O2-compensatie klinkt logisch: in plaats van de eigen CO2-uitstoot terug te dringen, betaalt de vervuiler iemand anders om die uitstoot te compenseren, bijvoorbeeld door bomen te planten of een andere bron van CO2 aan te pakken.
Maar in veel gevallen schort er iets aan die compensatieprojecten, blijkt uit een onderzoek https://ec.europa.eu/clima/sites/clima/files/ets/docs/clean_dev_mechanism_en.pdf van de Europese Commissie, dat vorig jaar al werd opgesteld maar nu pas is gepubliceerd. Van de projecten onder het Clean Development Mechanisme (CDM) van de Verenigde Naties blijkt 85 procent van de onderzochte projecten op de een of andere manier ontoereikend. De projecten slagen er niet in de CO2-uitstoot op een meetbare manier te verlagen of overschatten hun eigen impact.
“Onze analyse suggereert dat het CDM nog altijd fundamentele gebreken vertoont op het vlak van milieu-integriteit”, schrijven de auteurs. “Het is aannemelijk dat de meerderheid van de projecten geen duidelijke, meetbare en bijkomende CO2-reductie opleveren.”
Luchtvaart
Het rapport is een streep door de rekening van de luchtvaartsector. Die stelde eind vorig jaar immers een plan op om de snelle groei van de klimaatafdruk vanaf 2020 af te remmen. De Internationale Organisatie voor de Burgerluchtvaart (ICAO) gaat daarbij grotendeels uit van CO2-compensatie, door klimaatprojecten in met name ontwikkelingslanden te steunen.
“Deze studie schudt de wereld wakker en toont dat het niet duurzaam is om enkel op compensatie te rekenen om de impact van de luchtvaart te verminderen”, zegt Andrew Murphy, expert Luchtvaart bij de organisatie Transport & Environment. “De EU moet minstens garanderen dat de ergste compensatiesystemen uitgesloten worden van het ICAO-plan. Dat om te vermijden dat het louter greenwashing wordt door de luchtvaartindustrie – de snelst groeiende bron van broeikasgassen.”
T&E wijst erop dat Europa de eigen lidstaten na 2021 niet langer toelaat om CO2-compensatie te gebruiken bij het behalen van hun doelstellingen, maar tegelijk wel de aanpak van de ICAO steunt om grotendeels in te zetten op die compensatie.
“De EU weigert andere maatregelen te overwegen om de uitstoot van de luchtvaart terug te dringen”, zegt Murphy. “Maar enkel uitgaan van compensatie zal het klimaatprobleem van de luchtvaart niet oplossen. In de plaats daarvan moet de EU werk maken van bijvoorbeeld een brandstoftaks, het emissiesysteem hervormen en de uitbreiding van luchthavens niet langer stimuleren.”