“Dit is een humanitaire crisis”, zegt Bertha Zúñiga Cáceres, dochter van de internationaal bekende Hondurese milieuactiviste Berta Cáceres, die op 2 maart 2016 werd vermoord. Ondanks eerdere moorden op activisten en vele bedreigingen dacht Berta Cáceres niet dat de Hondurese overheid een internationaal bekende activiste zouden durven vermoorden. Samen met haar broer en zussen is ze na de moord op haar moeder Honduras nu ontvlucht.
Een “neoliberaal, racistisch en patriarchaal” systeem verdrijft inheemse gemeenschappen van hun grond, zegt ze. Het autochtone volk der Lenca waartoe ze behoort, moet voor het waterkrachtproject Agua Zarca wijken, het volk der Garifuna voor grote hotelcomplexen. Daarbovenop komt het institutionele geweld, sinds de door de VS gesteunde staatsgreep van 2009, en het criminele geweld. Dat complex geheel van geweld en repressie heeft duizenden Hondurezen op de vlucht gedreven.
“De situatie in Centraal-Amerika is een humanitaire tragedie”, zegt ook Rubén Figueroa. Hij is coördinator van de Midden-Amerikaanse Migrantenbeweging, die al elf karavanen organiseerde van Centraal-Amerikaanse moeders, die in Mexico naar hun vermiste zonen en dochters komen zoeken.
“Hier hoor je geen bommen, zoals in het Midden-Oosten, maar hier vloeit ook bloed. Er vallen doden, veel doden. Instellingen als de VN, vooral de UNHCR (de VN-vluchtelingenorganisatie) moeten hier dringend aandacht aan besteden.”
Een miljoen vluchtelingen
Volgens het jaarrapport Global Report on Internal Displacement 2016 van het Internal Displacement Monitoring Centre (IDMC) waren eind 2015 wereldwijd 40,8 miljoen mensen op de vlucht voor conflicten en geweld. Daarvan leven er minstens 7,3 miljoen in Latijns-Amerika.
Mexico, El Salvador, Guatemala en Honduras zijn samen goed voor een miljoen binnenlandse vluchtelingen, bijna het dubbele van in 2014. Het geweld waarvoor ze vluchten, komt hoofdzakelijk van drughandel, misdaadbendes, al dan niet in samenwerking met politie en corrupte overheden. Dit zijn maar gedeeltelijke cijfers, zegt het IDMC, want heel wat mensen verlaten niet alleen hun huis maar ook hun land, een fenomeen waar amper aandacht voor is.
Mensenrechtenactivisten in Mexico wijzen op de rol van de maffiabendes en overheden die geweld gebruiken tegen wie zich tegen mijnbouw- en energieprojecten verzet. “We zien hier geen oorlog tegen drugs maar een staatsoorlog tegen de bevolking”, zegt activiste María Herrera. Ze maakt deel uit van een groep van duizenden mensen die vermiste familieleden zoeken in Mexico.
Activisten betreuren dat er voor het vluchtelingenprobleem geen aandacht is op de komende Humanitaire Top van de VN over de vluchtelingenproblematiek op 23 en 24 mei in Istanboel.
Bron: Una emergencia humanitaria en América Latina que no se quiere ver
