De hele wereldbevolking is een stuk van haar geheugen kwijt. Het oudste en grootste historische museum van Brazilië ging in vlammen op. Het grootste deel van de 20 miljoen stukken is vernield. Fossielen, de beenderen van dinosauriërs en het oudste skelet dat gevonden werd in Amerika, het is allemaal weg. Belangrijker nog: het museum omvatte de grootste collectie van inheemse kunst uit Zuid-Amerika.

De brand brak zondagnacht uit. De precieze oorzaak is nog onbekend. Maandag kwamen mensen hun woede uitschreeuwen over het verlies. De politie zette traangas in om hen weg te jagen.

De woede richtte zich op de regering van president Temer die in 2016 na een rechtse coup aan de macht kwam. Zijn regering zette het mes in de uitgaven voor cultuur. Temer probeerde het ministerie van Cultuur zelfs helemaal te liquideren. Het museum zag de overheidsmiddelen dalen met 30 procent. Dit jaar kreeg het museum nog maar 26.603 dollar, schrijft Telesur. In juni vierde het museum de 200ste verjaardag. Geen enkele minister kwam opdagen.

Luiz Duarte, vice-directeur van het museum, wijst ook de politici met de vinger. “Jarenlang vochten wij met verschillende regeringen om meer middelen te krijgen om te beschermen wat nu volledig vernield is”, zegt hij.

Nog een sprekend voorbeeld van de lamentabele toestand van de openbare diensten in Brazilië: toen de brandweer toesnelde om te blussen, merkten ze dat de eerste twee waterputten waar ze hun brandslangen aan vestigden leeg waren.

In de beschrijving van dit verlies worden de grote woorden niet geschuwd. Een lid van de oppositie heeft het over lobotomie. Een bekende Braziliaanse columnist had het over een nationale zelfmoord. Mércio Gomes van het Fundação Nacional do Índio (FUNAI) (de nationale organisatie van indigenous volkeren) vergeleek de ramp met de brand die de beroemde bibliotheek van Alexandria vernielde in 48 voor Christus.

De besparingen – een wereldwijd fenomeen tijdens de tien jaar sinds de financiële crisis – hebben een vreselijke tol geëist. Of zoals op een spandoek te lezen was bij de protesten: ‘Kapitalisme doodt cultuur’.