In een bijna uitverkocht zonovergoten Park den Brandt soesde het publiek die vrijdag 12 augustus 2016 sereen mee met de ingetogen muziek van Avishai Cohen doorspekt met een dreigende ondertoon, alsof hij wou benadrukken dat complete stilte vroeg of laat iedereen te wachten staat.

Pascal Schumacker

Ludovico Einaudi gaf daarna een concert gespeend met een minimalistische sound versterkt door strijkers, elektronica en loops. Hij liet menig traantje vloeien bij een opvallend jong publiek. Zelfs de baby’s stopten met huilen en geen vogel durfde blijkbaar nog fluiten. Eerder op dag werden de gegadigden al fiks opgewarmd in de etherische sluier die de programmatie voor de startdag van de 35ste editie van dit jazzfestival zorgvuldig heeft opgebouwd met de virtuoze verstilling van het Marcin Wasilewski Trio en de beloftevolle regenbooggekleurde xylofoon van Pascal Schumacker.

Birdland

Patti Smith de Amerikaanse oma van de punkrock wond er geen doekjes rond toen ze de tweede festivaldag kwam afsluiten voor een bomvolle festivaltent op zaterdag. Obviously, I’m not a jazz singer waarmee ze de criticasters van Jazz Middelheim meteen de bek snoerde want die klagen nog steeds dat het festival het jazzgehalte jaar op jaar dramatisch blijft verlagen.

Bezwerend als een hogepriesteres begon ze haar concert met het voorlezen uit Collected Lyrics en scandeerde ze de tekst van Birdland waarna haar driekoppige sobere begeleiding – met onder meer haar zoon Jackson Smith op gitaar zachtjes de melodie van de song Holy van beatdichter Allen Ginsberg inzette. De 69-jarige legende kan nog steeds poëzie behoorlijk laten swingen.

Fuck the chairs

De eerste helft van haar act verliep, op enkele uitgespuwde fluimen van de zangeres na, waardig zoals ze dat in het Antwerpse Park den Brant van oudsher gewoon zijn. Maar nadat ze Dancing Barefoot aansneed gevolgd door Frederick liet ze al haar hits op het publiek los en bracht ze met This is the Girl een eerbetoon aan Ornette Coleman gevolgd door een sterke versie van When doves cry als ode aan Prince. En toen was het hek van de dam. Fuck the chairs riep ze naar de meedeinende toeschouwers aan de rand van de tent. Dansen moet overal kunnen en tot het publiek in de tent. Zoals ze eerder al zei: ik ben geen jazzartieste. I’m a just a rock bomb.

Generaties

En ja hoor vanaf toen zag ik nooit eerder vertoonde taferelen op Jazz Middelheim. Jonge moeders dansten rond met hun kinderen en kregen voorwaar de papa’s mee die hun Duveltje voor een keer even lieten staan. En de zestigplussers onder ons, zoals ik zelf, raakten niet zonder krop in de keel vervuld met het jaren-zestig-gevoel dat aanstekelijk werkte op de jongere generaties die massaal op de tweede dag van de 35ste editie van Jazz Middelheim aanwezig waren. En toen wist ik het weer. Er is altijd een jeugd van tegenwoordig en die zit net zoals wij indertijd behoorlijk goed in mekaar voor wie daar nog aan zou twijfelen.

Tribute Band

Het concert van Patti Smith werd voorafgegaan door een eerbetoon aan Ornette Coleman, gebracht de de Tribute Band. Die Tribute Band was samengesteld met muzikanten uit zijn laatste groep, waaronder zijn zoon en drummer Denardo Coleman. Ze brachten free jazz a la carte, zoals dat moet zijn. Maar ook Avishai Cohen kon me bekoren met zijn psychedelische sound. Minder enthousiast was ik over de muziek van het IPC Orchestra, een insteek die wellicht voor mij te hoog gegrepen was.