Omdat feminisme hier dood is, hebben honden en sommige mannen, de wildkakkers en de mannelijke wildplasser meer gratis toiletten dan vrouwen.
Opinie, Europa, Samenleving, Politiek, België, Gent -

Plassen is politiek: met plasbus naar Amsterdam voor sanitaire gelijkheid

Omdat feminisme hier dood is, hebben honden en sommige mannen, de wildkakkers en de mannelijke wildplasser, meer gratis toiletten dan vrouwen. Nochtans je plas inhouden, betekent een aanslag op je bewegingsvrijheid, op je gezondheid en op je eigenwaarde. Vergeet niet dat de emancipatie begint van op de pot, dames en heren!

donderdag 21 september 2017 10:45
Spread the love

Nog geen 24 uren geleden heeft een Nederlandse rechter een jonge dame veroordeeld voor wildplassen en de Plasactie Vzw staat paraat om actie te voeren. En wel op vrijdag 22 september, maar deze keer in Nederland. De rechter daar gaf toe dat er maar twee publieke toiletten zijn voor vrouwen in de binnenstad van Amsterdam. Volgens de rechter moest de vrouw in nood op één van de 35 gratis urinoirs voor mannen gaan.  

Plassen is politiek

“Plassen, is politiek” is ook meteen de titel van het boek dat binnenkort verschijnt over de sanitaire strijd, de emancipatiestrijd bij uitstek van 21ste eeuw in de zogezegd reeds geëmancipeerde regionen.

Sommige politici schrijven een kookboek om hun politieke boodschap letterlijk op tafel te gooien. Welnu ik breng bewust mijn politiek pleidooi via de (vloeibare)ontlasting van het lichaam. Nog meer dan in onze eetcultuur zijn we ontegensprekelijk gelijk op het vlak van kakken en pissen.



Campagne Plasactie VZW in 2005.

De critici vinden dat er veel belangrijkere ongelijkheden zijn waar vrouwen mee kampen. Bovendien, moet het (ge)recht en politiek zich echt met zulke zaken bezighouden? Ze hebben gelijk. Dit sanitaire seksisme moest al lang opgelost zijn en zelfs geen onderwerp van discussie meer zijn. Toch is het brandend actueel: een onrecht waar alle vrouwen elke dag mee geconfronteerd worden.

Gelijk sanitaire rechten: een fundamentele emancipatiestrijd of een futiliteit?

Sanitaire gelijkheid is echter fundamenteler dan dat het wellicht voor sommigen op het eerste gezicht lijkt. Zoals Koen Raes, hoogleraar economie en ethiek aan de faculteit rechtsgeleerdheid aan de Universiteit Gent, het treffend verwoordde in zijn opiniestuk “Wateren, zonder grenzen” in 2002 in de krant De Morgen: “Het gaat hier wel degelijk om een zeer primaire behoefte, ja, een nood, die niet minder belangrijk is dan het recht op voedsel en drank”. Raes gaf aan dat men mensen dan ook “heel erg diep [kan] kwetsen en vernederen door met die behoefte geen rekening te houden”. Het zou dus “allerminst om een frivoliteit” gaan. Integendeel: het is een kwestie die “zelfs onze gezondheid raakt”. Voor dergelijke zaken moet het gelijkheidsbeginsel onverkort gelden.

Verzegelde blazen of oogdoeken?

Na de veroordeling van de Nederlandse vrouw zocht ik met volle nieuwsgierigheid naar opiniestukken, interviews met enige meningsuiting – vaak met oplaaiende uitspraken van de geridderde kakelkipjes Zuhal Demir en Darya Safa – over dit sanitaire seksisme. Bestaat er nog zoiets als een ‘Vrouwenraad’ die moet waken over het gelijkheidsprincipe tussen vrouwen en mannen?  Zijn deze ‘geëmancipeerde’ vrouwen in de politiek beschaamd over iets waar vele mannen niet beschaamd over zijn hun zegje te doen, beschaamd om acties te ondernemen tegen sanitair seksisme? 



Dames Urinoir MissWizz van de ontwerper Ellen Lejeune met advies en begeleiding van Plasacties VZW

Met enige verbazing stel ik vast dat alle vrouwen en mannen die zo graag moslima’s, desnoods met dwang, willen emanciperen, zwijgen over sanitair seksisme. En dit anno 21ste eeuw in een land waar gelijke behandeling tussen vrouwen en mannen in de grondwet staat vastgelegd. Beschikken dit soort politici over verzegelde blazen of dragen ze oogdoeken i.p.v. hoofddoeken? Wie kan het zeggen?!

Emancipatiestrijd, ook na de vlucht uit Iran?

De vlucht van mijn moeder uit Iran was destijds een gevolg van haar strijd voor gelijke rechten tussen vrouwen en mannen. Terwijl vrouwen in Iran op alle fronten dagelijks strijd moeten leveren voor hun meest fundamentele rechten, kampen ze tenminste niet met ongelijke plasmogelijkheden. Nu, 26 jaar later, kijk ik terug naar mijn moeders strijd in Iran tegen een achtergrond van mijn eigen strijd hier in België. U leest het goed: 10 jaar lang streed ik met een handvol activisten, vrienden en familie, met man en vrouw en macht voor gelijke sanitaire rechten.

De Belgische en Nederlandse vrouwen kampen decennia na de zoveelste emancipatiestrijd nog steeds met een tekort aan publieke, propere, toegankelijke toiletten. Voor mannen en zelfs voor honden worden er overal in de steden en tijdens festiviteiten, in meer of mindere mate, gratis urinoirs voorzien. 



Campagne Plasactie VZW in 2012.

Wildplassen wordt beloond: afbreuk aan gelijkheidsbeginsel

Na 8 jaar actievoeren en onderhandelen met stad Gent voor evenveel gratis toiletten voor vrouwen, stapte ik in 2012 naar de rechtbank om deze grove discriminatie aan te vechten. De rechter gaf me ongelijk want mannelijke anatomie maakt wildplassen gemakkelijker en dat veroorzaakt overlast. De juristen Jogchum Vrielink (postdoctoraal onderzoeker) en Stefan Sottiaux (docent Staatsrecht) aan de KULeuven hebben het vonnis van de rechter toen onder de loop genomen en schreven in een artikel in de juristenkrant het volgende:

“Over de feiten in de zaak bestond geen discussie: de ongelijke behandeling – zowel qua aantal toiletten, als qua kosten ervan – stond buiten kijf en werd door de Stad ook niet betwist. De relevante vraag was dus of er voor die ongelijke behandeling(en) een rechtvaardiging voorhanden was: ‘de vraag die dient beantwoord, is of er een ongelijke behandeling is die discriminerend is’. … De rechter stelt dat het plaatsen van de urinoirs gezien moet worden in het kader van die opdracht ‘om openbare overlast van het wildplassen te voorkomen’. Dat dit leidt tot een groter ‘aanbod’ voor mannen, zou een logisch gevolg zijn van objectieve geslachtsverschillen: ‘Het is nu eenmaal een gegeven dat wildplassen een probleem is, hoofdzakelijk veroorzaakt door mannen wiens anatomie het wildplassen makkelijker maakt dan voor vrouwen’. In het licht daarvan acht de rechtbank het feit dat er meer faciliteiten zijn voor mannen dan voor vrouwen objectief verantwoord.”



Terwijl vrouwen in Iran op alle fronten dagelijks strijd moeten leveren voor hun meest fundamentele rechten, kampen ze tenminste niet met ongelijke plasmogelijkheden.

Met andere woorden worden vrouwen paradoxaal benadeeld wegens het feit dat zij zich niet (of minder) overgeven aan onfatsoenlijk en onwettelijk gedrag. “Dat terwijl het onwettige gedrag van mannen juist ‘beloond’ wordt”, concludeerden de auteurs. De juristen vonden de redenering van de rechtbank betwistbaar vanuit discriminatierechtelijk oogpunt. “De wetgeving verplicht niet tot het plaatsen van toiletten”, argumenteerden ze, “maar als men beslist om dit niettemin te doen – in het kader van overlastbestrijding of om welke andere reden dan ook – dan mag het aanbod geen afbreuk doen aan het gelijkheidsbeginsel”. Ten slotte besloten ze hun analyse als volgt:

“Geslacht wordt samen met ras tot de meest ‘verdachte’ criteria gerekend, zoals dat heet, waardoor de rechter zich bijzonder streng moet opstellen. Uit de Europese rechtspraak blijkt dat louter budgettaire overwegingen onvoldoende zijn om direct onderscheid op grond van geslacht (zoals hier) te verantwoorden.”

Gratis toiletten: “vielen uit de lucht” of kwamen na een “ludieke” actie?



Ondergrondse urinoir die ‘s nacht bovengrond komen in Oostende zijn enkel te gebruiken voor mannen. Als vrouw moet je plastuiten.

De onvermoeibare strijd van Plasactie Vzw werd na twee rechtszaken in de zomer 2014 beloond met gratis toiletten op de Gentse Feesten voor iedereen. Ook het aantal toiletten t.o.v. urinoirs voor mannen steeg gevoelig. De actiegroep Plasactie, die ik in 2004 uit de grond had gestampt, triomfeerde over dit resultaat en nam voor de volgende drie jaar tijdskrediet om de zaak te evalueren. Er zijn momenteel nog altijd niet evenveel toiletten voor vrouwen als urinoirs voor mannen. Bovendien zijn de openbare toiletten in tegenstelling tot publieke urinoirs niet 7/7 en 24u/24u open.

 

Als kers op de taart merkten sommige sympathisanten, mijn medeactivisten en ik, dat vele dames en heren denken dat die gratis toiletten op de Gentse Feesten zomaar uit de lucht zijn komen gevallen. De strijd die daarvoor gevoerd werd, de rechtszaken die hierover aangespannen werden, de arrestaties en gasboetes die de actievoerders van Plasactie riskeerden om stad Gent gratis en evenveel toiletten voor vrouwen af te dwingen, zijn gewoonweg vergeten. Sommigen, op de kop toe dames, degraderen onze bikkelharde strijd tot een ludieke actie!

Gedomesticeerde vrouwen, plassen thuis

De rechter in Nederland gaf met enige verbazing ook toe dat hij het in heel zijn carrière voor de tweede keer meemaakt dat een vrouw haar wildplasboete aanvecht. Juist hier wringt het schoentje: vele vrouwen zijn geen betrouwbare partners voor het afdwingen van gelijke rechten tussen mannen en vrouwen. Komt dat omdat talrijke vrouwen te vergaand gedomesticeerd zijn en niet meer voor zichzelf kunnen denken? Hebben vrouwen hun tweederangspositie aanvaard?

Uit de ondervraging van Plasactie Vzw in 2005 bleek dat bijna ¼ van de vrouwen effectief hun plas inhouden tot ze thuis zijn. Het heeft Plasactie drie jaar geduurd om met cijfers aan te tonen dat wildplassen geen mannenzaak is. Als vrouwen ook wildplassen waarom dan niet voor allebei gratis plasmogelijkheden voorzien om geen overlast te veroorzaken?

Hoge kostprijs is een vals argument, want in mijn thuisland Iran, waar het armzalig gesteld is met vrouwenrechten, waar vrouwen niet eens kunnen kiezen wat ze mogen dragen in publieke ruimtes, zijn toiletten gratis voor iedereen en vaak onderhouden door een permanent onderhoudend personeel. Aparte urinoirs bestaan daar gewoonweg niet!

Feminisme voor iedereen



No Comment.

Na 10 jaar intensief actievoeren heb ik helaas vastgesteld dat vele vrouwen net zoals de Nederlandse rechter in kwestie denken: “Mannen hebben meer urinoirs, omdat ze anders wildplassen. Wij houden onze plas in en doen dat thuis, in een café, of indien beschikbaar een veilig, proper, zichtbaar, toegankelijke publiek toilet.”

 

Met andere woorden de ongelijke (sanitaire) behandeling tussen man en vrouw zit ook tussen de oren van sommige vrouwen. En dat is erg problematisch! Trouwens waren het niet de feministische mannen en vrouwen die het stemrecht voor alle vrouwen hebben afgedwongen?

De gevaarlijkste vijand voor onvoorwaardelijke gelijke rechten tussen vrouwen en mannen, zijn vrouwen die zelf beperkt zijn, de onderdrukking geïnterneerd hebben en die dat als moeders doorgeven aan hun zonen en dochters.

Alhoewel Plasactie zich vooral richtte tot vrouwen, waren feministische mannen onmisbaar voor het slagen van de strijd die in Gent gevoerd werd. Vandaar een ferme oproep naar alle feministen van gelijk welk geslacht en ras: verenigt u om te plassen voor gelijke sanitaire rechten en tegen plasseksisme.

*****

Oproep
“Met Plasbus naar Amsterdam op vrijdag, 22 september”
Verzamelplaats: Parking AS-Adventure te Sint-Denijs-Westrem, om 19u30
Contact: 0476 66 95 16 of info@plasactie.be 
Meer info: zie hier

Gisteren vernam ik dat de actie in Amsterdam toch niet doorgaat op 22 september maar toch lanceer ik een oproep om morgen wel te vertrekken. De vorm en de plaats van de actie kan verschillen maar we voeren wel actie op die dag. Tegen 19 november, de Internationale Wereld Toiletdag, mobiliseren we internationaal tegen sanitair seksisme voor sanitaire gelijkheid.

 

Gerelateerde artikels:

Honderden vrouwen willen ‘urinoirplassen’ op Leidseplein
http://www.at5.nl/artikelen/173180/honderden-vrouwen-willen-urinoirplassen-op-leidseplein

Vrouwen willen ’urinoirplassen’ op Leidseplein
http://www.telegraaf.nl/binnenland/29291735/__Vrouwen_willen__urinoirplassen___.html

Vrouwen in opstand door uitspraak rechter: “vrouwen kunnen ook in urinoir plassen”
http://www.hbvl.be/cnt/dmf20170919_03081408/vrouwen-in-opstand-door-uitspraak-rechter-vrouwen-kunnen-ook-in-urinoir-plassen

Sanitair seksisme nog altijd van kracht
https://www.dewereldmorgen.be/artikels/2012/08/28/sanitair-seksisme-nog-altijd-van-kracht

Egalitair sanitair
http://www.sampol.be/index.php/interviews/47-2011/november-2011/120-egalitair-sanitair.html

Gent geeft GAS-boete aan actievoerders voor gratis toiletten voor vrouwen
http://www.knack.be/nieuws/belgie/gent-geeft-gas-boete-aan-actievoerders-voor-gratis-toiletten-voor-vrouwen/article-opinion-140741.html

Stad Gent plast wild naast de pot en betaalt het gelag
http://www.knack.be/nieuws/belgie/stad-gent-plast-wild-naast-de-pot-en-betaalt-het-gelag/article-opinion-433053.html

Plasgedrag van dames: een ondervraging van (2005) door “Leg mijn blaas het zwijgen niet op” de voorloper van Plasactie VZW
http://users.telenet.be/plasactie/Plasdossier/Artikel/Final%20report%20Leg%20mijn%20blaas%20het%20zwijgen%20niet%20op.pdf

 The Everyday Sexism of Women Waiting in Public Toilet Lines
http://time.com/3653871/womens-bathroom-lines-sexist-potty-parity/

take down
the paywall
steun ons nu!