Catherine Marchi-Uhel werd op 3 juli aangeduid door de secretaris-generaal van de Verenigde Naties (VN) Antonio Guterres. Ze komt aan het hoofd te staan van het Internationaal, Onpartijdig en Onafhankelijk Mechanisme. Dat panel zal bewijzen verzamelen en analyseren van schendingen tegen het internationaal recht sinds 2011 in Syrië. De bewijsstukken zullen in een later stadium gebruikt worden door rechtbanken of een internationaal tribunaal.
Veto van Rusland
Het juridische team werd al in december 2015 opgericht door de Algemene Vergadering van de VN, na lang verzet van Rusland. Dat land gebruikte acht keer zijn vetorecht tegen de oprichting van een onderzoekseenheid.
Marchi-Uhel is het eerste hoofd van het panel. Ze heeft ruime ervaring met internationaal strafrecht. Eerder was ze actief als internationaal rechter bij de VN-missie in Kosovo en in rechtbanken in Cambodja die leiders van de Rode Khmer vervolgen.
Zij stond ook mee aan het hoofd van het Internationaal Joegoslavië-tribunaal en werkte bij het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken.
Meer recent was ze ombudsvrouw voor het VN-comité dat sancties tegen Islamitische Staat en Al Qaeda uitwerkt.
Lange tocht naar gerechtigheid
Mensenrechtenorganisaties waaronder Human Rights Watch (HRW) zijn verheugd over de aanstelling van Marchi-Uhel. “Het wordt echter nog een lange tocht naar gerechtigheid voor de slachtoffers van dit bloedige conflict die niets anders hebben gekend dan lijden, wanhoop en eenzaamheid”, zegt HRW in een verklaring.
Schattingen ramen het aantal slachtoffers in Syrië na zeven jaar oorlog op 320.000 tot 400.000 mensen.
Een van de dodelijkste aanvallen in Syrië dateert van oktober 2016, toen een reeks luchtaanvallen een school raakte in Haas, een dorp niet ver van Aleppo. Hierbij werden 36 burgers gedood, waarvan 21 kinderen tussen 7 en 17 jaar. Nog 114 mensen, onder wie 61 kinderen, raakten gewond. Uit angst voor verdere aanvallen werd de school gesloten.
“De Syrische luchtaanval op een school in Haas zien wij als een oorlogsmisdaad. Het is een pijnlijke herinnering dat scholen hier niet dienen als veilige plek voor kinderen, en zij genadeloos gebombardeerd en van het leven worden beroofd”, sprak de VN nadien in een verklaring.
Oorlogsmisdaad
Het panel onder leiding van Marchi-Uhel zal onder meer dit soort aanvallen onder de loep nemen en onderzoeken als oorlogsmisdaad.
Het team wordt door vrijwillige bijdragen gefinancierd. Tot nu toe is de helft van de 13 miljoen dollar ontvangen dat nodig is om het werk voor een jaar te bekostigen.
Nederland, Duitsland, Finland, Zwitserland en Qatar behoren tot de gulste donoren.
