De loi travail zet in op een verdere flexibilisering van arbeid, en maakt onder meer ontslag makkelijker. Sinds begin maart trekken scholieren, studenten en vakbonden ten strijde tegen de wet. Een protest dat ze nu reeds twee maanden volhouden. De eerste grote mobilisatie vond plaats op 9 maart, daarna volgden nog massamobilisaties op 31 maart en 9 april. Gisteren, 28 april, was daarmee de vierde grote actiedag.

Het was na de manifestaties van 31 maart dat de spontane beweging Nuit Debout ontstond. Het kloppend hart van Nuit Debout is nog steeds de Parijse Place de la République, waar dagelijks volksvergaderingen en debatten plaatsvinden en van waaruit ook vaak nachtelijke betogingen vertrekken. Tegen de ochtend wordt het plein doorgaans ontruimd door de ordetroepen.

Dalende trend?

Volgens het Franse Ministerie van Binnenlandse Zaken betoogden er gisteren 170.000 mensen in heel Frankrijk. Die cijfers zijn echter, traditiegetrouw, een stevige onderschatting. In Parijs alleen kwamen er volgens de organisatoren van het protest ongeveer 50.000 mensen op straat. Daarnaast werden ook grote optochten in Marseille, Rennes, Nantes, Lyon, Montpellier, Rouen, Le Havre, Toulouse, Caen en andere, kleinere steden.

De vierde mobilisatie maakt wel duidelijk dat er een dalende trend zit in de cijfers van zowel de overheid als de organisatoren van het protest. Dat wijst er toch op dat een zekere metaalmoeheid optreedt bij een deel van de manifestanten – wat ook vanzelfsprekend is na twee maanden van grote protesten.

Ondanks die dalende trend lijken de protesten verre van voorbij. Nuit Debout kan nog voor verrassingen zorgen. Op 1 mei, komende zondag dus, zijn alvast nieuwe acties aangekondigd. Acties die vermoedelijk de PS van Hollande het schaamrood op de wangen zullen bezorgen. Ook op 3 mei zal er gemobiliseerd worden omdat er dan over de loi travail zal gedebateerd worden in het Franse parlement.

Alles of niets

Onder meer in Parijs, Lyon, Nantes, Marseille en Toulouse kwam het gisteren tot confrontaties tussen de politie en betogers. Daarbij vielen gewonden langs beide kanten. In Rennes verloor een student een oog.

Via sociale media circuleren getuigenissen over agenten die traangasgranaten rechtstreeks op betogers schieten. Iets wat levensgevaarlijk en bovendien verboden is. Dit politiegeweld lokt op zijn beurt felle tegenreacties bij de betogers.

De politie is sowieso kop van jut voor vele betogers. De oproerpolitie is immers de belichaming van de Franse noodtoestand die nog steeds van kracht is (en blijft). Vele jongeren protesteren ook daartegen.

Sowieso gaat dit protest over veel meer dan de loi travail. Zelfs als die wet afgevoerd of aangepast wordt zal de onvrede vermoedelijk blijven. De protesterende Franse jongeren eisen onbeschaamd een systeemsverandering en zijn bereid om daar harde actiemethoden voor te gebruiken. Dat bleek gisteren nog maar eens en werd ook treffend verwoord door een titel in Libération: “Moi je suis pas là contre loi travail, je suis contre tout”.

Gisteren werden er ook verscheidene scholen geblokkeerd. Ondermeer in Lyon, Nantes, Aix-Marseille en Strasbourg was dat het geval.

Convergence des Luttes

Na de betoging in Parijs werd traditiegetrouw samengekomen op de Place de la République. Daar vond een grote volksvergadering plaats waarin ook vertegenwoordigers van de verschillende vakbonden het woord kregen.

Vele deelnemers aan Nuit Debout hopen op wat ze noemen een “convergence des luttes”. Ze kijken vooral naar de verschillende vakbonden om een algemene staking uit te lokken. Hoewel de meeste Franse vakbonden hun sympathie betuigen tegenover Nuit Debout en de beweging een wark welkom heten, blijft er ook koudwatervrees bestaan tussen de vakbonden en Nuit Debout. “C’est bien que les syndicats soient venus, mais on attend des annonces”, zo vat een deelneemster aan NuitDebout het samen in LeMonde.

Later op de nacht werd de Place de la République met veel geweld ontruimd door de ordetroepen. Ook dat geweld tussen ordetroepen en betogers is iets wat de meeste vakbonden dwarszit. Een deel van de betogers kiest duidelijk voor radicale en directe actie, een ander deel wil het vreedzaam houden. De meeste gevestigde organisaties willen zich zoveel mogelijk distantiëren van het geweld, net als de organisatoren van Nuit Debout.

Ook het Théatre de l’Odéon dat sinds zondag bezet werd door actievoerders, werd gisteren door de politie ontruimd.