Extra truien dragen we al jaren. Tijd voor echte inspraak

Extra truien dragen we al jaren. Tijd voor echte inspraak

zaterdag 5 december 2015 10:16
Spread the love

Le Bourget heeft veel weg van een internationaal winkelcentrum. Eentje dat militair bezet is. Voor het impressionante gebouw waar de klimaatonderhandelingen plaatsvinden, ligt een doolhof aan pilaren met vlaggen van alle deelnemende staten. Ik kom aan op de site in een van de vele pendelbussen. Die rijden voortdurend af en aan, gevuld met onderhandelaars en uitgewuifd door enthousiaste jongelingen in fluovestjes. Wanneer ik uitstap kom ik terecht in een stroom mannen en vrouwen in maatpak, die druk pratend langs de bewapende agenten lopen. Zonder exclusieve badge kom je de onderhandelingsruimte niet binnen.



In de Climate Generations Areas mag de burger participeren aan de klimaattop door debatten en tips voor duurzaam leven. Maar de ruimte waar de echte beslissingen genomen worden, 50 meter verder, kom je niet in zonder exclusieve badge.

  

 Wie geen badge maar wel interesse heeft, kan terecht in de ‘Climate Generations Areas’. Die 27.000 m2 vol standjes van ngo’s en sociale ondernemers zijn ingericht door de Franse overheid. De bedoeling: burgers laten participeren tijdens de COP. Je kunt er filmscreenings bekijken en razend interessante debatten over klimaat volgen. De sfeer is uitgelaten en vrolijk, een waar paradijs voor elke bewuste burger. Ik voel de sterke drang om mezelf onder te dompelen in deze overload aan klimaatkennis. Maar tegelijk wringt er iets.

Neushoorns redden

Het is een bevreemdend gevoel: op 50 meter afstand neemt een selecte groep mensen cruciale beslissingen over de toekomst van onze planeet en al zijn bewoners. Mijn stem wordt officieel vertegenwoordigd door de Belgische politici, die al zes jaar lang de ernst en urgentie van het klimaatprobleem onder tafel vegen. Ondertussen moet ik zelf genoegen nemen met tips over hoe ik mijn levensstijl kan verduurzamen. En met de mogelijkheid om persoonlijk een neushoorn te redden.  

Bij wijze van participatie krijg ik de zoveelste brochure met tips om mijn energieverbruik te verminderen aangereikt. Maar een trui extra dragen en de verwarming lager zetten doe ik al jarenlang, en in die tijd is er niet bijster veel veranderd. Individuele actie is niet voldoende om de klimaatverandering tegen te gaan, dat is ook al lang duidelijk. Terwijl machtige fossiele belangengroepen de internationale onderhandelingen kunnen beïnvloeden in Le Bourget, bestaat mijn “inspraak” uit de 2 minuten waarin ik samen met 199 anderen na een debat de mogelijkheid krijg om vragen te stellen.

89 procent van de wereldbevolking wil actie

Onze generatie zal het sterkst de impact van klimaatverandering ondervinden. De uitkomst van de COP21 heeft gevolgen voor iedereen ter wereld. En toch speelt de burgerstem er amper een rol.

De internationale beloftes zijn nochtans hoopgevend. Onder Artikel 6 (‘Action for Climate Empowerment’) van het Klimaatverdrag (officieel: UNFCCC, United Nations Framework Convention on Climate Change) engageren onze wereldleiders zich om burgers te betrekken bij de aanpak van klimaatverandering en bij het ontwikkelen van geschikte oplossingen. Niet alleen de intentie is er, ook de instrumenten om dit op een objectieve manier in de praktijk te brengen bestaan al.

Instellingen zoals de Verenigde Naties en de Danish Board of Technology Foundation sloegen de handen in elkaar en richten World Wide Views on Climate and Energy op. Dat netwerk ontwikkelde een unieke en innovatieve methode om burgers te laten deelnemen aan discussies over klimaat- en energiebeleid. Naar aanleiding van de klimaattop in Parijs voerden ze een bevraging uit bij mensen uit 76 verschillende landen, verspreid over de 5 continenten.

De resultaten waren treffend. Overal ter wereld willen burgers dat politici actie ondernemen om broeikasgasemissies terug te dringen zodat de globale temperatuurstijging beperkt wordt tot 2°C. Maar liefst 79 procent vindt dat hun land de eigen broeikasgasemissies moet reduceren, zelfs als andere landen dat niet doen. Bovendien vindt 89 procent van de deelnemers dat klimaatverandering een nationale prioriteit moet worden.

Weg met de zijlijn

Opvallend is ook dat mensen niet gewoon aan de zijlijn willen toekijken. Ze willen meer educatie rond klimaat en zelf kunnen bijdragen aan de transitie naar een duurzame samenleving. Ze willen betrokken zijn bij het beleid rond klimaat en energie en zien klimaatverandering als een kans om hun levenskwaliteit te verbeteren.

In de woorden van Christiana Figueres, de VN-klimaatbaas: “De visie van burgers is kristalhelder – ze zien de gevaren en de kansen: de grote meerderheid wil nú actie, en ze willen actie die volgehouden wordt op lange termijn om de uitstoot terug te dringen tot nul tegen het einde van de eeuw, tegelijk met steun voor ontwikkelingslanden voor hun inspanningen.”

Niet bang van de burger

De thema’s die onze tijd tekenen zijn mondiaal. Denk maar aan ongelijkheid, biodiversiteit en, jawel, klimaatverandering. Dat betekent dat de schaal van het beleid dat er het meest toe doet, ook steeds globaler wordt. Gevolg: de democratische kloof tussen burgers en beleidsmakers verbreedt steeds meer. Om deze evolutie tegen te gaan, hebben we nieuwe, moderne manieren van burgerparticipatie nodig. Het onderzoek van World Wide Views on Climate and Energy is alvast een stap in de goede richting, maar zou in elk land toegepast moeten worden.

 

Het World Wide Views-rapport veegt het argument “wij willen wel, maar de burger is er niet klaar voor” resoluut van tafel. Wereldwijd bouwen mensen nu al aan de klimaatvriendelijke samenleving van morgen. Het is tijd dat ook zij een stem krijgen in het debat. De tools zijn er, het wettelijk kader is er, nu hebben we enkel nog ambitieuze politici nodig die niet bang zijn van het toenemende leiderschap van onderuit, maar het omarmen en versterken en zien als een kans om grote stappen voorwaarts te zetten.

Door Laurien Spruyt, BBL



Laurien: ‘Mensen bouwen nu al aan de klimaatvriendelijke samenleving van morgen. We hebben enkel nog politici nodig die het toenemende leiderschap van onderuit zien als een kans om grote stappen voorwaarts te zetten.’

 

take down
the paywall
steun ons nu!