professor Department of Computer Science, Aalborg University, Denmark Hans Vernaeve Ghent University Department of Mathematics, Belgium Harry Bernas, Research Director (em) CNRS (National Scientific Research Center), France Inge Eyskens University of Antwerp, Belgium Ingrid Falnoga, Jožef Stefan Institute, Ljubljana, Slovenia Iraklis Oikonomou, PhD International Politics, independent researcher Isar Goyvaerts, Doctor in de Wetenschappen, Vrije Universiteit Brussel, Belgium Jan Oberg, Dr.hc., peace researcher and director, Transnational Foundation for Peace & Future Research, TFF Lund, Sweden Jan Potters, Doctoral Student, University of Antwerp, Belgium Jan-Erik Gustafsson, Associate professor (retired), Royal Institute of Technology (KTH) Stockholm , Sweden Jannis Eicker, research assistant, Kassel University, Germany Jean-Michel Guillon, Researcher, Université Paris Sud Jenny Nelson, Professor of Physics, Imperial College London José Carlos Briton, Principal Researcher, PhD, CIBIO/InBIO, University of Porto, Portugal Jose Fernando Pinharanda, Consulting Engineer to Gibb Portugal Josep Puig i Boix, PhD engineer, retired professor at the Autonomous University of Barcelona Jürgen Altmann, PhD Physicist, Peace Researcher, Technische Universität Dortmund, Dortmund, Germany Jutta Weber, Germany Kim Naudts, Postdoctoral researcher, Max Planck Institute for Meteorology, Germany Klaas Tindemans, docent/onderzoeker, Koninklijk Conservatorium Brussel (KCB), Belgium Konstantin Kostov, Associate Professor SDU Electrical Engineering, The Mads Clausen Institute, Denmark Kornee van der Haven, Professor Dutch Literature, Ghent University, Belgium L. Bargigli, Italy Lars Bodum, Associate Professor in Geospatial technologies Aalborg University, Denmark Laura Deruytter, PhD researcher, Vrije Universiteit Brussel, Belgium Laura Horn, Associate Professor, Roskilde University, Denmark Laurence Kenney, Professor of Rehabilitation Technologies, University of Salford Leandro Van Langenhove, PhD Researcher, University of Antwerp, Belgium Leili Khalatbari, PhD Student, CIBIO – Centro de Investigação em Biodiversidade e Recursos Genéticos Lieven De Cauter, Philosopher, art historian and writer, KUL, Belgium Linde Nuyts, PhD candidate history, Ghent University, Belgium Lorenza Nisticò, MD, PhD Centre for Behavioural Sciences and Mental Health, Italian Institute of Health, Italy Lucas Wirl, Program Director, International Network of Engineers and Scientists for Global Responsibility (INES) Lucie Chamlian, Kiel, Germany Lucy Suchman, Professor, Anthropology of Science and Technology, Department of Sociology, Lancaster University M. Rosa Teira-Esmatges, associate professor, University of Lleida Maarten Loopmans, KUL, Belgium Maja van der Velden, Associate Professor, Department of Informatics, University of Oslo Malte Lühmann, Germany Mandy de Wilde, PhD, Postdoctoral researcher, Wageningen University & Research Centre Marc Finaud, ‘Arms Proliferation’ Cluster Leader Emerging Security Challenges Progamme” Marc Rosanes Siscart, Software engineer, Synchrotron ALBA-CELLS, Barcelona Marco Cervino, Physicist, researcher, National Research Council, Italy Margarida Carvalho e Silva, Professor, Portuguese Catholic University Marisa Carvalho Naia, master student from Faculty of Science of University of Porto, Portugal Matteo Campioli, Department of Biology, University of Antwerp, Belgium Megan J. Povey, Professor of Food Physics, School of Food Science and Nutrition, University of Leeds Melissa Van Landeghem, PhD student in Physics, University of Antwerp, Belgium Mieke Massink, Researcher, Institute: Italian National Research Council (CNR-ISTI) Miguel Alvarez Cobelas, Scientific Researcher, CSIC-Museo Nacional de Ciencias Naturales, Serrano, Madrid, Spain Monica Zoppè, Researcher, CNR (National Research Council) of Italy. Nazan Ustundag, Academic, Academy in Exile Nele Vandersickel, vakgroep fysica en sterrenkunde, Ugent, Belgium Nina Haerter, PhD researcher, Vrije Universiteit Brussel, Belgium Nuno F.F.G. Boavida, PhD Researcher, Observatório de Avaliação de Tecnologia” Olga Dolgova, Postdoctoral Researcher, Population Genomics Team Oliver Human, post-doctoral researcher, University of Amsterdam Oliver Maye, research associate, IHP – Leibniz-Institut für innovative Mikroelektronik, Germany Onur ?ahin, PhD Candidate, Utrecht University Paolo Tieri, Researcher, CNR National Research Council, Italy Patrick Deboosere, Department of Sociology, Vrije Universiteit Brussel, Belgium Pedro U. Lima, Associate Professor of Electrical and Computer Engineering, specialized in Intelligent Robotics, Instituto Superior Técnico, U. Lisbon, Portugal Penelope Papailias, Associate Professor of Social Anthropology, University of Thessaly, Greece Pere Brunet, retired Full Professor of Computer Science at UPC Pierre Lannoy, Institut de Sociologie, Université libre de Bruxelles, Belgium Pieter Present, doctoral researcher at Vrije Universiteit Brussel Prof dr. Amade Aouatef M’charek, Prof of the Anthropology of Science, Dept. of Anthropology, University of Amsterdam.” Prof. Dr. em. Aviel Verbruggen, University of Antwerp, Belgium Prof. Dr. em. Madeline Lutjeharms, Faculty of Arts, Vrije Universteit Brussel, Belgium Prof. dr. F. Brosens, Departement Fysica Universiteit Antwerpen, Belgium Prof. Dr. Hanne-M. Birckenbach, Germany Prof. Dr. Regina Ammicht Quinn, Internationale Center of Ethics in the Sciences and Humanities, Universityof Tuebingen, Germany prof. em. Jean Bricmont, Université de Louvain, Belgium Prof. Guido Vanden Wyngaerd, Faculty of Arts, KU Leuven, Belgium Prof. Helmut Kramer, International Relations, University of Vienna, Austria prof. Hendrik Vos, Europese politiek, Universiteit Gent, Belgium prof. Karel Vanhaesebrouck, Université Libre de Bruxelles, Belgium Professor David Howard, School of Computing, Science & Engineering, University of Salford Professor Dean Wilson, School of Law, Politics and Sociology, University of Sussex, UK Rainer Rehak, Researcher, Weizenbaum-Institute for the networked society, Germany Richard C. Jennings, Affiliated Research Scholar in the Department of History and Philosophy of Science, University of Cambridge, UK Rita Gameiro Aleixo Pais, Project manager and PhD student at Centro de Estudos Sociais, Portugal Robert John Millar, University lecturer and post-doc researcher in power systems, Aalto University, Espoo, Finland Rui Namorado Rosa, Professor emeritus, Department of Physics, University of Évora, Portugal Sarah J. Adams Sean Matthew Cavany, Postdoctoral Scholar, Department of Biological Sciences, University of Notre Dame Silvia Woll, Scientific staff, Karlsruher Institut für Technologie (KIT), Germany Špela Špenko, FWO postdoc, Vrije Universiteit Brussel, Belgium Sruti Bala, Associate Professor, Theatre Studies, University of Amsterdam, the Netherlands Stefano Severi, PhD Assistant Professor, University of Bologna, Italy Stuart Parkinson, Executive Director Scientists for Global Responsibility” Syksy Räsänen, University Researcher, University of Helsinki, Finland Thomas Danckaert, Flemish Supercomputer Center, University of Antwerp, Belgium Tiago Vinagre de Castro, Centre for Social Studies of the University of Coimbra Toby Walsh, Professor of Artificial Intelligence, TU Berlin and UNSW Sydney, Germany/Australia Unto Vesa, Emeritus research fellow Tampere Peace Research Institute, Finland Vincenzo Riso, Associate Professor, School of Architecture, University of Minho, Guimaraes, Portugal Viviane BALADI, Directeur de Recherches CNRS, Paris Wolf Göhring (retired) Xavier Bohigas, PhD, Departament de Física, Universitat Politècnica de Catalunya Xavier MAY, researcher, Université Libre de Bruxelles, Belgium |