Bruno Verlaeckt (afbeelding FOS)
Opinie -

We zijn allemaal Bruno Verlaeckt

Het vonnis dat vandaag uitgesproken werd tegen Bruno Verlaeckt heeft consequenties die één ieder van ons aanbelangen.

vrijdag 29 juni 2018 15:23
Spread the love

Daar zaten ze dan.

Bruno Verlaeckt, voorzitter van het Antwerpse ABVV en syndicalist Tom. D.

Ze zaten in een beklaagdenbank die normaal gezien gereserveerd is voor drugsdealers, verkrachters of overvallers. Dat is immers het soort volk dat zich doorgaans moet verantwoorden in de Antwerpse correctionele rechtbank. Zelden zitten er mensen op die bank die zich dag in dag uit engageren om op een democratische manier te strijden voor de rechten van werknemers.

Waarom ze daar dan toch terechtkwamen? Daarvoor moeten we even terugkeren naar de algemene stakingsdag van 24 juni 2016. Toen werd het werk neergelegd in de Antwerpse haven, het terrein van Bruno Verlaeckt en Tom D.

Traditiegetrouw gaan stakingen gepaard met stakingspiketten langsheen de toegangswegen naar de chemiebedrijven in de haven. Dergelijke piketten zijn nauwkeurig georganiseerd en er wordt ook altijd duidelijk over gecommuniceerd met de Antwerpse politie. Dat was al jarenlang de gang van zaken tijdens stakingen in de haven.

Die piketten zijn een belangrijk actiemiddel. Ze dienen om leveranciers te informeren dat er een staking aan de gang is. En ze maken het ook mogelijk dat werknemers die onder zware druk staan van hun werkgever om niet te staken – en die druk is heel reëel – toch het werk kunnen neerleggen. De piketten in de haven werden altijd gedoogd door de politie.

Maar op 24 juni 2016 veranderde dat. Bij het piket dat Verlaeckt en zijn collega’s bemanden dook zonder boe of ba een waterkanon op begeleid door agenten in gevechtsuitrusting. Verlaeckt en zijn collega werden opgepakt en beschuldigd van het kwaadwillig belemmeren van het verkeer. Een niet malse beschuldiging waarop in principe serieuze gevangenisstraffen staan.

Politiek proces

Van meet af aan was duidelijk dat het ingrijpen van de politie en het daaropvolgende proces tegen Bruno Verlaeckt en Tom D. ingegeven was door politieke motieven. Tot voor de staking van 24 juni had Verlaeckt altijd een uitstekend contact met de Antwerpse politie omtrent sociale acties, waren er duidelijke afspraken en verliep alles op een nette manier.

Maar op 24 juni waren er plots geen communicatielijnen meer met de politie en dook die op met wapenstok en waterkanon. Dat valt op zijn minst vreemd te noemen.

Het doet vermoeden dat er een rechtstreeks bevel bestond vanuit het Schoon Verdiep om de zaken eens duchtig anders aan te pakken. Het doel van De Wever was waarschijnlijk zelfs om rellen te creëren. Want waarom werd anders meteen het wapenarsenaal bovengehaald nog voor er sprake was van bemiddeling die naam waardig? Dergelijk optreden heeft niks meer te maken met ordehandhaving. Het was een provocatie die als doel had het protest te criminaliseren.

Enorme reikwijdte

En gecriminaliseerd werd het protest. Want hoewel Tom D. vrijuit gaat, heeft de correctionele rechtbank van Antwerpen geoordeeld dat Bruno Verlaeckt schuldig is aan het kwaadwillig belemmeren van het verkeer. De rechtbank geeft dus aan dat de wet wel degelijk overtreden werd.

Dat valt zonder meer opmerkelijk te noemen omdat in de jurisprudentie en parlementaire handelingen uitdrukkelijk vermeld wordt dat het belemmeren van het verkeer niet kan ingeroepen worden om politieke en sociale actie te verhinderen.

Dat is ook niet meer dan logisch. Iedere sociale en politieke actie die op het publieke terrein plaatsvindt gaat noodzakelijkerwijs gepaard met belemmering van het normale verkeer. Iedere betoging, iedere manifestatie, iedere staking, iedere sit-in verstoort het verkeer. Je zou het zelfs de definitie kunnen noemen van wat een sociale en politieke actie is: het tijdelijk verstoren van de normale gang van zaken om een punt duidelijk te maken.

Meteen wordt ook duidelijk wat de enorme reikwijdte is van dit vonnis. Elke actie kan op basis van dit vonnis gecriminaliseerd worden. Alleen het idee dat iedere actie aanleiding kan geven tot vervolging heeft een enorm ontradend effect en fnuikt het toekomstig democratisch engagement. Net daarom is dit een zaak die ons allemaal aanbelangt: wij zijn allemaal Bruno Verlaeckt.

Net daarom ook zullen de advocaten in beroep gaan tegen dit vonnis, desnoods tot in Straatsburg. De kans is ook heel reëel dat dit vonnis in beroep zal ongedaan gemaakt worden.

Test

Dat dit vonnis vermoedelijk geen stand zal houden, weet de Antwerpse correctionele rechtbank goed genoeg. Het Hof van de Rechten van de Mens in Straatsburg heeft eerder in gelijkaardige zaken al geoordeeld dat het recht op staking en sociale actie primeert. Naar alle waarschijnlijkheid zal de zaak dus toch waarschijnlijk gewonnen worden door Verlaeckt.

Maar het politieke motief achter deze zaak is niet per se winnen. Het is in de eerste plaats een test. De Wever en het Antwerpse parket willen testen op hoeveel verzet en tegenwind ze stuiten wanneer ze vakbondsmilitanten voor de rechter dagen. Als ze ermee wegraken, weten ze dat iedere vorm van toekomstig protest makkelijk onderdrukt kan worden. Ook op andere gebieden zien we dit soort tests terugkeren. Denk maar aan de vrijwilligers van het Maximiliaanpark die beschuldigd worden van mensensmokkel. Sommigen ervan brachten al maanden in voorhechtenis door.

Net omdat zaken als deze tests zijn, is het belangrijk om de hakken in het zand te zetten. De voortdurende strijd om rechten en vrijheden maakt het kloppende hart uit van een democratie. Vanaf het moment dat die strijd zelf wordt illegaal verklaard, sterft de democratie. Laten we niet afwachten tot we ze opnieuw moeten reanimeren.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!