“Vier dagen werken, drie dagen snuiven.” Zo vatte vermogensbeheerder Geert Noels de nieuwe reeks voorstellen van PS-voorzitter Elio Di Rupo (gebundeld in het pas voorgestelde boek Nouvelles Conquêtes) samen. Het is tekenend voor de minachtende reacties op de poging van Di Rupo om zijn door schandalen geplaagde partij weer relevant te maken. In De Standaard werd Di Rupo zelfs vergeleken met de ziedende Hitler in zijn bunker die we kennen van de film Der Untergang. Le Soir zou het met Bart De Wever of Francken niet moeten proberen of Vlaams toorn zou hun deel zijn.

Nu kan je je natuurlijk vragen stellen bij de geloofwaardigheid van een 66-jarige politicus die de Wetstraat 16 meteen inruilde voor de voorzittersstoel van de grootste Franstalige oppositiepartij en die op geen enkel moment de controle leek te hebben over een partij die zwalpte van het ene naar het andere schandaal.

Maar de voorstellen kan je ook op hun merites beoordelen en dan kan je alleen maar vaststellen dat Di Rupo mooi de tijdsgeest aanvoelt. Overal waar de traditionele sociaal-democratie vasthoudt aan het heilloze derdeweg-denken van Blair, zakt ze weg en/of wordt ze voorbijgestoken door bewegingen en partijen met radicalere voorstellen: Podemos in Spanje, Syriza in Griekenland, Mélenchon in Frankrijk en … de PVDA/PTB aan Franstalige kant.

Als je daar nog Sanders bijtelt (die enkel de pas kon afgesneden worden door gekonkel in de coulissen), de linkse bocht van Labour onder Corbyn, de linkse coalitie in Portugal en het wegzakken van de SPD in Duitsland en de PvdA in Nederland kom je aan een groot deel van de oude geïndustrialiseerde wereld.

Di Rupo probeert zijn wagon te haken aan die evolutie. Of het lukt zal niet afhangen van de kwaliteit van de voorstellen. Die liggen helemaal in de lijn van de programma’s van de succesvolle linkse bewegingen en partijen. Om succes te hebben, moet je ook geloofwaardig zijn. Dat bewijst Corbyn in positieve zin en de PS na het debacle van Hollande in negatieve zin. Benoît Hamon probeerde het wel met een radicaler programma maar kon de erfenis van zijn voorganger niet afschudden. Vraag is wat dat geeft als de voorganger en de erfgenaam allebei de naam Di Rupo dragen.

Binnenkort is de vierdagenweek heel gewoon

De voorstellen dan. Di Rupo wil dat we evolueren naar een vierdagenweek. Dat levert hoongelach op bij rechts. Maar het is duidelijk een idee van de toekomst. Tussen 1850 en 1970 ging de arbeidsduur stijl naar beneden. Die trend viel toen stil, maar het tijdperk van de 40-urenweek lijkt ten einde. In heel wat sectoren wordt er aan gemorreld. In de distributie is de 35-urenweek een feit. In de non-profit werd gekozen voor kortere werkweken voor oudere werknemers. In een aantal Antwerpse chemiebedrijven doken ze al onder de 35 uur om jobs te redden in het kader van herstructureringen.

De vrouwenbeweging Femma vond zichzelf opnieuw uit door volop in te zetten op de campagne voor de 30-urenweek. In de UK was het John Ashton, als hoofd van de UK Faculty of Public Health één van de invloedrijkste artsen, die de vierdagenweek voorstelde als oplossing voor tal van maatschappelijke problemen.

“Als je kijkt hoe wij leven, de stress waaronder mensen lijden, de tijdsdruk en het ziekteverzuim, mentale gezondheidsproblemen door het werk. We moeten evolueren naar een vierdagenweek want het probleem is dat een deel van de bevolking te hard werkt en een ander deel helemaal geen job heeft”, zei hij in 2014.

De vierdagenweek lijkt voorlopig het enige ernstige voorstel om iets te doen aan de schrikwekkende stijging van het aantal langdurige zieken (volgens de laatste telling 390.000).

Een miljonairstaks en meer belastingen voor winstgevende multinationals zijn ook voorstellen die een groot draagvlak genieten en internationaal de wind in de rug hebben.

Dat zelfde geldt voor de legalisering van softdrugs. Wetenschappelijk is er consensus dat de war on drugs gefaald heeft. In de VS, de geboorteplaats van die oorlog, kozen verschillende staten via referenda voor een legalisering. De legalisering in de hele wereld is gewoon een kwestie van tijd.

En gratis onderwijs voor iedereen? Dat staat gewoon in onze grondwet. Tegenwoordig word je in bepaalde middens al afgeschilderd als een naïeve, populistische linksradicaal als je gewoon voorstelt om de grondwet te volgen.