Climate Express: vallen, opstaan maar vooral blijven doorgaan
Verslag -

Climate Express: vallen, opstaan maar vooral blijven doorgaan

Op 28 november vertrokken 15 fietsers naar Parijs. Ze wilden de boodschap van de Climate-express niet verloren laten gaan: de Belgische burgers vragen dat de ministers in Parijs een klimaatakkoord sluiten. Een globaal kader waarbinnen iedereen meewerkt aan een sociaal rechtvaardig klimaatbeleid. Hieronder een verslag van hun tocht.

donderdag 3 december 2015 10:13
Spread the love

November 2015 zal nog lang in ons geheugen gegrift staan. Bewogen weken voor Parijs en ook voor de organisatoren van de climate-express, het initiatief dat 10.000 Belgische burgers mobiliseerde voor de klimaatbetoging in Parijs. Uiteindelijk kwam de beslissing dat de klimaatbetoging op 29/11 niet kon doorgaan omwille van veiligheidsredenen. Alle begrip daarvoor.

Climate-express hield het daar echter niet bij. 350 fietsers zouden de tocht van Brussel naar Parijs toch nog aftrappen in vijf dagen, om daar de boodschap van de burgers over te brengen: de roep voor een sociaal rechtvaardig klimaatbeleid. Maar ook Brussel verkeerde in hysterie, zodat het vertrekpunt naar Halle werd verschoven. Uiteindelijk werd de laatste overnachting voor 350 vredelievende mensen geannuleerd en haalden ook zij de eindmeet in Parijs niet. Weer een streep door de rekening.

Oostende werd de nieuwe uitvalsbasis voor de klimaatactie: een langgerekte optocht langs het strand. De gereserveerde bussen konden dan hun koers wijzigen naar de zee. Zoveel burgers in de winter op het strand, misschien wel evenveel als in de drukke winkelstraten. De politie zag dit niet zitten. Dus terug naar af.

Vijftien moedige fietsers hadden zich aangesloten bij het initiatief van Toby Lauwerier. Een fast lane naar Parijs. Even werd er getwijfeld of er op vrijdag nog vertrokken zou worden naar het île de France. Maar toen duidelijk werd dat ook de bestemming Oostende sneuvelde onder het klimaat van angst, stond ons besluit vast. Een beperkte groep fietsers, enkele kajakkers, wandelaars en zelfs een loper zouden toch volharden om onze boodschap in Parijs af te geven. Afspraak op zaterdag avond aan de Belgische ambassade.

Vrijdagochtend, nog voor zonsopgang, verzamelden zes fietsers aan het station van Gent. Twee andere atleten waren dan al vertrokken vanuit het Mechelse. Een paar West-Vlamingen volgden de Schelde stroomopwaarts . Anderen kwamen met de trein naar het verzamelpunt te Doornik. Met behulp van het wereldwijde web met elkaar verbonden, door dezelfde overtuiging en missie. Of zoals een deelnemer het poëtisch verwoordde:

“De passie voor de fiets en de drang naar avontuur is wat ons samenbracht. Als fietsers is de wereld onze speeltuin. De natuur en de buitenlucht is wat ons motiveert en inspireert tot fysieke uitdagingen. De weg roept. Onze bestemming ligt achter de horizon.

Wat we missen op deze wereld, is verbondenheid. Verbondenheid met de planeet waarop we leven en met wat de aarde voortbrengt. Verbondenheid met onze geschiedenis. Verbondenheid met elkaar. En deze verbondenheid ervoeren we tijdens deze fietstocht en wensen we iedereen toe. Onze planeet zal er wel bij varen, dat geloven we echt.” 

We fietsten samen heen naar Parijs. Op vrijdag 27/11 met de wind op kop tot Compiègne (240 km voor de Gentenaars) botste iedereen op een bepaald moment wel eens tegen zijn fysieke limiet. Het was onuitgesproken, maar op de moeilijke momenten motiveerden we elkaar, enkel en alleen door elkaars aanwezigheid.

De volgende dag had de nachtelijke regen de hemel schoongespoeld. De tocht naar Parijs was een ongelooflijk sterk beeld. Vijftien fietsers versierd met Climate-express logo’s, zoevend over rustige wegen onder de machtig blauwe hemel: la douce France, alles peis en vree. 

Parijs was van ver zichtbaar in het dal van de Seine. Zo sereen als ze leek vanuit de hoogte, zo ontnuchterend was haar beeld van de banlieu. Ruines, barakken, verwaarloosde terreinen, meer putten dan wegen, uitlaatgassen, rondslingerend afval, .. Overheersend grijs en somber. Een buurt die behalve een hogedrukreiniger vooral een opfrisbeurt kan gebruiken. Investeringen in publieke ruimte, een essentieel maar vaak verwaarloosd onderdeel van een beleid gericht op duurzame ontwikkeling.  

De Belgische ambassade was al gereserveerd voor de The Shift, een coalitie van bedrijfsleiders en ngo’s voor een ambitieus klimaatbeleid. Ze werden verwelkomd door het belgerinkel van een haag sportievelingen die Parijs op eigen kracht gehaald hadden. En ook de climate-express werd op haar beurt verwelkomd door luid applaus. De ambassade ontving daarna haar reizende landgenoten met het nodige égard. In onze bezwete spannende pakjes konden we naast de maatpakken aanschuiven bij de receptie. Dat leverde heel wat aangename gesprekstof op.

Bij gebrek aan klimaatbetoging was zondag de terugrijdag. Sommigen met bus en trein. De futuristische ligfietsen moesten wel over de weg, maar kozen voor een vlakker parcours waar hun bolides beter tot hun recht kwamen. Die mannen draaien hun hand niet om voor honderd kilometer meer of minder.

Een pelotonnetje van zes vertrok naar het noorden en trok, avec le vent en poupe, een streep van de Parijse rand tot in Doornik. En voor enkelen zelfs verder tot Kortrijk, Gent of Antwerpen. Het gebeurt niet elke dag dat je 300 km kunt genieten van een strakke zuidwester in de rug.    

Voor de talrijke windturbines in het heuvelende landschap van Picardië was het een topdag. Althans voor de parken die niet werden stilgelegd. Want op een zondag wordt er minder stroom gebruikt en is het Franse net al grotendeels verzadigd met nucleaire stroom. Ook in Frankrijk is de tijd stilaan rijp om de nucleaire productie geleidelijk aan te dimmen. Want nucleaire baseload is niet compatibel met veel zon en windenergie. Dat is de voornaamste les uit de Duitse Energiewende. Een klaar en duidelijk inzicht, helaas niet compatibel met een aantal gevestigde belangen in de energiewereld. En daardoor gebeurt er te weinig of worden er zelfs tegenstrijdige beleidsbeslissingen genomen. Zo gaat het er allicht ook aan toe op een klimaatconferentie.  

Picardië, het windgewest in het Noorden van Frankrijk. Maar ook een streek met verlaten en verwaarloosde dorpen. Veel armoede, werkloosheid en plattelandsvlucht. Hoe anders is het in Duitsland. Waar hernieuwbare energie gebruikt wordt als een vorm van plattelandsontwikkeling. Daar zijn de decentrale hernieuwbare energiebronnen grotendeels in handen van de omgeving. Daar zijn vele burgers mede-eigenaar van installaties die energie oogsten in hun omgeving. Daar creëert hernieuwbare energie lokale dynamiek en meerwaarde. Laat de Franse beleidscultuur van centralisatie hier niet een enorme kans liggen?

Want ook daarover gaat klimaatbeleid. Het is niet alleen een technocratisch verhaal dat top down wordt opgelegd. Neen het is ook een aanpak die bottom up moet groeien. Het gaat immers om het beheer van onze globale en lokale commons, zoals een stabiel klimaat, onze wind, zeeën, rivieren of biodiversiteit. Ze zijn er in principe voor iedereen. Ze vormen het gemeengoed waarop onze welvaart en welzijn gebaseerd zijn. We moeten dus op zoek naar nieuwe vormen van gemeenschappelijk beheer. Misschien wel tegen de trend van liberalisering en privatisering in.

Met deze tocht hebben de fietsers van de Climate-express willen duidelijk maken dat een wereld zonder fossiele energie mogelijk is. Ten minste als je dat gezamenlijk aanpakt. Want laat ons duidelijk zijn: het klimaatprobleem kan maar aangepakt worden als ¾ van de bewezen en gemakkelijk ontginbare reserves aan olie en gas onder de grond blijft zitten. Onze actie houdt dan ook de boodschap in dat er veel burgers iets willen doen tegen de klimaatontwrichting die onze samenleving bedreigt.

We hebben een positief verhaal willen brengen, dat werken aan oplossingen best leuk kan zijn wanneer je het samen aanpakt. Dat er daardoor nieuwe verbondenheid ontstaat. Vele burgers staan immers samen met vele groene ondernemers klaar om de handen uit de mouwen te steken en doen dit al. Ze wachten op een duidelijk signaal van de politiek, zodat klimaatvriendelijke acties en investeringen beloond worden, overal ter wereld, en klimaatontwrichtend grondstoffengebruik bestraft. Daarvoor is een globaal kader nodig!

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!