Pablo Iglesias en Alberto Garzón, leiders van Podemos en Izquierda Unida, bezegelen hun samenwerking voor de verkiezingen van 26 juni 2016 (argentina.radiowebinformativa.com)

De Spaanse uitdaging van Unidos Podemos

De Spaanse socialisten staan na de verkiezingen op 26 juni mogelijk voor een enorm dilemma, samenwerken met de conservatieven of een zuiver linkse coalitie vormen. Dat stelt onafhankelijk politiek journalist Conn Hallinan in CounterPunch. De beslissing die de Spaanse Socialistische Arbeiderspartij PSOE zal nemen is niet enkel belangrijk voor Spanje maar voor heel Europa.

maandag 13 juni 2016 17:25
Spread the love

Het Spaanse politieke toneel heeft de afgelopen 25 jaar weinig drama’s gekend. Alsof het op voorhand afgesproken was, hebben de centrumlinkse socialisten van de PSOE en de centrumrechtse populisten Partido Popular (Volkspartij – PP) elkaar steeds braaf afgewisseld. Hier brachten de verkiezingen op 20 december 2015, waarbij de kiezer de twee traditionele partijen afstraften, verandering in. Zo verloor de dominante PP maar liefst 63 zetels en daarmee ook de meerderheid in het parlement. De socialisten verloren er 20.

Maar de een zijn dood is de ander zijn brood. De relatief kleine partij Podemos, en in mindere mate ook de rechtse partij Ciudadanos, zagen hun aanhang enorm groeien. In het Spaanse parlement, dat in totaal 350 zitjes telt en waar voor een meerderheid dus minstens 176 zetels nodig zijn, is de stand van zaken vandaag als volgt: PP en PSOE controleren nog steeds respectievelijk 123 en 90 zetels, terwijl Podemos en Ciudadanos opgeklommen zijn tot respectievelijk 69 en 40 zitjes. De overige 28 zetels zijn in handen van regionale Baskische, Catalaanse en Canarische partijen.

De nieuwe verkiezingen van 26 juni 2016 komen er nu omdat geen enkel van de twee grootste partijen er sinds december in geslaagd is om een goed werkende meerderheidscoalitie te vormen. PP en Ciudadanos bevinden zich politiek gezien op eenzelfde lijn, maar halen samen geen meerderheid. De PSOE wil dan weer niets te maken hebben met de Catalaanse separatisten, waardoor ook een coalitie met Podemos en de kleine regionale partijen geen optie was.

Nieuwkomer

Hoewel peilingen suggereren dat de Spanjaarden op 26 juni vrijwel hetzelfde zullen stemmen als in december, is er sprake van een ‘nieuwkomer’ die wel eens roet in het eten van de PP zou kunnen gooien: Unidos Podemos, een coalitie van Podemos en Izquierda Unida, letterlijk ‘verenigd links’, een groepering van verschillende kleinere linkse partijen. Beide kampen hebben hun onderlinge geschillen tijdelijk aan de kant geschoven voor een gemeenschappelijk goed: een einde maken aan de Spaanse besparingspolitiek en de enorme werkloosheid.

Hoewel niemand verwacht dat Unidos Podemos meteen een meerderheid zal halen, bestaat volgens analisten wel de kans dat het stemmenaantal van deze samewerking met 25 procent zal stijgen ten opzichte van december, goed voor 20 à 25 extra zetels. In dit geval zou Unidos Podemos in het Spaanse parlement enkel nog de conservatieve PP moeten laten voorgaan.

Dilemma

De PSOE staat na 26 juni dus mogelijk voor een belangrijke keuze. Gaat ze de Portugese socialisten achterna en vormt ze een coalitie met het linkse blok van Unidos Podemos, of vinden ze, net als de Duitse socialisten, gemeenschappelijke grond met een rechtse partij?

De meningen zijn verdeeld. Sommige leden van PSOE zijn resoluut tegen een coalitie met Unidos Podemos, al is het maar omdat ze de separatistische Catalanen verafschuwen. Anderen vrezen dan weer dat een samenwerking met het rechtse PP hun achteraf duur zal komen te staan, zoals dit in het verleden zo vaak het geval is geweest voor centrumlinkse partijen die in een regering stapten met een centrumrechtse partner. Denk maar aan de Griekse socialisten van PASOK, de Duitse sociaal-democraten van de SDP en de Britse Liberaal-Democraten, die een voor een het onderspit moesten delven.

Een beslissing voor Europa

De beslissing van de Spaanse socialisten is er een die niet enkel voor Spanje, maar ook voor de rest van de EU belangrijk is. Slaagt links er niet in om zich te herenigen, dan openen ze de deur voor het extreemrechtse blok dat over heel Europa steeds sterker wordt. Een blok dat echter gecounterd kan worden door een democratisering van de EU en door politieke beslissingen na te streven die jobs creëren en de levensstandaard verhogen. Alleen links kan een dergelijk programma leveren.

Dit is een samenvatting van het artikel The Spanish Challenge van journalist Connan Hallinan dat op 13 juni gepubliceerd werd op CounterPunch. Vertaling door Ewout Lauwers.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!