2 februari 2018 markeerde de opening van de tweejaarlijkse samenkomst van de vijf ‘ijsbeerlanden’ in Fairbanks, Alaska. Het was ondertussen 40 jaar geleden dat deze landen elkaar voor het eerst ontmoetten om hun gemeenschappelijke rol in het behoud van de ijsbeer te erkennen.

De ijsberen in Canada, Denemarken, Noorwegen, Rusland en de Verenigde Staten werden tot 1973 ongereguleerd bejaagd. Vandaag worden ze blootgesteld aan een nog grotere bedreiging: de geleidelijke afname van het zee-ijs dat hun habitat vormt, als gevolg van klimaatverandering.

Om de ijsbeer de beste overlevingskans te geven, is er nog steeds behoefte aan gezamenlijke actie door alle ijsbeerlanden. Het ‘Circumpolar’-actieplan voor het behoud van ijsberen (CAP) tekende daartoe de krijtlijnen uit. De eerste scorekaart van WWF toont echter aan dat we nog ver van het doel verwijderd zijn: in twee jaar tijd hebben ze nog maar 5 procent gerealiseerd van hun tienjarenplan. Aan het huidige tempo zal het gestelde doel voor 2025 nooit gehaald worden. 

Geheel is meer dan de som van de delen

De scorecard formuleert verschillende aanbevelingen aan de betrokken staten. Zo moet er meer transparantie komen voor het grote publiek en verantwoording afgelegd worden voor de te nemen maatregelen. Inheemse volkeren moeten beter betrokken worden. Zowel traditionele als wetenschappelijke kennis moet meer ingezet worden bij het vastleggen van beheersmaatregelen voor de ijsbeer populatie.  

Er moet ook meer samen gewerkt worden dan naast elkaar. Zodra grenzen overschreden worden, zijn de ijsberen vandaag onderworpen aan andere voorschriften inzake handel, jacht, olie- en gaswinning of de bescherming van afkalfgronden. De ijsberen kennen echter geen grenzen en zwerven vrij doorheen de hele regio.

Door naast elkaar te werken, worden betrokken landen niet alleen geconfronteerd met duplicatie en onvolledigheid van de gegevens, maar kunnen ze hun inspanningen voor instandhouding van de populatie ook ondermijnd zien door het steeds hogere tempo van de opkomende bedreigingen, met klimaatverandering voorop. 

Klimaatverandering: dreiging nummer 1 voor de ijsbeer

De strijd tegen de klimaatverandering vereist enorme inspanningen van over de hele wereld op alle niveaus. De ijsbeerlanden hebben een speciale verantwoordelijkheid. Zij moeten met één stem spreken om de wereld duidelijk te maken hoe belangrijk het is de uitstoot van broeikasgassen te beperken om de ijsbeer te redden. Dit geldt zowel voor regeringen, die verantwoordelijk zijn voor het vaststellen en bereiken van ambitieuze doelen om de uitstoot van broeikasgassen te beperken, als voor burgers, die hun dagelijkse gewoonten kunnen veranderen om hun ecologische voetafdruk op de planeet te verkleinen.

Lees hier het volledige rapport van WWF.

Het artikel is eerder gepubliceerd op de website van WWF Belgium.