“Er is niets veranderd, er is niets bewogen.” Na een rumoerige zomer met enkele stakingsdagen zien de vakbonden bij Ryanair geen resultaten en dus wordt er nog een tandje bijgestoken. Op 28 september volgt de grootste staking tot nu toe. In Spanje, Italië, Portugal, België en Nederland zullen er dan weinig tot geen vliegtuigen de lucht in gaan.

De Nederlandse werknemers van Ryanair sluiten zich deze keer dus bij de actie aan. “Wij hebben proberen te praten met de directie, maar die gesprekken zijn recent mislukt. Ons ultimatum liep maandag af en er werd op onze eisen niet ingegaan. Nu gaan we de druk opvoeren”, zegt Asmae Hajjari van het FNV. Opmerkelijk feit: 80 procent van de werknemers heeft zich aangesloten bij de vakbond. Hajjari is er dus vrij gerust in dat de staking een succes wordt.

Volgens Didier Lebbe van de Belgische vakbond CNE zullen de komende dagen en weken andere landen zich nog wel aansluiten bij de actie. In Duitsland werd woensdag al gestaakt.

Dat de vakbonden hun actie deze keer lang op voorhand aankondigen én met een persconferentie heeft te maken met de algemene aandeelhoudersvergadering van Ryanair die op 20 september gepland is. “Wij roepen de aandeelhouders van Ryanair op om eens goed na te denken. Wij eisen een andere managementstijl. Als de aandeelhouders willen, kunnen ze de staking nog ontlopen”, zegt Lebbe.

De vakbonden richten hun pijlen ook op de politieke verantwoordelijken. “De lokale en Europese verantwoordelijke politici doen hun werk niet. Zij moeten het kader scheppen. Ryanair lapt de wetten en regels aan de laars en wij begrijpen niet waarom zij dat gewoon laten gebeuren”, zegt Didier Lebbe.

Vandaag, donderdag, hebben de vakbonden daarover een onderhoud met de Europese Commissie. Eerder richten ze al een brief aan de voorzitter van de Commissie Juncker en aan eurocommissaris Thyssen. Lebbe: “Zij gaven ons helemaal gelijk. Ryanair respecteert de wet niet. Maar dat was het. Ze wensten ons enkel nog veel succes met de onderhandelingen.”

De eisen van de werknemers blijven dezelfde: lokale wetten, lokale contracten en lokale standaarden. Het probleem bij Ryanair is dat werknemers een Iers contract krijgen, waardoor ze geen beroep kunnen doen op de lokale sociale zekerheid. Ze bouwen geen recht op ziekteverloven of werkloosheidsuitkeringen en zelfs pensioen op.

Op de voorbije acties reageerde de directie van Ryanair onder leiding van de altijd fulminerende Michael O’Leary telkens met dreigementen en intimidatie. Voorlopig lijkt dat de werknemers niet af te schrikken. Dat zoveel verschillende landen nu de handen in elkaar slaan, heeft daar ook mee te maken. Bij eerdere lokale acties probeerde Ryanair telkens de stakingen te breken door crews uit andere landen in te schakelen. Op de persconferentie klonk het unaniem: “Wij gaan ons niet meer land per land uit elkaar laten spelen.”