We gaan op bezoek in een klas van het Centrum Basiseducatie in Antwerpen, waar dertien volwassen asielzoekers Nederlands komen leren. Ze komen uit alle windstreken: Syrië, Afghanistan, Irak, Burundi. Allemaal zijn ze op zoek naar een beter leven. Toch krijgen velen met dezelfde problemen te maken en lijdt hun geestelijke gezondheid hieronder. “Het is normaal,” volgens Safwan Younes (45) uit Syrië, “dat mensen uit oorlogsgebieden dikwijls depressief zijn of nachtmerries hebben, als je weet wat ze allemaal hebben zien gebeuren.” Ook Mohammed Rashid (29) heeft moeite met slapen: “Ik denk nog steeds angstig aan de oorlog in Irak. Dat komt niet alleen door de beelden die door mijn hoofd blijven spoken, maar ook doordat mijn kinderen daar nog steeds zijn.”
Slapeloze nachten
Tien van de dertien personen in de klas lijden aan slapeloosheid. De meesten onder hen grijpen naar medicatie, maar er zijn er die een eigen manier hebben om ermee om te gaan. “Ik probeer mijn gedachten te verzetten door zo vaak mogelijk te gaan sporten, zo word ik moe en kan ik ook beter slapen”, getuigt Jawad Shakuri (22) die Afghanistan moest ontvluchten onder bedreiging van de Taliban. Voor Ange Ndayikengurukiye (39) is muziek een hulpmiddel: “Zonder muziek kan ik niet meer slapen, anders denk ik teveel aan mijn twee kinderen die nog in Burundi zitten.”
Slechts twee cursisten gaan naar een psycholoog, de anderen denken dat zo iemand geen hulp kan bieden of ze willen gewoonweg niet over hun ervaringen praten. “Ik neem slaappillen, dat helpt beter dan praten”, zegt Mustapha Bouchankoukt (52) onder goedkeurend geknik van de meerderheid van de klas. Rahima Asghari (60) is blij met de lessen Nederlands: “Je kan hier praten met mensen die vaak hetzelfde hebben meegemaakt. Dat sociaal contact vind ik heel belangrijk. Het verdrijft ook deels de eenzaamheid bij diegenen die hun familie en vrienden hebben moeten achterlaten.”
Administratieve chaos
Over de opvang in België zijn de meesten tevreden. Toch zijn er enkele factoren die voor veel stress zorgen, zoals: eenzaamheid, werkloosheid en heimwee naar het eigen land. De belangrijkste oorzaak van stress blijft de administratieve procedure. “Bij mij duurde de onzekerheid langer dan twee jaar. Bij de immigratiedienst moest ik vier keer op gesprek komen en daar was ik altijd heel bang voor”, aldus Hussein Al-Behadili (30), die medicatie neemt tegen de stress. “Tot slot kan ook het weer beter!”, grapt Jawad met een brede lach. Iets waar we ons allemaal wel in kunnen vinden.
© 2018 – StampMedia – Jef Kennis