Opinie - Glenn Strubbe

Terugbetaling psychotherapie dreigt een Trojaans paard te worden

De roep naar terugbetaling van psychotherapie is groot. (DM 27/12) De regering maakt zich sterk dat ze er alles aan doet om het zo snel mogelijk te realiseren. Als ik zie hoe men dit concreet wil organiseren, maak ik me grote zorgen, zowel voor de zorgverstrekkers als voor de zorggebruikers. Wat gepresenteerd wordt als een geschenk, dreigt een Trojaans paard te zijn.

maandag 2 januari 2017 11:21
Spread the love

De eerste stap in de richting van een terugbetaling was het stemmen van de wet De Block ter regeling van de geestelijke gezondheidsberoepen. Deze wet, die sinds 1 september van kracht was, is nu opgeschort door een uitspraak van het Grondwettelijk Hof. Deze oordeelde dat de wet op een aantal punten in strijd is met de grondwet. Het rapport van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheid (KCE) inzake de organisatie en financiering van de sector, die we in het verlengde van de wet De Block moeten lezen, toont hoe men de terugbetaling in de toekomst wil mogelijk maken.

Psychisch ‘zieke’ mensen kosten de overheid handenvol geld, zo valt er op de eerste pagina’s te lezen. Mensen die niet kunnen werken vanwege hun depressie of burn-out moeten zo snel mogelijk weer aan het werk, want zij dwarsbomen onze economie. Men wil mensen motiveren en helpen om terug aan de slag te gaan. Uiteraard. Maar psychotherapie ten volle inzetten om dit doel te bereiken, haalt de psychische zorg die men tracht te verbeteren onderuit door haar de zuurstof te ontnemen die ze nodig heeft.

Het KCE stelt voor om het terugbetalingssysteem uit de geneeskunde simpelweg naar het ‘psy-veld’ te kopiëren, om zo controle te verwerven over de behandelingen. Hiervoor schakelt men ‘adviserend psychologen’ in die verbonden zijn aan de medische directies van de verzekeringsinstellingen. Zij beslissen over de lengte en de aard van de behandeling. De nadruk ligt in het rapport op kortdurende behandelingen, die niet anders kunnen zijn dan oppervlakkig. Het moet immers snel gaan.

Het voornaamste pijnpunt hier is dat klinische beslissingen zullen genomen worden vanuit een budgettaire logica. Wat gepresenteerd wordt als een gift – terugbetaling – is in werkelijkheid een besparingsoperatie. Want nu is de terugbetaling absoluut nog niet realistisch. Er is dus geld nodig. Uiteraard is er niets mis met het budgettair denken van zorg, maar wat men hier doet is niet een budgettair kader scheppen voor de zorg. De zorg zelf wordt inhoudelijk budgettair gedacht.

Wie de voorgeschreven behandeling niet trouw volgt, of wie niet snel genoeg van zijn depressie of burn-out ’geneest’, zal onvermijdelijk uit de boot vallen. Dergelijk gedrag is immers onbetaalbaar. We zien dit in de praktijk nu al steeds meer gebeuren op het vlak van ziekte-uitkeringen ten gevolge psychische problemen. De vraag of men niet zou kunnen investeren in een geestelijke gezondheidszorg die de broodnodige tijd wél neemt en rekening houdt met elk geval apart, staat al lang niet meer op de agenda. Psychologen en psychotherapeuten worden gereduceerd tot uitvoerders van een repressief beleid, waarin psychische symptomen niet meer zijn dan een zo snel mogelijk uit te roeien parasiet aan de hand van kant-en-klare methodes. De parasiet valt nochtans niet te scheiden van de mens die eraan vasthangt. Waar men dit miskent, maakt men brokken.

Hoe aantrekkelijk slogans als “eindelijk duidelijkheid”, “weg met de charlatans” of “eindelijk terugbetaalde psychotherapie” ook mogen klinken, de huidige voorstellen lijken ons de kwaal te verergeren die de wetgever pretendeert te genezen.

Glenn Strubbe is klinisch psycholoog en doctoraatsonderzoeker, verbonden aan de UGent.

take down
the paywall
steun ons nu!