Opinie, Samenleving, Politiek, België -

Leven we om te werken of werken we om te leven? Over het onderwijspensioen

Weinig sectoren zijn zo zwaar getroffen door de pensioenhervormingen als het onderwijs. Leerkrachten die aan het begin van hun loopbaan staan, zullen 5 tot 8 jaar langer moeten werken en als alle geplande maatregelen uitgevoerd worden, zullen ze maar liefst 400 à 600 euro netto per maand minder pensioen krijgen. Met het geplande puntensysteem kan die inlevering nog verder oplopen. Een mogelijke uitweg zou de aanvaarding zijn van de lerarenjob als zwaar beroep, maar daar worden geen middelen voor voorzien.

donderdag 14 december 2017 16:21

Spread the love

De voorbije en geplande maatregelen raken het onderwijs in het hart. Vooreerst zijn ze een mokerslag voor de aantrekkelijkheid van het lerarenberoep. De lonen in het onderwijs zijn, bij gelijk diploma, beduidend lager dan in de privé en op voordelen zoals een bedrijfswagen, aanvullend pensioen, hospitalisatieverzekering, laptop, smartphone enz. moeten we niet rekenen.

Dat werd tot voor kort gedeeltelijk gecompenseerd door een goede pensioenregeling. Als men dat ongedaan maakt valt een van de belangrijkste voordelen van het onderwijs weg en dat heeft serieuze gevolgen voor de kwaliteit van de instroom.

Op dit moment al is de lerarenopleiding vaak de tweede keuze voor jongeren. Onderwijs zal meer en meer een negatieve keuze worden bij jongeren, of op latere leeftijd als noodoplossing wegens ontslag elders. In plaats van dat de beste mensen worden ingezet in het onderwijs dreigt leerkracht een afvalberoep te worden, met alle gevolgen van dien voor het niveau van ons onderwijs.

Ondoenbaar

Ten tweede is de pensioenregeling ondoenbaar. Het is niet omdat we langer leven dat we langer fit zijn en over voldoende energie beschikken. Voor een klas staan vergt anno 2017 veel, heel veel energie. Vanaf een zekere leeftijd is er niet voldoende energie meer om nog (voltijds) voor een klas te staan en alle overige taken erbij te nemen.

Tot voor kort was amper dertig procent van de leraren gezond aan het einde van zijn loopbaan. Nu komt daar nog eens vijf tot acht jaar bij. Van de zestigplussers staat op dit moment nog geen zes procent voor de klas, en voor wie er wel staat, is het meestal pure noodzaak, omdat het financieel niet anders kan. Vandaag maakt een op acht leerkrachten kans op een burn-out, een risico dat boven de vijfenvijftig nog sterk toeneemt. Als zestigplus de regel wordt, zal het aantal burn-outs een veelvoud worden van het nu al abnormaal hoge aantal. Leven we om te werken of werken we om te leven?

Onfatsoenlijk

Ten derde zijn de maatregelen onfatsoenlijk. Er zijn momenteel meer dan een half miljoen werklozen. Eén op vijf van onze jongeren zoekt werk. Mensen langer laten werken gaat ten koste van de nieuwkomers op de arbeidsmarkt. Bij wijze van spreken pakken de vaders en moeders de jobs af van hun zonen en dochters.

Het zou omgekeerd moeten zijn. We belanden nu in een situatie waar de oudere werknemer ongezonder wordt en de jonge werknemer minder kansen krijgt op de arbeidsmarkt. Dat is absurd.

Onnodig

Tenslotte zijn de maatregelen onnodig. Men zegt constant dat de pensioenen onbetaalbaar zullen worden omwille van de vergrijzing. Dat is volstrekt onjuist. De kost van de vergrijzing stijgt jaarlijks met 0,2 procent van het bnp, terwijl de arbeidsproductiviteit (de basis van onze welvaart) volgens de OESO jaarlijks zal toenemen met een veelvoud daarvan. Er is dus voldoende ruimte om de vergrijzing op te vangen. Bovendien bedraagt de stijgende kost maar een fractie van wat er jaarlijkse op belastingparadijzen wordt geparkeerd. Onze pensioenen zijn dus perfect betaalbaar. Als we daar voor kiezen tenminste.

Wij doen niet mee aan de verdeel- en heerspolitiek die de privésector opzet tegen de openbare diensten. Het zijn niet de ambtenarenpensioenen die te hoog zijn – met uitzondering van die van parlementairen en hoogwaardigheidsbekleders – maar de andere pensioenen die te laag zijn. Wij zijn solidair met alle werknemers die opkomen voor een hoger pensioen. Na een volledige loopbaan zou iedereen recht moeten hebben op een pensioen van minstens 1.500 euro.

Daarom eisen wij:

Het handhaven van de wettelijke pensioenleeftijd op 65 jaar en de mogelijkheid om op 58 jaar uit te stappen.
Het behoud van de diplomabonificatie, de pensioennoemer 1/55 en de huidige berekening van het referentieloon.
Het afvoeren van het geplande puntensysteem voor de pensioenen.
De invoering van serieuze uitdoofbanen voor vijfenvijftig plussers.
De erkenning van de lerarenjob als ‘zwaar beroep’.
De vermindering van de werkdruk en planlast.
Werkzekerheid voor jonge starters in het onderwijs.

Ondergetekenden van deze Opinie zijn allen schoolafgevaardigde van een van de onderwijsvakbonden ACOD Onderwijs, CGSP Enseignement, COC (christelijke onderwijscentrale), COV (christelijk onderwijzersverbond), CSC Enseignement, SEL-SETCA.

Deze petitie kan ondertekend worden op https://www.petitions24.com/teachers_pension#form

Marc Vandepitte, leraar secundair onderwijs, Mechelen (COC)

Jean-Pierre Kerckhofs, leraar secundair onderwijs, Brussel (CSC)

Isabelle Bouchat, leraar secundair onderwijs, Namen (CSC)

Gaetan Carlier, onderwijzer basisschool, Brussel (COV)

Ann Claes, educatief medewerker Basiseducatie, Antwerpen (ACOD)

Lieve Debaecke, leraar secundair onderwijs, Roeselare (COC)

Vito Dell Aquila, leraar secundair onderwijs, Fléron (SEL)

Geert De Maertelaere, lector Erasmushogeschool, Brussel (ACOD)

Sven De Smet, leraar secundair onderwijs, Menen (COC)

An De Winter, educatief medewerker Basiseducatie, Gent (COC)

Rita Fabiani, assistent universiteit, Bergen (CGSP)