Nieuws, Europa, Economie, Samenleving, Politiek -

In Nederland pikken leraren basisonderwijs ‘t niet langer, meer dan 60.000 de straat op

De grote meerderheid van de basisscholen in Nederland is donderdag 5 oktober gesloten. Tegelijkertijd stond het Zuiderpark in Den Haag vol met betogende basisschoolleerkrachten uit het hele land. Meer dan 60.000 om precies te zijn. Gesteund door alle vakbonden en zelfs de werkgeversorganisatie eisen zij van de regering 1,4 miljard euro om de werkdruk te verminderen en het loon aantrekkelijker te maken.

donderdag 5 oktober 2017 19:28
Spread the love

Zo’n 30.000 leerkrachten werden verwacht vandaag – op de dag van de Internationale dag van de leerkracht – in het Zuiderpark in Den Haag om te betogen. Het dubbele is komen opdagen. Vanuit basisscholen in het hele land vertrokken vanmorgen bussen richting de stad waar de Nederlandse regering zetelt. Op de snelwegen ernaartoe stonden extra lange files. “Betalen, pannenkoek!”, “270 miljoen euro is een fooi”, zijn een greep uit de kreten die te lezen waren op de spandoeken.

En niet alleen deze 60.000 betogende leerkrachten hebben vandaag het werk neer gelegd. Negentig procent van de basisschoolleraren in het land staakt vandaag. Van de 6.500 basisscholen hebben er bijna 90 procent vandaag de deuren gesloten. Het is ongekend voor Nederland dat zo’n groot aantal leerkrachten de straat op gaat. De laatste keer was in 2012, toen 50.000 leraren en ondersteunend personeel betoogde tegen bezuinigingen op passend onderwijs voor leerlingen die extra aandacht nodig hebben.

’t Begon met een kleine Facebookpagina

Ongeveer een half jaar geleden stak een aantal leerkrachten van het primair onderwijs (PO) de koppen bij elkaar. Het kon zo niet langer, er moest verandering komen in het lage salaris en de toenemende werkdruk. En daar moet de regering geld voor uittrekken. Ze richtten de Facebookpagina PO in actie op. Binnen no time had de pagina duizenden volgers. Momenteel staat de teller op 43.098, maar dat aantal groeit nog steeds met het uur. Zij hebben duizenden leerkrachten in het land weten te mobiliseren. Toen de beweging op gang kwam, duurde het niet lang tot ook de vakbonden (CNV Onderwijs, Algemeen Onderwijsbond, Algemene Vereniging Schoolleiders, Federatie Van Onderwijsvakorganisatie en FNV) zich samen met de werkgeversorganisatie PO-raad aansloten. Niemand kan er meer omheen.

Cor Pootjes, al zestien jaar leerkracht op de Eindhovense basisschool de Bosuil, had zich redelijk snel bij de Facebookpagina gevoegd. Vandaag is hij niet in Den Haag, maar hij staakt zeker wel. “De oprichters van de pagina stelden vast dat er vooral twee dingen niet in orde zijn. De werkdruk en de verloning.” Het eerste is te hoog en het tweede is in verhouding tot de werkdruk te laag.

“Het is heel lastig om aan een buitenstaander uit te leggen hoe druk het is”, zegt Pootjes. “Als leerkrachten hebben we veel vakantie, waardoor je kan denken: ‘Wat zit je nu te zeuren?’ Maar het gevolg van zoveel vakantie, is dat we in de weken dat we wel werken full speed ahead moeten gaan. Daarnaast is het zo dat op de momenten dat we lesgeven, we niks anders kunnen doen. Al het andere, zoals lessen voorbereiden, rapporten maken, administratie bijhouden, voortgangsgesprekken voeren, moet ervoor of erna gebeuren. De tijd die we daarvoor hebben, is heel krap, waardoor veel mensen ook ’s avonds en ’s weekends werken. Het komt neer op een soort piekbelasting. En dat veroorzaakt veel stress. ”

Leerkrachten op het voortgezet onderwijs (secundair onderwijs) krijgen wel dagen en middagen vrij om lessen voor te bereiden en rapporten te maken. En terwijl zij een lagere werkdruk hebben, krijgen zij wel een hoger salaris dan leerkrachten in het basisonderwijs. Dat is het tweede punt waarvoor de tienduizenden leerkrachten in Nederland actievoeren. Pootjes: “Dat leerkrachten die lesgeven op de havo of vwo (vergelijkbaar met aso en tso in België) in het voortgezet onderwijs een hoger salaris krijgen is logisch, zij hebben ook een hogere opleiding gevolgd. Maar leerkrachten die in het voortgezet onderwijs op het vmbo lesgeven (vergelijkbaar met bso in België), hebben een zelfde soort opleiding gevolgd als leerkrachten in het basisonderwijs en verdienen ondertussen 14 procent meer. En dat terwijl zij wel vrije uren ingeroosterd krijgen om lessen voor te bereiden en rapporten te maken. Daarom is het percentage van burn out in het basisonderwijs het hoogst.” 

De eis: 1,4 miljard euro

De eis van tienduizenden basisschoolleerkrachten in Nederland aan de regering luidt dan ook: 900 miljoen euro voor een salarisverhoging, zodat dat gelijk is aan dat van een leraar die lesgeeft aan de lagere klassen van het voortgezet onderwijs. En 500 miljoen euro voor het verminderen van de werkdruk. 1,4 miljard euro in totaal. 

De laatste eis hebben de VVD, CDA, ChristenUnie en D66 – die al maanden onderhandelen over een nieuwe coalitie – op woensdag 4 oktober, de vooravond van de staking, toegezegd. Al reageert de Algemene Onderwijsbond (AOb) hierop bij de Nederlandse nieuwsomroep NOS met: “Eerst zien, dan geloven.” Maar voor de salarisverhoging is er door de demissionaire regering enkel nog 270 miljoen euro toegezegd. Niet eens een derde van het bedrag dat de leerkrachten vragen. “Het aanbod van de overheid komt niet eens in de richting. Dat zou slechts neerkomen op een salarisverhoging van 3 procent. Daar gaan we absoluut niet mee akkoord.”

Beroep leerkracht oninteressant

De tienduizenden betogers zijn ook in Den Haag om het beroep leerkracht aantrekkelijk te maken voor de jongeren. Het lerarentekort dreigt op te lopen tot 10.000 voltijdse equivalenten in 2025. Platform voor onderzoeksjournalistiek Investico schat op basis van een enquête onder 561 respondenten dat op dit moment ruim 30.000 mensen die een diploma hebben voor leerkracht primair onderwijs, niet voor de klas staan.

“Het beroep leerkracht is momenteel heel oninteressant om voor te kiezen”, verklaart Pootjes. “Je salaris neemt toe tot ongeveer je 36e en staat dan stil. Wat salaris betreft heb je dan tot je pensioen helemaal geen carrièremogelijkheden meer. Daardoor haken veel mensen af. Bovendien is er een grote groep babyboomers die nu met pensioen gaat. Daardoor hebben we straks een schreeuwende behoefte aan leerkrachten. Als je het beroep dan op het gebied van werkdruk en salaris niet interessant maakt, dan ga je die niet krijgen.” 

Wat als de formerende politieke partijen in Nederland niet ingaan op de eisen van de leerkrachten? Jan van de Ven, één van de oprichters van PO in actie vertelt aan NOS: “Als donderdag niet gebeurt wat wij willen, dan gaan wij door. Het liefst met alle bonden. Als zij niet meedoen, gaan wij door met het deel dat wel bereid is om door te gaan met acties. Er is een enorme actiebereidheid onder de leraren.”

take down
the paywall
steun ons nu!