Met Anneleen Boehme die een dag eerder al op het grote podium speelde met het ensemble LABtrio als meest opvallende naam bracht het kwintet dat optrad onder de werknaam Gizmo, boeiende composities en eigen werk aangevuurd door de Amerikaanse saxofonist Chris Cheek, die sinds de vroege jaren negentig naam maakt als bandleider aan de zijde van onder meer Charlie Haden, Lee Konitz en Paul Motlan. De drie andere voorlopig minder bekende muzikanten Cho Rong Kim (piano), Geert Hendrickx (gitaar) en Simon Raman (drums) bewezen een optreden op Jazz Middelheim meer dan waard te zijn. Prachtig was dit.
New Orleans
Daarna mocht Jason Moran als Artist in Residence op Jazz Middelheim zijn trio voorstellen met gitariste Mary Halvorson en trompettist Ron Miles. Het werd een avontuurlijk onderonsje met veel improvisatie verwijzend naar de historiek van de jazzmuziek. Soms wat aarzelend op zoek naar de juiste melodielijn – zo leek het – verzeilde het trio uiteindelijk in de roemrijke jazzscene van het New Orleans van vorige eeuw.
Attica Prison
Dan was het beurt aan de 17-koppige Archie Shepp Attica Blues Big Band. Archie zorgde meteen al voor een kippenvelmoment. Zijn gesproken preambule maakte grote indruk bij het publiek. Hij vertelde met zijn zachte schorre stem immers eerst het verhaal dat achter Attica Blues schuilt. Shepp bracht in 1972 het album Impulse uit als eerbetoon aan Black Panther-lid George Jackson die een jaar daarvoor door de politie werd doodgeschoten tijdens zijn vermeende ontsnappingspoging uit de gevangenis van Attica Prison waarna een massale opstand onder de zwarte bevolking uitbrak.
Ferguson
Shepp’s muzikale aanklacht tegen discriminatie groeide uit tot een ijkpunt voor de Amerikaanse burgerrechtenbeweging en het album heeft een grote symboolwaarde in de strijd tegen rassendiscriminatie. Het fenomeen is trouwens nog steeds brandend actueel in de States, de recente gebeurtenissen in het Amerikaanse Ferguson indachtig. Het publiek gaf geen kuch tijdens deze lange intro maar dat veranderde toen de volledige Big Band op het podium verscheen.
Magie
Shepp (78) hield zijn saxofoonnummertjes vrij kort en gebruikte liever zijn stem waarmee hij zijn aanklacht tegen rechteloosheid accentueerde. Met de vocalisten op de achtergrond, Marion Rampal en Cécile McLorin-Salvant, zorgde dit voor pure magie. De band bracht bovendien behoorlijk wat afwisseling met arrangementen uit de wereld van de soul, de blues en de gospel. Het publiek vroeg een bisnummer en kreeg dat ook met een briljante funkact waarbij het volledige orkest al de registers opentrok.
Eerbetoon
Als laatste concert kreeg het publiek fragmenten en interpretaties te horen uit het album A Love Supreme van de jong gestorven John Coltrane en dat algemeen beschouwd als één van de grootste albums van Coltrane. De plaat viert haar vijftigste verjaardag en staat midden in het kruispunt van de hardbop van de vroege Coltrane en de free jazz styles die hij daarna helemaal zou omarmen. En welke plek is beter dan Jazz Middelheim om een sereen eerbetoon aan dit meesterwerk op te voeren? Coltrane zelf speelde het trouwens maar één keer voor een publiek met zijn kwartet, op het Festival Mondial du Jazz Antibes in Juan-les-Pins in 1965.
Respect
In 2004 pas bracht Branford Marsalis het stuk op dvd uit. Maar het is vooral aan Joe Lovano te danken dat het complexe oeuvre van Coltrane levendig wordt gehouden die zich vrijdag in het Park Den Brandt onder meer liet bijstaan door tenorist Chris Potter. En ja hoor. De ware jazzfanaat had niets dan lof en respect voor de festivalleiding die dit uitzonderlijk gebeuren kon aanbieden.
