Cédric Herrou is een 38-jarige olijfboer in de gemeente Breil-sur-Roya aan de Middellandse Zee vlakbij de grens met Italië. Vanaf 2015 begon hij vluchtelingen die de grens te voet overstaken te helpen door hen met zijn bestelwagen te vervoeren en eten, drinken en kort verblijf aan te bieden in zijn boerderij.
Herrou werd daarvoor meerdere malen aangehouden met het argumenten dat hij aan mensensmokkel zou doen. Een eerste maal gebeurde dat in augustus 2016, toen hij met acht migranten in zijn bestelwagen werd aangehouden na het oversteken van de grens. De onderzoeksrechter in Nice weigerde hem toen echter te vervolgen, omdat volgens hem de intenties van Herrou “zuiver humanitair” waren.
Daarna werd Herrou ook aangehouden bij protestacties aan het (niet meer gebruikte) treinstation van Saint-Dalmas-deTende. Herrou en zijn medestanders wilden een vijftigtal vluchtelingen uit Eritrea en Soedan onderdak geven in het lege stationsgebouw. De onderzoeksrechter voor deze zaak eiste acht maand met uitstel. Dat uitstel motiveerde hij met de commentaar dat Herrou’s intenties “nobel” waren.
Op 10 februari 2017 werd Herrou veroordeeld tot een boete van 3000 euro met uitstel voor ‘het verlenen van hulp aan personen om illegaal het territorium te betreden, maar niet voor het verlenen van verblijf en voor het vervoeren van personen die zich in een onregelmatige situatie bevinden over het grondgebied.
Op 24 juli 2017 wordt Herrou weer aangehouden terwijl hij 156 asielaanvragers begeleidt naar Marseille. Ditmaal wordt hij in hechtenis genomen en pas vrijgelaten nadat de rechtbank hem vrijheidsbeperkende voorwaarden oplegt. Op 26 juli 2017 wordt echter opnieuw een gerechtelijk onderzoek gestart voor ‘het verlenen van hulp aan personen om het grondgebied te betreden “.
Voor de rechtszaak van februari 2017 werd Herrou nu in beroep veroordeeld tot vier maanden met uitstel. De rechter oordeelde dus dat de boete onvoldoende was als bestraffing. Concreet betekent dit dat de gevangenisstraf niet wordt afgedwongen, maar dat hij gedurende een door de rechtbank bepaalde periode onder strikte voorwaarden vrij wordt gelaten. Indien hij tijdens deze periode alsnog ‘overtredingen’ begaat, wordt de uitgesproken gevangenisstraf toch volledig opgelegd.
Bij het verlaten van de rechtbank verklaarde Herrou: “Het is de taak van de burger in een democratie om op te treden wanneer de staat faalt. Ik wil dat de rechtbanken in de Rya-vallei deze asielaanvragers erkennen. Wat moet ik doen? Deze mensen buitensmijten?” Hij zei tevens geen spijt te hebben van zijn acties: “Ik stop niet voor deze bedreigingen, integendeel.”
Steun bij de bevolking
Tijdens zijn proces in Nice en Marseille werd Herrou telkens begeleid door honderden sympathisanten, die hun steun voor zijn acties uitspreken. Samen met anderen richtte Herrou het Collectif Roya Solidaire (naar de rivier Roya die door de grensregio daar stroomt). Zijn acties kregen niet alleen in de Franse media veel weerklank. Zelfs de New York Times spendeerde er beeldverslagen en hoofdartikels aan.
Het Collectief heeft een politieactie gefilmd waarbij vluchtelingen in het station van Menton van de trein uit de Italiaanse stad Ventimiglia (Vintimille in het Frans) werden gehaald en op de trein terug werden gezet zonder hen op hun rechten te wijzen. Ook minderjarige, niet-begeleide personen werden zo teruggestuurd, wat een overtreding is van zowel de Franse wet als internationale verdragen over de behandeling van vluchtelingen. In 2016 heeft de Franse politie 35.000 vluchtelingen terug over de grens gezet.
In onderstaand beeldverslag geeft Herrou volgende commentaar: “Ik luid in feite de alarmbel en men wil me daarom het zwijgen opleggen. “Dit zijn mensen die rechten hebben. De politie veegt hun rechten minachtend van tafel. Mijn rol, onze rol, de rol van onze vereniging is het om de wetsovertredingen aan het licht te brengen die de Franse staat begaat tegen deze asielaanvragers.”
“Voor mij is dit een soort staatsracisme. Men geeft hen geen toegang tot hun rechten. Hun recht is het aanvragen van asiel. Ik beweer niet dat die aanvragen moeten worden goedgekeurd, maar wel dat ze tenminste hun asielaanvraag moeten kunnen indienen. Ze worden echter systematisch terug over de Italiaanse grens gezet .”
“Dit zijn mensen die hun leven riskeren, die vluchten voor oorlog en dictatuur. De mensen die hiet toekomen zijn hier niet omdat ze daar zin in hebben maar omdat ze uit hun land zijn gejaagd. Ik meen dat Frankrijk het land is van de Mensenrechten, iets waarvan ik denk dat het moet bewaard worden.”
La cour d’appel d’Aix-en-Provence s'est prononcée ce matin : Cédric Herrou est condamné à quatre mois de prison avec sursis. pic.twitter.com/rpXZ4VkfGD
— Brut FR (@brutofficiel) August 8, 2017
