Tijdens een persconferentie
gisteren (maandag) zei ambassadeur Macharia Kamau uit Kenia, een van de
facilitatoren van het consultatieproces, dat dat een “astronomisch bedrag”
lijkt vergeleken met de honderden miljoenen dollars die de Verenigde Naties
traditioneel vraagt voor ontwikkelingshulp.

“Het is ambitieus, maar
niet onhaalbaar”, zei Kamau. Het geld zou grotendeels uit binnenlandse
bronnen moeten komen, zowel uit de publieke als private sector. “Alle landen
moeten de handen uit de mouwen steken.” Het was volgens hem dringende
noodzaak om ook het bedrijfsleven aan boord te
krijgen.

Uniek

De ondersecretaris-generaal voor Economische en
Sociale Zaken, Wu Hongbo uit China, liet zich voorzichtiger uit toen hij
aangaf dat “het erg moeilijk is specifieke cijfers te geven.” Maar van alle
193 lidstaten, zei hij, wordt verwacht dat ze binnenlandse bronnen aanboren
om te werken aan de zeventien Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s). 

De
SDG’s zijn de opvolgers van de acht Millenniumdoelen (MDG’s), die in 2000
werden goedgekeurd door regeringsleiders en die aan het einde van dit jaar
aflopen.

De nieuwe doelen, die onderdeel zijn van de
VN-ontwikkelingsagenda na 2015, moeten worden goedgekeurd tijdens een top van
wereldleiders die 25 september begint. Ze gaan over een reeks
sociaaleconomische kwesties, inclusief armoede, honger, gendergelijkheid,
industrialisatie, duurzame ontwikkeling, volledige werkgelegenheid,
mensenrechten, kwaliteitsonderwijs, klimaatverandering en schone energie voor
iedereen.

Jens Martens, directeur van het Global Policy Forum in Bonn,
heeft de onderhandelingen nauwlettend gevolgd. Hij zegt dat de nieuwe
ontwikkelingsagenda een compromis is en het resultaat van een pijnlijk proces
om overeenstemming te bereiken. “De nieuwe agenda is uniek, hij is universeel
en bevat doelen en verantwoordelijkheden voor alle landen in de wereld,
inclusief de rijke en machtige landen”, zegt hij.

De nieuwe
ontwikkelingsdoelen richten zich onder meer op het aanpakken van ongelijkheid
binnen en tussen landen en de enorme verschillen in kansen, welvaart en
macht, licht hij toe. Enkele van de nieuwe ontwikkelingsdoelen zijn zeer
ambitieus, zoals het eerste doel om een einde te maken aan armoede in al zijn
vormen.

Toch is de agenda veel minder ambitieus als het gaat om
implementatie, waarschuwt Martens. “Voor de implementatie van de SDG’s zijn
fundamentele veranderingen in fiscaal beleid, regulering en wereldwijd
bestuur nodig. Wat we daarover vinden in de nieuwe agenda is erg vaag, en
niet voldoende om de geproclameerde transformatie in gang te
zetten.”

Geen extra hulp

Bhumika Munchala, beleidsanalist
financiën en ontwikkeling bij het Third World Network, zegt dat de SDG’s
inderdaad veel ambitieuzer zijn dan de Millenniumdoelen. De financiering is
echter anders geregeld. Ten eerste komt er privaat geld uit partnerschappen
met diverse partijen die de VN hebben verankerd in SDG 17, en via
verschillende processen, zoals het initiatief Energy for All en de Global
Financing Facility.

Een tweede geldbron is binnenlands budget dat
rechtstreeks uit de schatkist van ontwikkelingslanden komt. Er is geen extra
internationale ontwikkelingshulp toegezegd.

Munchala zegt dat de
afwezigheid van intergouvernementele processen of bestuursmodellen bij deze
partnerschappen ertoe leiden dat er veel minder mogelijkheden zijn tot
verantwoording en transparantie. Zo blijkt de besluitvorming binnen een fonds
als de Global Financing Facility achter gesloten deuren plaats te vinden,
door een kleine groep elitaire investeerders en partijen uit de private
sector.

Vrouwenrechten

Shannon Kowalski, directeur
Belangenbehartiging en Beleid bij de International Women’s Coalition, zegt
dat de SDG’s een grote stap vooruit zijn voor vrouwen en meisjes. Het nieuwe
raamwerk biedt mogelijkheden verder te komen op het gebied van
gendergelijkheid. In de nieuwe ontwikkelingsagenda is dit benoemd als
absoluut essentieel voor duurzame ontwikkeling, zegt ze.

Ian Koski,
woordvoerder van de campagne ONE, ziet de nieuwe doelen als een belangrijke
mijlpaal in de strijd tegen extreme armoede. Ze zijn een ontwerp voor een
wereld waar niemand honger lijdt, arm is of sterft aan een ziekte die te
voorkomen is. Er zijn echter wel nationale beleidsplannen nodig om dat te
bereiken.

VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon sprak over de nieuwe
ontwikkelingsdoelen als “een universele, transformatieve en geïntegreerde
agenda die een historisch keerpunt in de wereld inluidt.”

“Dit is een
volksagenda, een actieplan om een einde te maken aan armoede in al zijn
dimensies, onomkeerbaar, overal, niemand uitgesloten. Hij richt zich op vrede
en welvaart en smeedt partnerschappen met mensen en de planeet als
middelpunt.”