De mangrove is een boom die alleen groeit in brakke kustwateren met een brede, platte kustlijn landinwaarts, waar zoet en zout water met elkaar worden gemengd door getijdenstromingen. Ze zijn een efficiënte, natuurlijke bescherming van kuststroken, omdat ze met hun diepe waterwortels de bodem vasthouden en uitspoeling bij stormen verhinderen.

De klimaatverandering zorgt voor steeds meer en hevigere orkanen, waar de mangrovebossen niet tegen opgewassen blijken. “Om deze destructieve ontwikkeling tegen te gaan, plaatst de Surinaamse overheid doorlaatbare dammen die de golven breken, sediment vasthouden en na verloop van tijd het overstroomde land moeten terugwinnen,” zegt projectleider Sieuwnath Naipal. “Als het land weer beschikbaar is, kunnen nieuwe mangroven het terug inpalmen en zo opnieuws de kustlijn beschermen.”

“Onze kustlijn is zo vlak als een pannenkoek”, legt Naipal uit tijdens de klimaatconferentie COP21 in Parijs. Daar presenteerde hij zijn mangroveproject, om er internationale steun voor te verwerven. “De hoofdstad Paramaribo ligt vlakbij de kust en bevindt zich bijna op zeeniveau. De mangroven bieden de belangrijkste bescherming, maar worden bedreigd door de stijgende zeespiegel en menselijke interventie.”

Sinds 2005 heeft de kustlijn zich op sommige plekken 600 meter teruggetrokken. “We moeten dus nu handelen.” Het beschermen van de Surinaamse kustlijn heeft een hoog prijskaartje: één kilometer aan dijken en dammen kost ongeveer 6 miljoen euro.

De Surinaamse kustlijn wordt vooral gevoed door slib van de Amazonerivier. “Veranderingen in de Amazone hebben gevolgen voor de kusten. Jaarlijks spoelen er miljoenen tonnen sediment naar de kust. “Daar kunnen we gebruik van maken,” aldus Naipal.

Suriname telt ongeveer 40.000 hectare mangrovebossen, verspreid over 386 kilometer. De breedte van die bossen varieert van 3 tot 8 kilometer en gaat op sommige plaatsen tot 14 kilometer landinwaarts. “Deze mangroven houden sediment vast. Waar mangroven zijn, hebben we ook veel sediment. Waar ze niet zijn, kampen we met sterke erosie”, zei Naipal.

Mangrovebossen beschermen niet alleen tegen extreme weersomstandigheden zoals stormen en overstromingen, ze herbergen ook een rijke biodiversiteit. De bossen trekken immers veel wilde dieren en planten aan en zijn rijk aan voedsel. De blaadjes van de mangroven voeden plankton, algen, vis en schaaldieren. Mangroven trekken toeristen aan, zijn goed voor de visserij – een belangrijke inkomstenbron voor Suriname – en de CO2-opslag is drie tot vijf keer hoger dan bij tropische bossen. 

Ambassadeur Albert Ramdin meldt dat zijn land financiële steun nodig heeft om zich aan te passen aan de klimaatverandering: “Onze kustlijn is niet goed beschermd tegen de stijgende zeespiegel. We hebben echter het geld niet om hoge dijken en dammen te bouwen. Zout water dringt steeds verder door in het binnenland en dat heeft gevolgen voor de landbouw.”

Surinaams president Desi Bouterse noemde klimaataanpassing in een recente toespraak tot het parlement een van de prioriteiten van zijn beleid. “Er is politieke betrokkenheid, maar daar moet het niet stoppen”, zegt Ramdin. “Er moet ook actie volgen. Daar zijn wij mee bezig.”

Suriname kent uitgestrekte regenwouden en rivieren. Hun bescherming is een nationale prioriteit. Dankzij die regenwouden absorbeert Suriname meer CO2 dan het produceert door de verbranding van fossiele brandstoffen.

Bron: Permeable Dams Prevent Land Loss and Save Mangroves in Suriname