Enkele dagen later, toen het applaus was uitgestorven, haastten de werkgevers zich om te zeggen dat de tax shift toch niet het geweldige jobfeest zou worden dat de regering in gedachten had. Wouter Torfs (van Schoenen Torfs) verklaarde zonder blozen in De Morgen: “Ik heb iets tegen de simplistische redenering dat een lastenverlaging automatisch tot jobs moet leiden. Wat deze maatregel doet is zuurstof leveren aan de economie, en dat is belangrijk”. Horen we dat liedje niet al dertig jaar? 

Gratispolitiek voor bedrijven

De regering kent lastenverlaging toe, liefst midden in de vakantieperiode. Kortstondig applaus weerklinkt in de werkgeversloge. En dan verdringen ze elkaar om voor de mediamicrofoons te verklaren dat het niet genoeg is – het is trouwens nooit genoeg – en dat ze geen enkele garantie voor jobcreatie kunnen geven, want dat, terugtellend tot in de vorige eeuw, de loonhandicap nog altijd niet is overwonnen. Nog 10 procent te gaan, zo vuurt het VBO de regeringsploeg aan. Elke vakbondsmilitant met enkele jaren op de teller kent dat déjà-vu-gevoel. 

Ze kunnen ook perfect uitrekenen hoeveel extra ‘zuurstof’ hun bedrijf krijgt toegediend via deze tax shift. Voor Volvo Cars Gent draait het rond de 17 miljoen euro en Belfius bank krijgt zo’n slordige 36 miljoen. Niet vergeten dat de bedrijven jaarlijks al ruim 12 miljard euro aan subsidies krijgen, betaald door de belastingbetalers. Zuurstof à volonté. Engagement: zero. Riante vooruitzichten voor aandeelhouders, dat wel. Er kan al eens een feestje worden gebouwd, niet waar baron Huts? Lichtjes gênant voor regeringsleiders die ‘jobs, jobs, jobs’ voorspiegelen.

Voor uitkeringstrekkers en in de non-profit-sector luidt het altijd ‘voor wat hoort wat’ en ‘de middelen zijn beperkt’. Niet zo voor aandeelhouders en bedrijfsleiders. Protest tegen deze gratispolitiek is trouwens niet uitsluitend op vakbondsmeetings te horen. Fons Verplaetse, de vroegere gouverneur van de Nationale Bank, pleit ervoor om die hele subsidiepolitiek ter discussie te stellen. “Vorig jaar kregen ondernemingen 12,1 miljard euro subsidies. De helft daarvan zijn loonsubsidies, bijvoorbeeld voor nachtwerk, maar die worden niet verrekend in de cijfers over de loonkosten die altijd worden gepubliceerd. In werkelijkheid liggen die loonkosten dus lager”. Verplaetse merkt op dat de subsidies die de bedrijven krijgen evenveel bedragen als de belastingen die ze betalen. “Dat zie je dus in geen enkel ander land. Het wordt de hoogste tijd dat alle ondernemingen hun deel van de belastingen betalen”. 

Geen verliezers?

“Dit akkoord heeft geen verliezers”, verkondigde Kris Peeters met dichtgeknepen billen en een besmuikt lachje. Je hoort zo zijn ‘spin doctor’ souffleren: ‘Je lichaamstaal Kris, je lichaamstaal!’ De premier snelde hem in een vlaag van collegiale empathie – Peeters heeft het echt niet makkelijk met zijn achterban – ter hulp. Vrolijk wapperde hij met een briefje van 100 euro: “Iedereen zal elke maand 100 euro nettoloon meer hebben. Dat zal de btw-verhogingen compenseren”, kirde Michel.
Op de vraag hoe dat dan wel ging gebeuren en waar dat geld vandaan zou komen trad er een lichte hapering op in de goednieuwsshow. Een snelle rekensom leerde dat het Sinterklaasverhaaltje niet klopt. In ons land zijn er zo’n 3,4 miljoen loontrekkenden. Om die allemaal 1.200 euro per jaar te kunnen geven heb je ruim 4 miljard euro nodig, terwijl de regering maar 1,7 miljard euro voorziet. Dan kwam het bericht dat het hogere nettoloon alleen bedoeld was voor werknemers met een brutoloon van maximum 2.400 euro.  

Werknemers, zieken, gepensioneerden betalen het gelag

Slechts een minderheid van de werknemers zou dus de 100 euro win for life kunnen winnen. Bovendien zal de prijzenpot worden gespijsd door alle werknemers, want betaald met hun gemeenschappelijke spaarpot van de sociale zekerheid. Een vierde van het geld voor de tax shift wordt bij de sociale zekerheid gehaald! En wie geen personenbelasting betaalt, vooral eenoudergezinnen, zieken en gepensioneerden, kan natuurlijk niet genieten van een hoger nettoloon. 

Maar de kosten betalen ze wel mee. De elektriciteitsfactuur van een gemiddeld gezin zal vanaf volgend jaar 256 euro hoger uitvallen, zo berekende Test-Aankoop. Dat is de som van de doorrekening van de groenestroomcertificaten en de vennootschapsbelasting van de intercommunales, de afschaffing van de gratis kilowatturen (100 euro voor een gezin en 100 euro per gezinslid) en de bittere kers op de taart, de btw-verhoging van 6 naar 21 procent. Ook de hogere accijnzen op diesel, tabak, alcohol en frisdranken zullen veel mensen in hun portemonnee voelen. Diesel, tabak en alcohol vallen buiten de gezondheidsindex en de kans bestaat dat ook de stijging van de elektriciteitsprijs niet zal worden meegerekend in de index. Als dat het geval is komt dat neer op een tweede indexsprong. 

Geen verliezers, Kris Peeters? Meer dan de helft van de nieuwe inkomsten komt uit consumptiefiscaliteit! Het kleinste kind weet dat belasting op consumptie omgekeerd herverdelend werkt. Duurdere kilowatturen of diesel aan de pomp weegt zwaarder door op een klein budget dan voor een grootverdiener. De nieuwe hold-up op de sociale zekerheid, geld van de werknemers, voorspelt nieuwe inleveringen voor wie leeft van een sociale uitkering. De ambtenaren zien hun pensioenen drastisch verminderen. Langdurig zieken zullen het, door een nieuwe berekeningswijze, met 540 euro minder moeten stellen. De ziekenfondsen moeten zwaar besparen en dus snoeien in hun dienstverlening. En ook de werkzoekenden zien hun uitkering verminderen. Dat past in de Demir-filosofie: zet ze op droog zaad en ze zullen wel werk vinden. Hoezo? Er zijn maandelijks 25.000 à 30.000 vacatures voor 600.000 werkzoekenden. Eén ding staat vast: dit alles zal meer mensen in de armoede duwen.

Kapitaal buiten schot 

En de winnaars zijn … dezelfde als altijd: de grote vermogens en de grote bedrijven. Kortom, een tax shift van arm naar rijk, of het omgekeerde van wat de vakbonden en andere sociale organisaties en bewegingen hadden geëist. Het Financieel Actienetwerk (FAN) en het ACV zeggen al jaren dat alleen gewone mensen belastingen betalen. Het vermogen van de 1 procent rijkste families in ons land – dat zijn er 46.065 – is groter dan wat de 60 procent minst rijken samen bezitten. De regering kiest ervoor om deze rijkdom niet te laten bijdragen aan de samenleving. Een progressieve belasting op vermogens boven de 1,5 miljoen euro zou 7 miljard euro kunnen opbrengen, maar de regering haalt dat bedrag liever bij de gewone mensen. Voeg eraan toe dat er nog maar eens een rondje fiscale regularisatie komt waarbij fraudeurs hun zaakjes kunnen regelen. En vergeet niet dat huurders de indexsprong betalen en verhuurders eraan ontsnappen. Dan wordt het overduidelijk voor wie deze regering rijdt.

Gerenommeerde economen waarschuwen voor de negatieve gevolgen wanneer de koopkracht van de bevolking daalt en wanneer het vangnet van de sociale zekerheid gaten begint te vertonen. De regering heeft meer oor naar het orakel van het VBO.  Hun topman zegt in een interview met Trends dat er vooral geen koopkrachtstijging voor de werknemers moet komen, want “een deel van het geld wordt toch opgespaard”. Met andere woorden, zolang werknemers een appeltje voor de dorst hebben mag die omgekeerde herverdeling van arm naar rijk verder gaan. Timmermans vertelt er niet bij wat er gebeurt met het geld van de stijgende winsten en hogere dividenden, dank zij de lastenverlagingen. 

Toegegeven, er zit ook een stukje belasting op vermogen in de tax shift, met name de verhoging van de roerende voorheffing van 25 naar 27 procent en een zeer bescheiden speculatietaks voor mensen die hun aandelen verkopen binnen de zes maanden na de aankoop. Dat komt nog lang niet in de buurt van een echte meerwaardebelasting zoals de vakbonden die al lang vragen. Verhelderend is trouwens dat Pieter Timmermans aan Trends toevertrouwt dat de werkgevers zelf de speculatietaks op tafel hebben gelegd. De regering schat de opbrengst op 28 miljoen euro. Een peulschil binnen de 7 miljard tax shift. “Is dit een grap of om te huilen?”, zingt Herman van Veen.

Verzet

Ondanks aanzwellende kritiek vanuit alle geledingen van de christelijke arbeidersbeweging blijft Kris Peeters de rol van de CD&V in de liberale regering-Michel verdedigen. Hij hamert erop dat de tax shift de grote elementen bevat van het verkiezingsprogramma van zijn partij. En in een tv-interview verklaart hij, zonder verpinken: “Wanneer het gaat om jobs en de bescherming van sociale verworvenheden is het noodzakelijk dat CD&V het verschil maakt”. Op de vraag naar concrete goede voorbeelden komt het verhaal van ‘zonder ons zou het erger zijn’. Daar kopen we niks mee.

Een pakket maatregelen dat het risico op armoede en de ongelijkheid vergroot, zoiets kunnen wij niet accepteren. Samen met andere sociale bewegingen zijn wij ervan overtuigd dat er wel degelijk een alternatief is voor dit beleid gestoeld op het recht van de sterkste. Wij willen een ander soort samenleving: warm, solidair, en zorgzaam voor wie zich in een kwetsbare positie bevindt. Daarom is verzet het enig mogelijke antwoord.

Op 7 oktober 2015, na één jaar regering Michel, willen de vakbonden in Brussel met heel veel volk manifesteren om dat duidelijk te maken. Ook Hart boven Hard doet mee. We rekenen op jou om je collega’s te informeren en te motiveren om mee hun stem te laten horen voor:

* het herstel van de koopkracht 
* een faire belasting op grote vermogens en kapitaalinkomens
* een ernstige bestrijding van fiscale fraude in plaats van amnestie voor fraudeurs
* investeringen in welzijn, gezondheid, cultuur en openbare dienstverlening
* jobcreatie als voorwaarde voor bedrijfssubsidies
* versterking van de federale sociale zekerheid
* pensioen op 65 jaar, met vroegere uitstap voor zware beroepen en een hoger
* wettelijk pensioen
* ernstig sociaal overleg

Marijke Persoone, adjunct-algemeen secretaris van de vakbond LBC-NVK, onderdeel van het ACV.

Meer over ons op www.lbc-nvk.be of op www.facebook.com/vakbondlbcnvk