Opzet vandaag is discussiëren en uitwisselen hoe we, als vakbondsvrouwen, vorm kunnen geven aan de toekomst van werkende vrouwen. Manuela Tomei, chief ILO Workquality, leidt de bespreking.

Het eerste punt is dat vrouwen nog steeds minder verdienen dan mannen.  Deze ongelijkheid moet aangepakt worden, niet alleen omwille van sociale rechtvaardigheid maar ook omdat vrouwen een ander consumptiepatroon hebben dan mannen. Vrouwen besteden bijvoorbeeld meer geld aan onderwijs voor hun kinderen en dat komt de economie ten goede. Als ze hetzelfde zouden verdienen als mannen, zouden vrouwen bij pensionering ook beter beschermd zijn tegen armoede. En als vrouwen zouden kunnen blijven werken na het krijgen van kinderen, zou dat op langere termijn zorgen voor minder ongelijkheid. Want hoe je het ook draait of keert, de loonkloof stijgt vanaf het moment dat een vrouw kinderen krijgt. In tegenstelling tot mannen, wanneer zij vader worden, dan worden ze ‘beloond’.

Vervolgens horen we heel wat goede praktijkvoorbeelden:

• In IJsland is er dankzij een collectieve overeenkomst tussen vakbonden, werkgevers en overheid een ‘equal pay certificate’ voor bedrijven.  In 2020 komt er een survey om dit te evalueren. 

• In Japan zorgt de vakbond ervoor dat er meer kinderopvang komt aangezien vrouwen er vaak stoppen met werken om voor de kinderen te zorgen. Eens de kinderen naar school gaan, willen ze terugkeren naar de arbeidsmarkt maar vaak kan dat dan niet meer fulltime of is het aan een laag loon. 

• Uit Noorwegen krijgen we een top 3 gepresenteerd van goede voorbeelden: overheidsinvesteringen in de zorg (kinderopvang), actief gendergelijkbeleid en sterke vakbonden, die in hun collectieve onderhandelingen druk zetten op de overheid.

• Helena uit de Dominicaanse Republiek vertelde hoe ze op zondag domestic workers uit de informele economie thuis gaat bezoeken om ze lid te maken van de vakbond en vervolgens opleidingscampagnes opzet en studiecirkels.  Door de werknemers bewust te maken van hun rechten, leren ze wat wel en niet kan en zijn ze weerbaarder ten aanzien van malafide werkgevers.

Heel wat goede voorbeelden van de vakbondsvrouwen uit Brazilië, India, Zuid-Afrika, Mauritanië …

Een getuigenis uit Canada, deed me denken aan onze situatie. Roxanne vertelde hoe de vakbond er in haar thuisland mee hielp om freelancers te organiseren. Ook in België werken steeds meer werknemers in de platformeconomie. Freelancers, die op contractbasis werken in het digitale veld, staan vaak alleen tegenover hun opdrachtgever. In Canada richtte ze een vakbond voor hen op zodat ze sterker staan om onder andere achterstallig loon te eisen.

Als uitsmijter van de voormiddag een hand in eigen vakbondsboezem. Bij collectieve onderhandelingen is het absoluut noodzakelijk dat er vrouwen mee rond de onderhandelingstafel zitten! Hebben mannen, die gaan onderhandelen voor vrouwen, oog voor de noden van de vrouwen?

Namiddag volgden er Working Group Sessions: organising for our future.  Tijdens deze sessies gingen we in dialoog met vakbondsvrouwen uit alle hoeken van de wereld. Dit gebeurde in een rotatiesysteem. Samen met collega Liesbet Verboven, mocht ik zo een werkgroep modereren. De vraag, die we de deelneemsters voorlegden, was: How are we as movement going to achieve a future for woman at work that we want?

Het resultaat kwam voornamelijk neer op: empowerment van vrouwen, vorming en opleiding, vrouwen aan de macht (eventueel met quota), gelijk loon voor gelijk werk, nood aan sterke internationale campagnes, samenwerking over de grenzen heen, onze krachten bundelen …

De getuigenis van onze sister van Indonesië deed me van mijn stoel vallen. Wist je dat in Indonesië vrouwen meer belasting op hun loon moeten betalen aan de staat dan mannen? De overheid discrimineert op deze manier werkende vrouwen. De impact hiervan is ook ontzettend groot voor alleenstaande mama’s.  Equal taxes voor mannen en vrouwen is een eis van hen.

De illustraties, waarvan er enkele zijn bijgevoegd,  werden on the spot gemaakt door de jonge, getalenteerde  en geëngageerde Belgische illustratrice Shamisa Debroey;

Carolien