Hoe de ideale politieke samenleving van N-VA eruitziet, weten we onderhand. Voor de allerlaatste twijfelaars zetten Francken, Marius Meremans en co donderdag nog eens de puntjes op de i. De regering is het onaanraakbare hoogste orgaan van de dictatuur van de meerderheid. Verkiezingen zijn momenten waarop om de vijf jaar gepeild wordt naar de staat van de wil van het volk. Het is eerder een ceremonieel moment want wat het volk wil staat al lang vast. De verkiezingen zijn louter de dag dat de Vlaamse grondstroom in cijfers en procenten wordt vastgelegd. De dag dat ‘het buikgevoel van de gemiddelde Vlaming’ – zoals Newsmonkey dat noemt in een analyse over de recente uitspraken van ‘burger’ Jan Jambon – politiek gerealiseerd wordt.

Na de verkiezingen mag de Vlaming terugkeren naar de toog, haar of zijn stem wordt voortaan vertolkt door de regering. Wie daarna nog openlijk mort en kritiek geeft, is een vreemd en volksvijandig element. Toorn, minachting en haattweets zullen haar of zijn deel zijn. Gaat het om een organisatie die op één of andere manier subsidies krijgt, dan leeft zij voortaan met het zwaard van Damocles boven het hoofd. Elke kritiek krijgt dezelfde repliek: ‘moeten wij daar nog belastinggeld aan geven’. Na de verkiezingen geldt namelijk nog één regel. “Het is de polletiek die het beleid bepaalt”, zoals Vlaams parlementslid Marius Meremans het uitdrukte in De Ochtend op Radio 1.

Voor kunstenaars en culturele organisaties geldt hetzelfde. Kunst moet de vertaling zijn van hoe de gemeenschap de werkelijkheid ziet, schreef Bart De Wever ooit. Maar dat doen kunstenaars niet meer, aldus de N-VA-voorzitter. ‘Vandaag kan kunst nog amper de gemeenschap beroeren’, schreef hij 7 jaar geleden al.

N-VA’er André Gantman, die door zijn partij in enkele beheersraden van kunstinstellingen werd gedropt, gaf daar recent nog een draai aan. “Ik vind niet dat het publiek moet geprovoceerd worden met overheidsgeld’, zei hij in een interview met Doorbraak.be. Ook kunstenaars mogen niet ingaan tegen het ‘buikgevoel van de gemiddelde Vlaming’.

Terwijl de voorzitter slechts af en toe tussenkomt als de nood het hoogst is, worden de lopers het veld in gestuurd. Van hen wordt verwacht dat ze potten breken en driest te keer gaan. In het begin van de legislatuur was dat Gentenaar Peter Dedecker die storm mocht lopen tegen Beweging.net, het vroegere ACW. Voor ze staatssecretaris werd, moest Zuhal Demir hetzelfde doen met Unia en het Minderhedenforum.

Nu Demir zich wat minder profileert in het zicht van de gemeenteraadsverkiezingen in Genk en Dedecker zijn afscheid van de ‘polletiek’ aankondigde, nam Marius Meremans de fakkel over. In het parlement en in interviews zaait hij verdachtmakingen in het rond over bewegingen die met ‘óns belastinggeld’ vinden dat ‘óns racisten zijn’ (sic, De Ochtend, Radio 1, 15/02).

Waarden en normen?

Volgens Meremans zijn er gesubsidieerde organisaties die niet voldoen aan de decretale voorwaarden. Meremans plakte er ook namen op. “Bij sommigen heb ik toch heel wat mijn twijfels (sic), ik verwijs naar DeWereldMorgen.be, naar Kifkif waar ik nu ook mee in gesprek ben. De mensen hebben de dialoog geopend waarvoor mijn appreciatie”, zei hij in De Ochtend.

DeWereldMorgen.be had hij eerder ook al genoemd in het parlement. De minister van Cultuur had toen zijn beschuldigingen punt per punt weerlegd. Dat is voor Meremans natuurlijk geen beletsel om dat fake news gewoon nog eens te herhalen. Dat deze redactie met hem in dialoog zou zijn, is ook een kwakkel. Nooit heeft Meremans contact met ons opgenomen. We zien ook weinig reden om met een individueel parlementslid in dialoog te gaan. Wie op één of andere manier subsidies krijgt, moet al genoeg dialogeren met de controlerende overheid.

Volgens Meremans schrijft een organisatie als DeWereldMorgen.be zich niet in in de ‘gemeenschappelijke sokkel van normen en waarden van onze samenleving’. Mochten we tijd en energie vinden, zouden we wel eens punt per punt kunnen nagaan of wij en Meremans gemeenschappelijke waarden en normen delen. Vanuit ons buikgevoel: het zullen er niet veel zijn.

De jacht openen op zieken en sociale huurders, met veel machtsvertoon en geweld binnenvallen in artistieke huizen, een rancuneuze politiek voeren tegen het middenveld, samenzweren met moorddadige regimes om vluchtelingen terug te kunnen sturen naar de hel, een razziawet indienen, de pensioenleeftijd met jaren vooruitschuiven en tegelijk de pensioenen verlagen? Mmm nee, dat zijn niet meteen de normen en waarden die wij als redactie hoog in het vaandel voeren.

Vele jaren geleden, lang voor er van N-VA sprake was, voerde Meremans in zijn dorp actie tegen de kostuums gebaseerd op Amerikaanse horrorfiguren die opdoken tijdens Halloween. “Al dat Amerikaanse commerciële gedoe hebben we niet nodig. Er zijn genoeg Vlaamse en regionale figuren om mee te griezelen”, vertelde Meremans tegen een ijverig noterende lokale journalist. Daar zijn we het nu eens wel helemaal mee eens.