Paul Goossens google images cut out copyleft Oxumoron.
Opinie, Wereld, Samenleving, Politiek, België -

De conservatieve contradictie over mei 68

Paul Goossens stelde zijn nieuwe boek voor in een spannend gesprek met Karel Verhoeven van De Standaard. Over mei 68, de politieke afschuw voor mei 68 en de contradictie in het nieuwe conservatisme. Lieven De Cauter was er bij en hoorde vooral een oproep aan de Vlaamse intelligentsia.

maandag 30 april 2018 15:49
Spread the love

Vorige week stelde Paul Goossens in De Groene Waterman zijn nieuwe boek voor, gebaseerd op zijn kerstessay voor De Standaard: 1968. Het jaar dat niet wil sterven, dat al meteen in de top-tien non-fictie opgedoken is. Het werd een lang en boeiend gesprek met Karel Verhoeven, hoofdredacteur van DS. Ik licht uit mijn notities een paar dingen die zijn blijven hangen.

Zoals de vraag “waarom vier jij 68 alleen?” – ik verstond duidelijk “waarom vier alleen jij 68?” Ja, dat bleef lang hangen bij mij, het hangt er nog. Ik vond het een vreemde vraag. Het wordt toch geheid een festivalmaand. Pompidou op Klara wijdt er op 2 mei al 5 uur aan en you ain’t seen nothing yet. Er is al een hele tafel boeken in de betere boekhandel, en er komen tentoonstellingen. Maar goed, het gaf te denken. En ik had de indruk dat Goossens er ook mee zat. Misschien zijn herdenkingen tegen de geest van 68, ging het door me heen. ‘Is het omdat 68 zo alomtegenwoordig is’, insisteerde Verhoeven. ‘De Wevers speech was toch een ontgoochelend zwakke aanval’, duwde hij nog wat door. ‘Wie bedreigt 68?’ Hier was Goossens formeel: ‘Dat is een verkeerde vraag. Iedere verworvenheid is altijd opnieuw bedreigd. Sociale zekerheid, of wat dan ook, elke generatie moet die strijd telkens opnieuw leveren’.

‘De neoconservatieven en neoliberalen hebben zich van de Verlichting meester gemaakt. Hebt u als opiniemaker niet snel genoeg ingegrepen?’ wilde de interviewer weten … ‘68’, zette de auteur uiteen, ‘stond allang op de radar van de conservatieven: al in 2007 vroeg Sarkozy aan een menigte of het een goed idee was om de geest van 68 te liquideren en de menigte schreeuwde: “liquideren!”’. Politiek heeft een vijand nodig. Tot 1989 was de Sovjet-Unie een duidelijke vijand, toen die implodeerde was 68 een vrij goede vervanger. Niet alleen voor Sarkozy, maar nu ook voor het extreemrechtse Alternative Fur Deutschland en … voor De Wever. Wegens het anti-autoritaire en het hele gedoe met emancipatie dat teruggaat op de Verlichting. ‘Nochtans[LDB1] , voegde Goossens eraan toe, zijn er filosofen die juist het denken van 68 zien als een relativistische aanslag op de Verlichting’. Het postmodernismedebat wordt telkens opnieuw opgewarmd, dacht ik.

Sinds 9/11 is er volgens Goossens een soort van dubbele strategie: tegelijk de Verlichting omarmen om de islam te kunnen wegzetten als achterlijk – vandaar het omarmen van homorechten en de gelijkheid van man en vrouw, wat Goossens bij rechts helemaal niet ernstig neemt – en tegelijk de geest van 68 aanwijzen als de bron van de ineenstorting van de traditionele verbanden, het gezag en de waarden. Dat is het briljante punt van Goossens’ essay, dat hij een joekel van een contradictie in het nieuwe conservatisme blootlegt: men kan niet tegelijk 68 aanwijzen als bron van alle kwaad en zich op de Verlichting beroepen, zoals De Wever en co constant doen. You can’t have your cake and eat it. 68 is een directe erfgenaam van Kants definitie van Verlichting als mondigheid. Verlichting betekent, zegt Kant, zelf denken en niet luisteren naar het gezag dat zegt wat je moet denken. En zonder 68 hadden we nog geen homorechten en geen gelijkheid van man en vrouw.

Wat mij het meeste trof echter was de weeklacht van de oude contestant: ‘Er is zo weinig reactie bij de Vlaamse Intelligentsia over De Wevers gebruik van de Verlichting.’ Volgens hem is het opportunisme, het niet durven in botsing gaan met de N-VA die nog voor decennia een machtsfactor kan zijn waarmee niet te sollen valt. Dat kan toch niet zijn, dacht ik. De hoge opdracht voor dit herdenkingsjaar stond mij plots glashelder, messcherp, zonneklaar voor ogen: de Vlaamse intellectuelen moeten elk politiek misbruik van de Verlichting en van mei 68 genadeloos aan de schandpaal nagelen. We kunnen dat de grijze eminentie van de contestatie hier ten lande toch niet alleen laten doen? Toch?

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!