Afgelopen week werd met toeters en bellen aangekondigd dat MNM in samenwerking met mobiliteitsorganisatie VAB ‘ de verkeersweken’ organiseren. Twee weken lang wordt er via media gesensibiliseerd rond fietsveiligheid waarbij de focus op de jeugd ligt. Op het eerste zicht lovenswaardig. We moedigen alle kinderen en tieners aan om een fietshelm op te zetten en zorgen zo voor minder (ernstige) ongevallen.

Fietsers hebben per kilometer een risico op ernstige en dodelijke verwondingen dat meer dan 30 keer zo hoog is als dat van de autobestuurder. Het lijkt wel een reden te meer om de jeugd een standje te geven omdat ze de fietshelm te weinig opzet. We vinden het belachelijk dat zij de fietshelm belachelijk vinden. Maar laten we de hand in eigen boezem steken, veel volwassenen zie je er ook niet mee rond fietsen. Of wordt er vanuit gegaan dat volwassenen de fiets niet meer nemen zodra ze toegang krijgen tot de auto?

Alvorens we massaal fietshelmen gaan oppoetsen en het daarbij horende imago, moeten we nagaan of dit wel de beste oplossing is. Uit onderzoek is immers gebleken dat het dragen van een fietshelm niet per se tot meer verkeersveiligheid leidt, integendeel. Fietsers voelen zich veiliger door het dragen van een helm en zullen meer risico’s nemen (vergelijkbaar met het niet dalen van ongelukken bij automobilisten bij de invoering van het ABS-systeem). Automobilisten houden om diezelfde reden minder afstand van een fietser met helm.

Nog frappanter is dat we onszelf niet de vraag stellen of fietsveiligheid niet op een meer structurele manier kunnen oplossen vb. autoluwe stadskernen, meer conflictvrije kruispunten,…. Door ieder individu goed in te ‘pakken’ doen we halsstarrig aan symptoombestrijding.

Kortom, we stellen ons de vraag ‘hoe zorgen we ervoor dat fietsers fietshelmen opzetten?’, terwijl we misschien beter de vraag stellen ‘hoe zorgen we ervoor dat het niet nodig is om fietshelmen op te zetten?’.

Ik ben geen verkeersexpert en natuurlijk zal het een en-en discussie blijven, maar laat deze open brief een compensatie zijn voor de eerder eenzijdige visie die deze week de media haalde.

Alien Verdick

Fervent fietser

Occasioneel automobilist

jeugdwerker