De projectontwikkelaar eist het verwijderen van alle artikels waar hij in aan bod komt en een schadevergoeding van 250.000 euro en Joeri Dillen beschuldigt Apache van laster en eerroof en vraagt een schadevergoeding van 100.000 euro.
Waarom staat Joeri Dillen op zijn achterste poten en wat heeft die ex- kabinetschef van Bart De Wever te maken met een grote bouwpromotor?
Apache versus land Invest Group en Joeri Dillen
In de zomer van 2014 vertrok Joeri Dillen als kabinetschef. Een maand later keurde het Antwerps college onder leiding van burgemeester Bart De Wever een opvallende bouwaanvraag goed: NV Tunnelplaats, een dochter van Land Invest Group, mag aan de Tunnelplaats een toren bouwen van 44,34 meter hoog met naast een ondergrondse parking voor 167 wagens ook 288 studentenkamers, 74 appartementen en enkele handelsruimtes.
Nog voor de omstreden (hoog)bouwvergunning door het college werd verleend, was het al een beladen dossier omdat de site twee keer op dezelfde dag werd verkocht. Op 21 december 2012 verkocht de oorspronkelijke eigenaar Renault Retail Group Belgium de site aan een vennootschap van Maurice De Velder voor 5,82 miljoen euro.
Die verkocht de site dezelfde dag nog door aan Land Invest Group voor 9,09 miljoen euro. De Velder kon enkele miljoenen bijschrijven, maar volgens insiders zat hij met zijn bod van 5,82 miljoen euro ook al een heel eind boven de andere biedingen onder gesloten omslag.
Deze en nog meer opmerkelijke feiten en vertakkingen die ook uitwaaieren naar de failliet verklaarde Optima Bank – zie de zeer leesbare en instructieve artikels daarover op de website van Apache – werden door Tom Cochez en Georges Timmerman aan het licht gebracht. Het zijn nu precies die twee onderzoeksjournalisten, die samen met hoofdredacteur Karl Van den Broeck en de uitgever van Apache gedagvaard worden.
De zaak-Dillen-Apache die eerst vorige woensdag moest voorkomen werd uitgesteld tot 26 oktober, de dag waarop ook de zaak van Land Invest Group voorkomt. Wellicht worden de twee zaken dan samengevoegd en dan zal een conclusiekalender worden vastgesteld of eventueel doorverwezen naar een gespecialiseerde kamer.
Brutale intimidatie
Het wordt dus afwachten hoe de rechter(s) met deze klacht zullen omspringen, maar ondertussen krijgt Apache heel veel ondersteuning. ‘Deze schadeclaims vormen zonder meer een brutale intimidatiepoging tegen een van de schaarse nieuwe onderzoeksmedia in Vlaanderen, en ze komen voort uit de politiek goed geconnecteerde zakenkringen die vrijheid van meningsuiting alleen tolereren indien ze entertainend is, niet als ze echt tot democratie dreigt te leiden,’ schrijft hoofdredacteur van MO* Gie Goris in zijn edito.
Pol Deltour van de Vlaamse Vereniging van Journalisten (VVJ) reageerde bij Radio 1: ‘Dit ruikt heel erg naar censuur.’ In Knack zegt Deltour bovendien niet in te zien dat de rechtbank de klacht zal aanvaarden, daarvoor vindt hij de bewijslast van Dillen en Land Invest te pover.
‘De pers wordt in het hart getroffen,’ vindt docent journalistiek Steve Paulussen (UAntwerpen). ‘Ik las de berichten met verbazing en ontzetting. Dit is een duidelijke intimidatiepoging. Het is net de taak van de pers, als vierde macht en waakhond, om zaken zoals deze verstrengeling tussen zakenwereld en politiek naar buiten te brengen.’
Van ‘Werktitel’ naar Apache
Niet alleen het voortbestaan van Apache, maar ook van de onderzoeksjournalistiek in dit land zal afhangen van de uitspraak van de rechter. Het nieuwsmedium dat eens bescheiden in de marge van het perslandschap begon als ‘De Werktitel’ zit nu in het oog van de storm en krijgt voor het eerst de volle media-aandacht. Alles begon met een keukentafelinitiatief, zoals dat wel meer gebeurt met bewegingen van onderuit.
Enkele jaren geleden werd Georges Timmerman, een onderzoeksjournalist van de generatie Hugo Gijsels en Walter De Bock, door De Morgen via een gedwongen collectief ontslag bij het groot huisvuil gezet. Dat heeft toen heel wat journalisten aan het denken gezet. Ook Tom Cochez nam in dezelfde periode, teleurgesteld over de oppervlakkigheid van het medium, ontslag bij dezelfde krant.
Tom en Georges maakten dezelfde analyse: er is niets mis met de journalistiek, maar wel met de manier waarop de reguliere media daar mee omspringen. Dat werd het begin van Apache, dat in 2009 voorzichtig met de blog ‘De Werktitel’ begon. Georges Timmerman: ‘We wilden breken met de neoliberale logica die nu overal in de krantenwereld gehanteerd wordt. Als freelancer stukken blijven schrijven had geen zin, want dan bleven we werken binnen diezelfde logica. Daarom was het nodig om zelf een titel in de markt te zetten. Het is Apache geworden. Het staat voor degelijke, ongebonden kwaliteits- en onderzoeksjournalistiek.
We snijden relevante onderwerpen aan, duiden de belangwekkende ontwikkelingen uit onze maatschappij en stimuleren het debat. Apache gelooft in zijn rol als “vierde macht”. Dit vertaalt zich in verantwoorde journalistiek door integere en onafhankelijke medewerkers. De meerwaarde van Apache zit in de unieke berichtgeving. We durven verrassen. We verlaten de platgetreden paden en brengen verhalen die de wereld bepalen. We verdiepen ons in bestofte dossiers, geven een platform aan opinies die niet worden gehoord en leveren de bouwstenen voor een degelijk maatschappelijk debat.
Apache streeft niet naar volledigheid in de klassieke zin van het woord. We braken niet elk persbericht uit, laten de capriolen van de bekende en minder bekende Vlamingen links liggen en geven niet de score van de voorbije voetbalwedstrijden. Apache verschaft inzicht en ontbloot de essentie’, vat Timmerman de kwintessens van Apache samen.
De kleine redactie doopte op 24 februari 2010 De Werktitel om tot Apache. Met die nieuwe merknaam benadrukten de oprichters de wil om met het initiatief door te gaan en het geheel op een meer professionele leest te schoeien. Er werd een vzw en een coöperatieve vennootschap (cvba) opgericht om de werking te ondersteunen.
Eind 2015 kreeg de website een facelift en werd het team van Apache uitgebreid met hoofdredacteur Karl Van den Broek -toch niet de eerste de beste – een full time redactiecoördinator, Liesbeth Van Houdt, en een marketeer.
Apache krijgt stilaan voet aan de grond – artikels van de nieuwssite worden, tot spijt van wie het benijdt, meer en meer overgenomen in de traditionele pers – en kan intussen ook rekenen op goede pennen als die van onder meer Jan Walraven, Christophe De Greef, Jeroen Olyslaegers, Ingrid Vander Veken en Bert Verhoyen.
Boemerang
En toen kwamen de dagvaardingen. Hoe reageert de redactie van Apache daarop? ‘Wij zijn enkel verantwoording verschuldigd aan onze lezers en coöperanten. Die beweging groter maken en zo Apache als onafhankelijk medium steviger op de kaart zetten, zou een geweldig antwoord op de dagvaardingen zijn. Dat kan door aandeelhouder te worden of door een (steun)abonnement te nemen. Zo steken we een gezamenlijke middelvinger op naar al wie de persvrijheid ondergeschikt wil maken aan de eigen belangen.
Meer abonnees en meer aandeelhouders betekent dat we meer onderzoeksjournalisten de kans kunnen geven om dieper te graven en macht in al haar verschijningsvormen kritisch te bevragen. Zo keert de klacht van de ex-kabinetschef van De Wever en van vastgoedgroep Land Invest als een boemerang in hun eigen gezicht terug. Want als er één ding is dat zij – en ze zijn helaas niet de enigen – net niét willen, dan is het wel dat er nog meer gezocht en onthuld wordt door een echt onafhankelijk medium. Het zou geweldig zijn mocht hun klacht dat onbedoelde effect hebben.’
Walter Zinzen en Guy Béart
In het heetst van de strijd interviewde Ingrid Vander Veken voor Apache Walter Zinzen. Op het einde van zijn boeiende betoog ‘Er is geen geheugen meer’ haalt een van de nestors van de degelijke kritische journalistiek nog eens de voorhamer boven: ‘Le poète a dit la vérité, il doit être exécuté, zong Guy Béart. In onze rechtsstaat bestaan verfijnder methodes: hier eisen de machtigen exuberante “schadevergoedingen”, die de dichter /journalist aan de bedelstaf brengen.
De pogingen van Land Invest en kornuiten om Apache via gerechtelijke weg het zwijgen op te leggen, moeten op massaal protest stuiten. Maar het vertrouwen in de rechter moeten we behouden. De rechter zal de hedendaagse roofridders nul op het rekest geven. Bij ons zal ‘le poète’ een lauwerkrans krijgen. Daar bestaat een simpel woord voor: beschaving.’
Wie Apache wil steunen kan:
-Een abonnement nemen tegen 79 euro
-Drie aandelen kopen (3 x 50 euro)
-Een gift storten (crowdfunding voor persvrijheid)
Je kan overschrijven op het rekeningnummer BE55 5230 8045 8444 (de BIC-code is TRIOBEBB) op naam van De Werktitel cvba, Antwerpen.