Graag begin ik deze blogpost met een klein stukje uit mijn eigen boek.

Noami Klein, een Canadese onderzoekjournaliste, deed uitgebreid onderzoek en schreef een boek over de manier waarop Milton Friedman en zijn adepten denken:’ De shockdoctrine. De opkomst van rampenkapitalisme’. Noami Klein beschrijft hoe simpel de opportuniteit van Friedman was, net zoals zijn doel. Men kon door deze ramp het onderwijssysteem van New Orleans hervormen en die hervorming moest blijvend zijn. Vóór Katrina waren er 123 openbare scholen, nu zijn dat er nog vier. Het omgekeerde gebeurde voor de particuliere scholen: hun aantal steeg van zeven naar 53.^[1] Noami Klein beschrijft hoe de bestaande loon- en arbeidsvoorwaarden van de leerkrachten voor Katrina naar de prullenmand werden verwezen, en hoe 4700 leden van de vakbond werden ontslagen om dat te kunnen doen.^[2] De regering van George W. Bush had tientallen miljarden veil om die onderwijsschokgolf, de shockdoctrine, binnen een termijn van negentien maanden te realiseren. Alle rechten weg, lagere lonen en minder toegankelijk onderwijs, dat was de uitkomst.

Met ‘De shockdoctrine’ plaatste Naomi Klein het rampenkapitalisme helemaal op de agenda. Ze bewees dat neoliberale adepten zelf rampspoed organiseerden, in verschillende landen, om er geld uit te slaan. Sociale afbraak te organiseren. Sindsdien kan je er ook van uitgaan dat op geld beluste mensen echt wel het slechts mogelijke in zich dragen en er daadwerkelijk alles voor over hebben om hun geldhonger te blijven voeden.

Bart – Simpson – De Wever: I didn’t do it!

De Amerikaanse politicoloog James Paul liet deze week nog optekenen dat Europa de vluchtelingenstroom aan zichzelf te danken heeft, in samenwerking met de Verenigde Staten. [3] Een regimewissel in Afghanistan en Irak was het doel van de Verenigde Staten met hun invallen in 2001 en 2003, met hulp van Duitsland, Engeland, Frankrijk, Italië en Spanje. Regimewissel was ook het doel van Frankrijk en Engeland toen ze de no-flyzone boven Libië instelden, in 2011, tegen Muammar Kadhafi. En in Syrië geven de westerse landen al jaren steun aan groepen die president Assad weg willen hebben. Nadat de 28 Europese lidstaten deze gedeelde verantwoordelijkheid zaterdag toegaven is er trouwens ook geen ontkennen meer aan.[4] Europa draagt ook schuld.

De wereld zit echter met een zoveelste mensen exodus die al dagen inzet is van discussie en de vraag is: “Wat nu?”. In die discussie gaf de rechtse neoliberaal Fernand Huts alvast een eerste Friedman voorzet. Hij wil 500 vluchtelingen een job geven maar, zo zegt hij: “Dan moet de regering de wet-major aanscherpen.” Lees dat maar gewoon als tot aan de laatste steen afbreken. Sociale afbraak dus.

Maar wat links lijkt te vergeten is dat Fernand Huts mogelijkheden ziet in de vluchtelingencrisis.

En hoe hard het ook klinkt, links moet volgens mij dezelfde oefening doen. Sociale opbouw op tafel leggen! Maar om daar toe te komen wil ik graag beginnen met het weerleggen van enkele onwaarheden. Voorgekauwde onzin die we dagelijks horen en lezen. Want mensen moeten eerst stoppen met de bullshit van de dag te geloven alvorens men in de haalbare alternatieven wil geloven.

Wij zitten vol!

Er gaat geen dag voorbij of ik lees deze uitspraak wel ergens. Maar wat betekent dat juist? Ik weet het echt niet. Betekent dit misschien dat mensen die dat schrijven een pleidooi houden voor geboortebeperking? In China deed men het, bij ons stelde Etienne Vermeersch het recent nog voor.[5] Ik stel mij dan ook direct enkele vragen: “Waar moet dat dan juist gebeuren, hier bij ons in Vlaanderen (België) of elders? In Afrika, het Midden-Oosten,… De volgende vraag is dan hoe we dat moeten organiseren. Gaan we per huidskleurkleur en het inkomen categorieën maken. Blank en rijk bovenaan, zwart en arm onderaan. Is dat een mogelijkheid? Al wat Christen is mag kweken, de rest effe niet. En kan je die verplichting afkopen als je maar genoeg geld hebt?”

Of bedoelt men dat we moeten stoppen met het bouwen van huizen. Is België volgens hen volgebouwd en kunnen we enkel door eerst wat te slopen, opnieuw bijbouwen. Een pleidooi om van België het nieuwe Hongkong te maken, het beloofde land voor wolkenkrabbers. Weg met de baksteen in de maag. Een plaats waar we mensen onterven met de knip van een vinger, omdat we anders gewoonweg te vol (gebouwd) zitten.

Waarschijnlijk zitten we gewoon te vol met anders gekleurden voor hen. Volgens mij is dat het grootste denkprobleem waarmee velen zitten. Schrik van het onbekende. Tussen die miljoenen vluchtelingen zullen er wel van IS zitten! Euh ja, natuurlijk zal dat zo zijn. Precies of iemand die dat ontkennen gaat. Maar… Onderstaand overzicht maakt direct duidelijk wat ik bedoel.

Een laatste vraag die ik mij stel is de volgende. Stel dat er morgen een massale blanke vluchtelingenstroom zou ontstaan uit Nederland, Frankrijk of Duitsland, zou men dan nog steeds roepen: “Wij zitten vol!” Ik betwijfel het ten zeerste. De deuren naar de living zouden nogal openvliegen!

Die krijgen hier alles en wij krijgen niets

Dat eerste gedeelte, die krijgen hier alles, is ondertussen al zoveel keren weerlegd, wie de waarheid wil lezen klikt gewoon op de link onderaan.[6] Het jammere is wel dat het vertellen van de waarheid weinig zoden aan de dijk zet. Misschien moeten reality-tv makers eens nadenken over het volgende concept. We droppen 10 mannen en vrouwen in een land waar ze met zekerheid geen jota begrijpen van de taal en geven we hen daar wat wij hier aan vluchtelingen geven. Om te beginnen basisbehoeften zoals slaapplaats, maaltijden, sanitaire voorzieningen en kledij. Wie na enkele weken kamperen tussen het betere knip en plakwerk wil blijven, die steken we in een huis en geven we een handjevol geld. Vluchtelingen hier krijgen 60 euro per week. Dat valt snel om te rekenen. Benieuwd hoelang het reality programma zal lopen én of we veel kandidaten zullen vinden. Afgaand op al die mensen die roepen dat de vluchtelingen hier zoveel krijgen, en het beter hebben dan ons, zou de belangstelling massaal moeten zijn.

Het tweede deel van de zin, daar valt ook wel wat over te zeggen. Jaarlijks publiceert men het armoederapport. [7] In de Vlaamse media werden voor 2014 vijf alarmerende cijfers gegeven. Het aantal Belgen die bij de voedselbank aankloppen, alsook dat van kinderen die in een kansarm gezin geboren worden. De wachttijd voor een sociale woning en het leefloon voor een alleenstaande. De laatste van de vijf was deze: Het verschil tussen het mediaan nettovermogen (inclusief woning) van de 10 procent armste en de 10 procent rijkste huishoudens in België bedroeg in 2010 450.800 euro. Mag ik u vragen om deze even te onthouden.

Ik haal deze (on)zin over het alles krijgen ook aan om een punt te maken. Er zijn dit weekend namelijk heel wat mensen die ik ken afgezakt naar Calais. Rechts Vlaanderen lag te wachten op een bericht dat de vluchtelingen terug zou veranderen in klootzakken.[8] Jammer genoeg zijn de vele verhalen van de mensen ter plekke voldoende om het ene verhaal af te doen als een alleenstaand feit.[9] Jammere vaststelling is opnieuw dat mensen liever de negatieveling uithangen dan het positieve naar voor te brengen. Verzuurd Vlaanderen strikes again. Maar dat is niet de reden dat ik dit hier schrijf. De reden is wel dat het net deze mensen zijn die in ons eigen land dagelijks bezig zijn met het helpen van de mensen die in de vijf alarmerende cijfers van hierboven zitten. Het zijn net die mensen die dagelijks bezig zijn met de mensen van hier die het ook zo moeilijk hebben. En net om die reden hoef ik geen paragraaf te schrijven over: “Ze zouden beter de mensen die het nodig hebben bij ons wat helpen.” Want dat doen die mensen die afzakten naar Calais al. Ik antwoord dus steeds hetzelfde als iemand zoiets schrijft: “Ik zou zeggen, begin er zelf aan!”

De gelukszoekers!

Ik heb effe liggen nadenken over een antwoord op deze nonsens. Maar eigenlijk is er niets makkelijker te weerleggen als dit. Hieronder geef ik jullie ’s werelds meest bekende gelukszoeker en dan weet je ineens waarom je lulkoek ligt uit te kramen, als je van een vluchteling een gelukszoeker maakt.

Ze pakken onze job af!

Nog zo eentje dat we regelmatig horen en lezen. Ik ken een Oekraïense vrouw, met een universitair diploma, die Nederlands heeft geleerd op anderhalf jaar tijd en met haar diploma aan de slag kon in België. Als kuisvrouw in een ziekenhuis. Ik zou zeggen tegen alle ouders die een werkloze universitair in huis hebben: “Faites vos jeux!”

Dus vraag ik aan iedereen die de ze-pakken-onze-job-af retoriek slikt als zoete koek: “Welke job pakken die dan wel af volgens jullie?” Je moet tegenwoordig bijna raketgeleerde zijn om aan een normale job te geraken. Eerder verworven competenties en levenslang leren zijn zomaar tussen de voorwaarden ingeslopen. Allemaal dingen waarvoor die mensen, zeker in het begin, niet in aanmerking komen. De 500 slavernij jobs van Huts buiten beschouwing gelaten: “Welke jobs komen die juist afpakken eigenlijk?!”

Het antwoord is ook niet zo moeilijk. Als die vluchtelingen hier al een job vinden, dan is dat een job die niemand hier, terecht ook, wil doen. Ongezond, onderbetaald, zonder al teveel rechten,… Zulke jobs dus. Het gevaar dat er dan wel inzit, is dat deze mensen onrechtstreeks de loon –en arbeidsvoorwaarden van ons onder druk zetten. Ook van deze zin zou ik even willen vragen om hem te onthouden.

Wat ik dan weer niet begrijp, dat is dat al die mensen die nu liggen te roepen dat vluchtelingen onze jobs afpakken, binnenkort gaan liggen klagen als vakbonden de straat opkomen voor betere, en meer kwaliteitsvolle, jobs. Een vluchteling pakt een job aan die niemand hier wil doen: “Dat kan niet!” Vakbonden die de jobs die niemand wil doen proberen te verbeteren: “Dat kan ook niet!”

De uitdaging voor links

Er zijn er natuurlijk wel wat. Het stoppen van inmenging voor eigen gewin, oorlogen financieren en wapens verkopen tot de onwil om Europees een oplossing te bieden die gedragen kan worden door de 28 lidstaten zodat een egale spreiding, met dito rechten en kansen, ontstaat. Allemaal zaken waar we aan moeten werken.

Maar we moeten ook durven nadenken over de ‘opportuniteiten’ die deze instroom met zich meebrengen. Herinner u nog dat het verschil tussen het mediaan nettovermogen (inclusief woning) van de 10 procent armste en de 10 procent rijkste huishoudens in België maar liefst 450.800 euro bedroeg. Weet dat ook bij ons de inkomensongelijkheid dagelijks groeit. [10] Bekijk onderstaande grafiek van Wilkinson and Pickett uit hun boek ‘The spirit level’.

Wie vandaag de dag nog steeds niet overtuigd is dat er met de herverdeling iets serieus mis is, die roept de problemen die voor de deur staan zelf om binnen te komen. We moeten met links, nu meer dan ooit, de vraag van een betere herverdeling terug op tafel leggen. De neoliberale agenda die sinds de oliecrisis in 1973 op tafel ligt moeten wij oppakken en wegzwieren. Arbeidsduurvermindering kan iedereen een job bezorgen, een toekomst ook. We moeten tegen Fernad Huts zeggen: “Fernand, je zal rijk blijven, heel rijk zelfs, maar je zal alleen iets minder rijk zijn dan gisteren.”

Tegen Europa moeten we zeggen dat het niet langer kan dat een Europees minimumloon uitblijft.[11] Dat dit een absolute voorwaarde is richting die egale spreiding. We moeten maatregelen op tafel leggen die delokalisatie, enkel voor het maximaliseren van de winst, ontmoedigen.

Rechts zal deze humanitaire crisis opnieuw gebruiken om de loon –en arbeidsvoorwaarden verder onder druk zetten. Om aan sociale afbraak te doen. Links moet hem aangrijpen om het tegenovergestelde te doen, en mensen te laten geloven in een sociale toekomst.

En ja, natuurlijk moeten we Calais blijven doen, dagelijks. En nee we mogen niet even gevoelloos reageren als Huts & co. Maar we moeten, als links, wel durven om onze alternatieven op tafel te gooien. En dat liever gisteren dan vandaag.

[1] http://www.schooldigger.com/go/LA/city/New+Orleans/search.aspx?level=5

[2] Klein, N., De shockdoctrine, De Geus.

[3] http://www.knack.be/nieuws/wereld/europa-heeft-vluchtelingenstroom-aan-zichzelf-te-danken/article-normal-600105.html

[4] http://www.gva.be/cnt/dmf20150905_01851900/mogherini-alle-eu-landen-beseffen-dat-dit-gedeelde-verantwoordelijkheid-is

[5] http://www.knack.be/nieuws/belgie/etienne-vermeersch-volstrekt-immoreel-zoveel-kinderen-te-mogen-hebben-als-je-wil/article-normal-67650.html

[6] http://www.knack.be/nieuws/belgie/waar-heeft-een-asielzoeker-echt-recht-op/article-normal-599303.html?utm_campaign=Echobox&utm_medium=social&utm_source=Facebook

[7] http://www.standaard.be/cnt/dmf20141201_01406045

[8] http://www.hln.be/hln/nl/34342/Migrantencrisis-Calais/article/detail/2446489/2015/09/05/Vlaams-hulpkonvooi-geplunderd-in-Calais-vader-uit-Lier-moet-gezin-met-koevoet-verdedigen.dhtml

[9] https://www.dewereldmorgen.be/long-read/2015/09/05/solidariteit-belgie-calais-overtreft-stoutste-verwachtingen

[10] https://www.google.be/webhp?client=aff-maxthon-maxthon4&channel=t18&gws_rd=cr,ssl&ei=YP_rVfO6HIfZU8_As9gN#channel=t18&q=inkomensongelijkheid+belgi%C3%AB

[11] http://www.mo.be/opinie/de-volgende-stap-voor-europa-een-minimumloon