Gletsjer in Bolivia is gesmolten, gevolgen mogelijk desastreus

Gletsjer in Bolivia is gesmolten, gevolgen mogelijk desastreus

De gletsjer en de sneeuw boven de hoofdstad La Paz zijn al zeven jaar verdwenen, de skilift is al jaren werkeloos. Toch blijft skiliftbediener Samuel dagelijks vanuit de stad naar zijn oude werkplek wandelen en bidt hij tot de berggoden in de hoop dat de sneeuw terugkeert. Cineast en milieu-activist Pieter Van Eecke volgde deze man een tijd. Het resultaat is de mooie documentaire “Samuel in the clouds”, die niet alleen laat zien wat klimaatverandering met een mens kan doen, maar ook aanstipt dat de regio minder vruchtbaar kan worden.

zondag 8 mei 2016 20:04
Spread the love



Hier lag tot 2009 de Chacaltaya-gletsjer (foto: Clin d’Oeil).

Het is inmiddels een iconisch beeld uit Bolivia: de eenzame berghut boven een afgrond waarin ooit een grote gletsjer lag. Samuel, een 52-jarige man van Aymara origine uit de voorstad El Alto, wandelt er iedere dag naar toe. Ook al heeft hij in geen jaren meer sneeuw of ijs gezien. Hij blijft immers hopen dat het terug gaat sneeuwen op de berg Chacaltaya, want de wolken blijven voorbijkomen.

Thee drinken in plaats van skiën

Samuel voorziet tegenwoordig groepen toeristen van thee met cocablaadjes in zijn skiresort of hij spreekt er met wetenschappers over de opwarming van de aarde. Vlakbij de voormalige skipiste ligt namelijk een onderzoeksbasis waar staaltjes lucht genomen worden voor verder onderzoek. Terwijl de wetenschappers alarmerende uitspraken doen, ziet Samuel berggeesten passeren en brengt hij samen met een sjamaan offers aan de vader van de berg.

Als Samuel dan eindelijk na acht jaar eventjes terug sneeuw ziet, komt er een orkest met danseressen de berg op en skiet Samuel met de lokale dokter de berg af. Toch ziet zijn vrouw hem liever thuis in El Alto, dan op de berg. Maar de berg lijkt hem volledig in zijn greep te hebben.

Een drama voor Zuid-Amerika

Samuels berg, de Chacaltaya, is 5421 meter hoog en had tot het jaar 2009 een gletsjer van maar liefst 18 000 jaar oud. In 1940 had deze een omvang van 0,22km². Deze voorzag, onder andere, het Titicacameer op de grens met Peru, van vers water.

Zo is het verdwijnen van de gletsjer niet enkel een persoonlijk drama voor Samuel, maar mogelijk voor een groot deel van Zuid-Amerika. De professor in de documentaire refereert bijvoorbeeld naar het feit dat het water van het Titicacameer, en de grond er rond, minder vruchtbaar kunnen gaan worden en dat er meer droogte op gaat kunnen treden.

Geen belerende documentaire

Doordat de cineast, die tevens milieu-activist is, vooral focust op het persoonlijk drama van de aardige, introverte man, laat de film vooral zien wat het effect van de opwarming van de aarde is voor een gewone mens. Dit is tegelijkertijd de kracht van de documentaire: door Samuel zo dicht te volgen, ervaar je zelf wat de klimaatverandering met iemand kan doen. Nooit wijst documentairemaker Van Eecke met het vingertje.

De verontrustende opmerkingen van professoren in de film, zetten je wel verder aan het denken. Zo merkt een professor op dat de opwarming van de aarde zou kunnen leiden tot burgeroorlogen. Maar verder dan deze terloopse opmerkingen gaat de film niet, hetgeen wel een gemiste kans is.

Zeer mooie beelden

Van Eecke heeft een mooie documentaire gemaakt. Een zwaar onderwerp heeft hij toegankelijk voor het grote publiek weten te maken, door vooral consequent het verhaal van Samuel te vertellen.

En door bijbehorend wetenschappelijk onderzoek te volgen, heeft deze film een objectieve lading gekregen. Verder krijgt de kijker ook nog eens een dosis adembenemende beelden van de Andes mee. En dat is het kijken op zich al meer dan waard.

Samuel in the Clouds is van regisseur Pieter Van Eecke en productiebedrijf Clin d’Oeil. Talen: gesproken in het Spaans en Aymara, ondertiteld in het Nederlands en Frans. Duur: 70 minuten.

Voorlopig draait deze film op regelmatige basis in Vlaamse zalen en dagelijks in de Brusselse bioscoop Aventure.

 

Meer info: samuelintheclouds.com

take down
the paywall
steun ons nu!