Franse spoorbonden trekken ten strijde tegen Macron

De hervormingsdrang van president Macron botst op steeds heviger verzet in Frankrijk. Vandaag vindt een eerste krachtmeting plaats tussen de bonden en de president.

donderdag 22 maart 2018 10:21
Spread the love

Afgelopen vrijdag kondigde het vakverbond van CGT, UNSA, CFDT, SUD aan om vanaf dinsdag 3 april drie maanden lang periodiek te staken indien de overheid haar hervormingsplannen rond het spoor verderzet.

Deze beslissing kwam er na mislukt overleg met de minister van transport Elisabeth Borne. In de periode vanaf 3 april zouden werknemers van het Franse spoor twee dagen het werk neerleggen, drie dagen werken en vervolgens opnieuw twee dagen het werk neerleggen. De actie zou zo verdergaan tot 28 juni 2018. De vakbonden geven aan dat deze stakingsdagen geen ‘doel op zich’ hebben, maar eerder een middel zijn om opnieuw ‘echte onderhandelingen’ te voeren.1 Iets wat tot nog toe niet gelukt is.

Ondertussen roepen de spoorvakbonden op om vandaag, 22 maart, samen met de overheidsvakbonden te manifesteren in de straten van Parijs en over heel Frankrijk. Een oproep waar ook diverse politieke partijen2, academici3 en scholieren -en studentensyndicaten zich achter scharen. Op verschillende scholen worden reeds geruime tijd blokkades georganiseerd door studenten tegen invoering van het plan etudiants. Dit plan zorgt ervoor dat bepaalde studenten zich niet meer kunnen inschrijven voor richtingen waar minder vraag naar is op de arbeidsmarkt. Zij hopen dat er tijdens de manifestatie ook naar hun bezorgdheden geluisterd wordt.



Blocage van Lyceum Arago (22 maart)

Macron’s hervormingsdrang botst op verzet

Emmanuel Macron is een man met een missie. Na zijn verkiezing in mei vorig jaar, probeert hij grondige wetswijzigingen door de voeren op het vlak van arbeid, gezondheidszorg en pensioenen. Om deze wijzigingen door te voeren moet Macron  twee obstakels overwinnen.

Het eerste obstakel is het parlement. Macron heeft in het parlement een meerderheid, maar zijn partij is eerder een samenraapsel van ambitieuze individuen, die niet noodzakelijk de president blindelings volgen. Bovendien zijn wetswijzigingen die via het parlement verlopen zeer tijdrovend.

Macron probeert deze procedure te omzeilen door te werken met decreten. Voor de camera’s ondertekent hij dan een reeks wetswijzigingen die door het parlement geratificeerd moeten worden. Verschillende aanhangers van zijn partij zijn dan ook enorm teleurgesteld door het gebrek aan interne democratie binnen de partij. De richtlijnen komen van bovenaf en van de verkozenen wordt enkel verwacht het goed te keuren, zonder een echt debat te voeren. Ondanks het ongenoegen binnen zijn partij wordt er aangenomen dat de parlementsleden dit toch gewoon zullen ratificeren. De oppositie tegen de decreten zal eerder van de straat moeten komen.

De vakbonden voelen zich sterk geviseerd door deze reeks van hervormingen. In de hervormingsdecreten rond arbeid werd bijvoorbeeld beslist om wijzigingen in de arbeidsvoorwaarden en- omstandigheden bij kleine bedrijven via referendum (onder de werknemers) te laten goedkeuren. Hierdoor worden de vakbonden volledig buiten spel gelaten.

Ook nu werd er volgens Laurent Brun, de secretaris-generaal van het CGT-cheminots, geen rekening gehouden met de ontevredenheid bij de spoorwerknemers over sommige hervormingen bij het spoor. Toen de regeringsafgevaardigden verklaarden zich voor te bereiden op sowieso één maand staking, besloten de spoorvakbonden dit ook te doen, maar dan gespreid over drie maanden. Tot op het moment dat het decreet over de hervorming geratificeerd wordt in het parlement.

Het Spinetta-rapport

De toekomstplannen voor het spoor werden samengevat in het zogenaamde Spinetta-rapport, genoemd naar de topadviseur van Eerste Minister Edouard Phillipe en voormalig KLM/AIR France directeur. Het bevat enerzijds een grondige wijziging van het statuut van het spoorwegpersoneel en anderzijds richtlijnen om de concurrentie verder aan te moedigen.

Het rapport vraagt om de regionale lijnen te liberaliseren, zodat de SNCF (de Franse spoorwegmaatschappij) zich kan terugtrekken. Regionale overheden moeten dan zelf meebetalen voor het regionale verkeer. Voor de Franse vakbonden is deze privatisering een brug te ver. Zij verwijzen naar de Britse spoorwegen waar de gevolgen catastrofaal waren. Naast het afschaffen van verschillende lijnen zijn de ticketprijzen er tot 6 keer zo duur als elders in Europa. 76 % van de Engelse bevolking zou de spoorwegen graag terug nationaliseren. Jeremy Corbyn, leider van de Labourpartij, had de nationalisatie van de spoorwegen daarom ook opgenomen in zijn verkiezingsprogramma4.

Voorts staat er in het rapport dat 90 procent van het treinverkeer op slechts 30 % van het netwerk plaatsvindt. Volgens Spinetta moet er prioriteit geven worden aan stedelijke netwerken. Volgens het vakverbond zouden hierdoor ongeveer aan 9.000 km lijnen geschrapt worden indien het plan in uitvoering gebracht zou worden. Veel werknemers uit verafgelegen regio’s zoals Bretagne of Limousin vragen zich hierdoor af of zij hun job zullen kunnen behouden. Daarnaast zullen vele spoorreizigers uit deze regio’s verder geïsoleerd geraken wanneer zij niet langer gebruik kunnen maken van het treinverkeer.

Het rapport Spinetta vraagt ook om een grondige wijziging van het statuut van de spoorwerknemers. Het decreet dat nu voorligt zou de wijziging van het statuut enkel toepassen op het nieuw aangeworven personeel. Het nieuw personeel zou dan niet meer automatisch promotie kunnen maken, niet meer extra beschermd worden tegen ontslag, geen recht meer hebben op gratis treintickets en de pensioenleeftijd zou verhoogd worden van 52 naar 57 jaar.5

Over deze statuten doen allerhande verhalen de ronde. Zo zouden spoorwerknemers gemiddeld 3.000 euro per maand verdienen, maar uit navraag bleek dat dit bij minder dan 40 % het geval is. Een groot stuk van het loon wordt ook uitbetaald als premie om ’s nachts of in het weekend te werken. Iets wat niet gecompenseerd wordt wanneer men ziek is. De arbeidsomstandigheden zijn er ook vaak gevaarlijk.

De regering probeert door te verwijzen naar de statuten verdeling te zaaien, maar de waarheid is dat er bij de statuten niet veel te rapen valt. De schuldenberg bij de SNCF bedraagt zo’n 50 miljard euro. Die is vooral opgelopen door de structurele onderfinanciering en de zware investeringen die gebeurden op het TGV-netwerk.

Wat na de manifestatie van vandaag?

De spoorbonden geven aan dat de periodieke staking tussen april en juni vermeden kan worden indien er een terugtrekking van het decreet is. Dit kan in principe onmiddellijk gebeuren. Indien Macron het toch indient, is er een wachttijd van 3 maanden tot het decreet geratificeerd kan worden. Tijdens die periode wil het vakverbond echter de druk op de ketel houden bij het parlement door vast te houden aan de staking gedurende drie maanden. Iets wat voor een ongeziene chaos zal zorgen voor bij de treinreizigers.




Minister Borne heeft alvast aangegeven dat zij haar plannen niet wil laten varen. Zij voelt zich ook gesterkt door een peiling die zou aantonen dat 69% van de Franse bevolking een eind wil maken aan het gunstige statuut van de spoorwerknemers6.

Vorige week betoogden nog zo’n 30.000 mensen in de straten van Parijs voor een verhoging van het pensioen (iets wat Macron in zijn verkiezingsprogramma beloofd had). Dit zal deze keer overtroffen moeten worden indien Macron en het parlement gehoor zal geven aan bezorgdheden van de vakbonden. Een voordeel voor de vakbonden is alvast dat zowat alle grote vakbonden achter deze manifestatie staan. Iets wat bij vorige manifestaties nog niet gelukt was.

 

1 http://www.liberation.fr/france/2018/03/16/sncf-la-greve-n-est-pas-une-fin-en-soi-selon-des-syndicats_1636770

2https://lafranceinsoumise.fr/2018/03/19/22-mars-communique-de-lespace-luttes/

3 http://www.liberation.fr/debats/2018/03/20/contre-la-destruction-d-une-civilisation-sociale_1637625

4 https://www.franceinter.fr/emissions/comme-un-bruit-qui-court/comme-un-bruit-qui-court-03-mars-2018

5 http://www.lemonde.fr/economie/article/2018/03/01/reforme-de-la-sncf-le-statut-de-cheminot-n-est-pas-la-raison-de-tous-les-maux-du-systeme-ferroviaire-francais_5264315_3234.html

6 https://www.nouvelobs.com/societe/social/20180227.OBS2785/sncf-69-des-francais-pour-la-fin-du-statut-de-cheminot.html

take down
the paywall
steun ons nu!