Dit beeld is voor mij een uitnodiging; een uitnodiging om even stil te staan en bij ons kind toe te komen; om te luisteren. We bedoelen het allemaal zo goed. We hebben allemaal het beste met onze kinderen voor. EN, we proberen allemaal het hoofd boven water te houden in een samenleving waarin ouders ontzettend veel glazen op hun plateau hebben. Wanneer we ons opdelen in twee kampen en gaan vechten over wat nu “het beste” is, verwijderen we ons misschien wel telkens net een stapje te ver van een bij ons kind aanwezig zijn, belichaamd, met een open geest en hart.
Vele aanhangers van “attachment parenting” vinden babydragen en samen slapen belangrijk. Toch kan attachment parenting niet worden gereduceerd tot deze twee praktijken. Ook is het niet zo dat als je niet samen slaapt je überhaupt geen oog zou hebben voor een gezonde hechting van je kind. Opvoeden waarbij een gezonde hechting centraal staat – attachment parenting – gaat om nabijheid: de motivatie van jou als ouder om dicht bij je kind te blijven. Dit kan fysiek zijn, maar belangrijker nog is je wens om je kind in de diepte te leren kennen.
Want stel nu dat je kind er eigenlijk niet zo van houdt om gedragen te worden. Sommige kinderen zijn zich van jongsaf aan zeer bewust van hun lichaamsgrenzen en zeer fysiek georiënteerde baby’s vinden een draagdoek al gauw ‘te beklemmend’. Attachment parenting moedigt ouders aan om in deze situatie rekening te houden met het perspectief van het kind. “Wie ben jij?” “Hoe ziet de wereld eruit voor jou?” en “Nu ik dit alles weet, hoe kan ik dan gepast inspelen op deze situatie die we samen meemaken?”
Dit is de vorm van nabijheid die aan de basis ligt van een gezonde hechting. Deze vorm van nabijheid is een proces; het is een voortdurend streven. Je streeft ernaar je kind in zijn of haar subjectiviteit te erkennen en daar rekening mee te houden, hoe jong je kind ook is. Een gezonde hechting opbouwen betekent vertrekken van het unieke kind dat voor jou staat, jezelf bloot geven in een authentieke reflectie van wie jij bent als ouder, om van daaruit waarachtig in relatie te staan. Zo’n relatie is een uniek engagement.
Toch wordt attachment parenting vaak gereduceerd tot babydragen en co-sleeping. We hebben de neiging om als steun bij het opvoeden ouders snel op te zadelen met wat ‘tips and tricks’. Dit is handig – natuurlijk moet niet elke ouder opnieuw het warm water uitvinden. Toch ligt hierin een valkuil verscholen die precies te maken heeft met, inderdaad, nabijheid. En dan meer bepaald de psychische nabijheid waar ik het net over had. Het erkennen van de subjectiviteit van een kind vraagt van ouders dat ze oog hebben voor de beleving van het kind. Van zodra we op zoek gaan naar een regeltje waar iedereen in past (bijvoorbeeld: het is nu eenmaal beter om je kind te dragen), verwijderen we ons net dàt stapje van het kind dat voor ons staat, en van de specifieke situatie waar we samen met dat kind voor staan.
Tegelijk is het zo dat vele kinderen baat hebben bij zeer veel huidcontact (en er vaak te weinig van krijgen). In die zin gaan voor attachment parents een fysieke en emotioneel-mentale nabijheid zeer vaak samen. Maar het één is niet tot het ander te herleiden. Noch betekent het dat iedereen per sé moet samen slapen.
Het streven naar nabijheid is nooit voltooid. En nabijheid ziet er in elk stadium waar ons kind door groeit anders uit. Soms betekent nabijheid net dat je je kind meer autonomie geeft. En handig meegenomen onderweg: door elke situatie te bekijken vanuit een sociaal-voelendheid voor onszelf én ons kind, ondersteunen we ook onze kinderen om met respect voor de subjectiviteit en noden van zichzelf en anderen in het leven te staan.
