Op 3 april 2016, publiceerde het International Consortium of Investigative Journalism (ICIJ) de befaamde ‘Panama Papers’ uit het archief van het Panamese accountantsbedrijf Mossack Fonseca, dat duizenden bedrijven en rijke individuen en machthebbers – ook heel wat Belgen – uit de hele wereld hielp om buitenlandse fiscale constructies op te zetten.
De Europese Groene fractie in het Europees Parlement eiste de oprichting van een onderzoekscommissie in het Europees Parlement. Die commissie werkt nog door aan zijn onderzoek tot eind 2017.
Europees parlementslid Bart Staes (Groen) wijst erop dat het niet zozeer de Europese Commissie is die stokken in de wielen steekt van het onderzoek, maar eerder de regeringen van bepaalde EU-lidstaten, waaronder prominent België en Nederland: “We kunnen stellen dat de Europese Commissie initiatieven heeft genomen om de strijd tegen belastingontwijking en belastingparadijzen aan te pakken. De strijd tegen deze maatschappelijke kanker loopt echter serieus spaak bij de lidstaten, in concreto bij de Belgische minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) en zijn Nederlandse collega Jeroen Dijsselbloem. Zij houden halsstarrig vast aan zoveel mogelijk business as usual.”
“De gewone belastingbetaler en de KMO’s worden gestraft terwijl de miljardenontduiking voortduurt. Samenlevingen worden door Europese regels gedwongen te besparen. Dat leidt tot groeiend ongenoegen en euroscepticisme”. Staes wijst er ook op dat de nationale regeringen in feite weigeren samen te werken met de onderzoekscommissie van het Europees Parlement. Zo houden ze ondermeer gegevens achter die de onderzoekscommissie vraagt.
De in de Panama-Papers vermelde bedrijven en personen blijven ondertussen gouden zaken doen met hun praktijken. Volgens Staes zullen de EU-lidstaten op deze manier naar schatting 50 tot 70 miljard euro per jaar aan fiscale inkomsten blijven mislopen. Hij roept tevens op om meer bescherming te bieden aan klokkenluiders, die deze dossiers kenbaar maken. Een voorstel van de Groene fractie daarover werd nog altijd niet besproken.
Onderzoeksrapport van de Groene fractie in het Europees Parlement: Who are the middlemen helping to dodge tax or launder dirty money?