Het huidige besparingsbeleid komt neer op economisch geweld tegen vrouwen[1]. Vrouwen hebben hun hele loopbaan lang af te rekenen met economisch geweld en dat alleen omdat ze vrouw zijn. Tezelfdertijd beletten de budgettaire restricties de ontwikkeling van broodnodige structuren als onthaaldiensten voor jonge kinderen, diensten voor zieken en personen met een beperking, familiale hulp enz., wat betekent dat vrouwen meer tijd moeten uittrekken voor zorg.
Omdat vrouwen zoveel taken gratis uitvoeren (en zonder veel erkenning), ligt het verwerven van economische zelfstandigheid voor hen buiten bereik. Ze draaien zo op voor het terugbetalen van een overheidsschuld die niet eens te wijten was aan te grote uitgaven, maar aan een gebrek van (voorzienigheid inzake) financiële inkomsten voor de Staat.
Danièle vertelt: “Ik was met studies begonnen om verzorgster te worden en beter te verdienen, maar de behandeling van de ziekte van mijn zoon kostte ons te veel … Ik ben gestopt met studeren om voltijds voor hem te zorgen en ik heb een job gevonden als dienster, ‘s avonds, wanneer m’n partner thuis is. Ik ben op en een beetje ziek, maar kiezen tussen de behandeling van m’n zoon en die van mij, is gemakkelijk!”
Het huidige beleid betekent een zwaardere belasting, minder inkomsten en … duurdere gezondheidszorg.[2] In 2015 daalde het budget voor gezondheidszorg in België met 1,5 miljard euro door het besparingsbeleid. Gezondheidszorg vandaag wordt met 22 procent van de totale budgettaire inspanning gedragen. Om in regel te blijven met het economisch stabiliteitspact, eist de regering voor 2018 een besparingsbijdrage van bijna 2,8 miljard euro! En dat terwijl precariteit en armoede factoren zijn die zwaar wegen op de gezondheid van mensen.
Het is immers simpel: wie geld heeft eet beter, zoekt sneller geneeskundige zorg, stelt geen doktersbezoeken uit. Wanneer patiënten meer moeten betalen voor geneesmiddelen, treft dat vooral de zwaksten. In Franstalig België zagen 24,9 procent van de vrouwen en 44,3 procent van de éénoudergezinnen zich gedwongen om doktersbezoeken die ze nodig hadden uit te stellen of af te gelasten. “Vrouwen worden speciaal getroffen want vooral zij gaan, bij gebrek aan middelen, over tot zelfmedicatie.”
Voor jonge vrouwen dreigen de eerste werkervaringen alsmaar ingewikkelder te worden. Om “werkgevers voor hun verantwoordelijkheid te plaatsen”, denkt de regering eraan hen 10 procent van de gedeelde vergoeding bij ontslag van zwangere werkneemsters te laten dragen. Een maatregel die werkgevers alleen maar zal ontmoedigen om vrouwen die mogelijk moeder zullen worden in dienst te nemen. Hun kinderwens doet niet eens ter zake, het risico is er immers. En daarbij komt dan nog dat sectoren waarin vrouwen sterk vertegenwoordigd zijn – denk aan kinderopvang en gezondheidszorg – bestraft worden, terwijl de maatregel zich nauwelijks zal laten voelen in sectoren waar in grote meerderheid mannen werken.
Het besparingsbeleid vergroot verder de kloof tussen pensioenen van vrouwen en van mannen. De economische kloof tussen vrouwen en mannen loopt immers ook na de loopbaan door en vertaalt zich in een pensioenkloof. In België leeft 50 procent van de gepensioneerde vrouwen met een pensioen dat minder dan 1.000 euro bedraagt, bij mannen is dat een veel kleinere groep. Het risico bestaat dat dit percentage nog verder toeneemt en dat ongelijkheden zich sterker laten voelen naarmate maatregelen tegen 2025 volledig in werking treden. Bovendien knabbelt de regering aan het wettelijk pensioen door de solidariteitsbijdrage op de hoogste pensioenen af te schaffen. Parallel daarmee zet ze meer in op aanvullende pensioenstelsels, terwijl die in sterke mate nadelig zijn voor vrouwen! In het licht van de oververtegenwoordiging van vrouwen in de meest precaire beroepen, dringt de vraag zich op hoe vrouwen nog rechten zullen kunnen opbouwen …
De Wereldvrouwenmars (WVM) is een wereldwijd feministisch netwerk dat strijdt tegen armoede van en geweld tegen vrouwen. Naar aanleiding van 8 maart, internationale vrouwenrechtendag, voeren wij actie tegen de besparingsmaatregelen, en tegen de privatisering en ‘vermarkting’ van publieke diensten, een tendens die absoluut moet worden gestopt en gekeerd. Wij eisen, met name, een betere sociale bescherming en kwaliteitsvolle openbare diensten die toegankelijk zijn voor iedereen.
[1] Eisenpakket van de Belgische Wereldvrouwenmars, 2017, http://marchemondialedesfemmes.be
[2] Le Monde selon les femmes, Collection Recherche et Plaidoyer, « Pourquoi les politiques d’austérité touchent davantage les femmes ? », 2017