Op 21 september 1976 reed de Chileen Orlando Letelier met zijn Amerikaanse medewerker Ronnie Moffit ‘s morgens naar zijn werk in Washington DC. Aan het kruispunt Sheridan Circle ontplofte zijn wagen die beide inzittenden dood achterliet.

Onmiddellijk werd voor de mogelijke daders gekeken naar agenten van de Chileense geheime dienst Dirección de Inteligencia Nacional (DINA). Orlando Letelier was minister van defensie onder Chileens president Salvador Allende tot die op 11 september 1973 (de ‘eerste 11 september’) werd afgezet door een staatsgreep van stafchef van het leger Augusto Pinochet.

Letelier werd een jaar lang gevangen gehouden en gefolterd tot hij onder zware internationale druk het land werd uitgezet. In de VS werd Letelier de grootse en meest actieve wordvoerder van het internationale verzet tegen de dictatuur.

CIA en Kissinger

Niet alleen de DINA werd met de vinger gewezen. Er waren duidelijke aanwijzingen dat de Amerikaanse buitenlandse inlichtingendiensten minstens op voorhand op de hoogte was van de plannen en de aanwezigheid van agenten van de DINA in Washington DC.

Vijf dagen voor de aanslag had minister van buitenlandse zaken Henry Kissinger een diplomatieke nota tegengehouden die de dictatuur er voor moest waarschuwen om geen opposanten van het regime te vermoorden in het buitenland.

Kort na de moordende aanslag liet de CIA een zogenaamd geheim rapport lekken naar het tijdschrift Newsweek dat beweerde dat Pinochet niet betrokken was bij de aanslag. Het rapport en de lek bleken volledig georchestreerd te zijn. De CIA stond toen onder leiding van George Bush senior, latere president (1989-1993) en vader van president George W. Bush (2001-2009).

Meerdere Amerikaanse presidenten hebben andere landen bestraft voor pogingen tot het vermoorden van opponenten. De moord op Orlando Letelier werd daarentegen nooit onderzocht. Dat deze moord tot vandaag voor het grote publiek in de VS en daarbuiten zo goed als volledig onbekend is, is echter niet alleen te wijten aan de geheimhouding van de Amerikaanse overheid.

Dat kon alleen omdat de toenmalige Amerikaanse media – met alle informatie in handen – besloten aan een politieke moord in hun eigen hoofdstad geen enkele aandacht te schenken. Het is veertig jaar later niet anders, tenzij we dat zelf willen veranderen.

Bron: The assassination of Orlando Letelier and the Politics of Silence