Donderdagavond 14 december snijden de 28 EU-leiders tijdens het diner het migratiethema aan. Twee blokken staan tegenover elkaar. De ene groep aangevuurd door Italië, wil de inspanningen voor de opvang van vluchtelingen spreiden en mikt op quota voor elk EU-land. Het andere blok, met als leidende krachten Hongarije en Tsjechië verzet zich met kracht tegen elke vorm van verplichting. #InMyName zet daar nog een ander blok tegenover: alle mensen van goede wil die een waardige opvang willen voor vluchtelingen en die diep geraakt zijn door de ellende en gruwel in Libië.
Meterslange doek met 33.000 namen
Dit blok bestaat uit een grote coalitie van tientallen organisaties uit het Belgische middenveld – waaronder Hart Boven Hard, Tout Autre Chose, FGTB, Attac Bruxelles, Comac, Convivial, We are a welcoming Europe en nog een aantal meer – aangevoerd door 11.11.11 en de Franstalige organiserende zusterorganisatie CNCD. Vanavond, een dag voor de Europese top, transformeren ze de Wetstraat in Brussel tot een grote betogingsfront. De regen komt met bakken uit de hemel maar dat doet niemand wijken. Rond 17u stromen ter hoogte van metrostation Kunst-Wet duizenden mensen toe, die luid van zich laten horen, terwijl ze zich langzaam richting Schuman begeven.
Van voor tot achter in de lange stoet houden honderden mensen een lange witte doek vast met daarop 33.000 namen van de mensen die sinds 2000 gestorven zijn in de Middellandse Zee tijdens een poging deze over te steken in de hoop op een veiliger leven in Europa. “En dit zijn enkel de namen die bekend zijn”, zegt Carine Thibaut van CNCD. De Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) heeft deze namen onlangs in een rapport uitgebracht. Wie weet hoeveel mensen er nog anoniem op de bodem van de Middellandse Zee liggen.
Waardig EU-migratiebeleid
De coalitie van organisaties eist dan ook de creatie van legale toegangswegen tot Europa. Europese lidstaten moeten bereid zijn om meer vluchtelingen te hervestigen. En zij moeten zich minder restrictief opstellen bij de uitreiking van humanitaire visa en bij gezinshereniging. Bovendien is de vraag aan overheden om zich soepeler op te stellen rond arbeids- en studiemigratie, zowel voor hoog- als lager geschoolden.
Ook eist dit derde blok dat er een einde komt aan het geweld tegenover migranten aan de Europese grenzen. Dat betekent op korte termijn een stopzetting van de willekeurige en gewelddadige detentie in Libië en de detentie van asielzoekers op de Griekse eilanden.
Hoe we EU kunnen dwingen te luisteren
Dat maken de organisaties duidelijk in hun verontwaardigde toespraken op Schuman. Om het niet bij eisen te houden, maar werkelijk tot verandering van de EU-migratiepolitiek te komen, roept de woordvoerder van de recent opgerichte beweging We are a welcoming Europe op om gebruik te maken van een van de weinige tools die de EU aan ons burgers biedt om directe invloed op het EU-beleid uit te oefenen: de European Citizens Initiative (ECI).
Deze tool, gecreëerd tijdens het Lissabon Verdrag, geeft burgerorganisaties en Europese burgers de mogelijkheid om gezamenlijk hun politieke eisen op te leggen. De voorwaarde dat de Europese Commissie en het Europees Parlement verplicht zijn om de eisen te horen, is dat je minimaal 1 miljoen handtekeningen moet weten te verzamelen in minimaal zeven lidstaten binnen twaalf maanden. Daarom is de beweging de #WelcomingEurope gestart om voor de Europese Parlementsverkiezingen in 2019 die 1 miljoen handtekeningen binnen te halen.
“Er zijn zoveel burgers in Europa die migranten willen helpen, door hen bijvoorbeeld onderdak te bieden. Maar nu kan je dan als burger in veel Europese landen een boete opgelegd krijgen”, vertelt de woordvoerder. “De Europese Commissie zou moeten stoppen met het straffen van deze vrijwilligers, want niemand zou vervolgd moeten worden voor het bieden van humanitaire hulp en onderdak. Om dezelfde reden willen we dat de Europese Commissie juist directe ondersteuning biedt aan lokale groepen die migranten willen verwelkomen en helpen een leven op te bouwen.”
