Jos D’Haese van COMAC is hier met Samuel Bootsman en zes andere jongeren
naartoe gereden om de evoluties ter plaatse mee te maken en hun sympathie en
steun voor de strijd te betonen. Ze hebben meer dan 3000 km afgelegd in een
busje en logeren op de camping een beetje buiten de stad

Hij heeft de verwarring ook ervaren. Ze hadden bijvoorbeeld afgesproken met de
Syriza-jongeren voor de betoging. Die zouden hier komen met een groot spandoek,
maar dat verschijnt niet. Ze hadden dit weekend ook hun officieel
oprichtingscongres gepland, maar dat is uitgesteld. Als ze vaststellen dat er
niet zoveel Syriza-jongeren op de betoging zijn, horen ze “they will be later”. Maar ze dagen niet op. En een geplande
afspraak wordt verplaatst tot een onduidelijk moment. En van uitstel komt
afstel.

Toen wij eerder deze week belden met de KKE om een interview, zou men bekijken
wanneer men tijd vond. Een tweede en derde telefoontje bracht geen soelaas. De
vriendelijke man aan de andere kant wilde wel behulpzaam zijn, “maar,” zo zei
hij, “these are very strange and busy
times.”

Een interview met Syiza zat er al helemaal niet meer in: na een eerste reply op
de mail, werd verder de telefoon niet meer opgenomen. Verwarring alom dus.
Wellicht weet ook niemand meer precies wat te zeggen. Standpunten worden ad hoc
bepaald, zo lijkt het wel.

Wat de tegenstrijdige berichten concreet allemaal betekenen, is zondagavond nog
niet helemaal duidelijk. We concentreerden ons dus meer op de vorm dan op de
inhoud. Zoals op de vaststelling dat betogingen hier ook zonder  aanvraag kunnen, dat de oproerpolitie vanop
afstand en zonder helm een oogje in het zeil houdt, dat een klein black blokje probleemloos de
manifestatie kan verlaten en opstappen naar Panepistemiou Street. Het verkeer
wordt tegengehouden, de politie volgt op het voetpad, maar wat verderop
ontbinden de veeleer jonge anarchisten de betoging en verdwijnen in
verschillende richtingen. Probleem opgelost. Van arrestaties en GAS-boetes is
geen sprake en iemand oppert “dat zou je in Antwerpen of Brussel eens moeten
proberen.”

Zoals we al eerder schreven zijn ook de hekken rond het parlement weg en
oppervlakkig gezien lijkt het er dus op dat een vorm van democratie hersteld
is: pleinen bezetten, je mening kenbaar maken, betogen, met een vlag staan
zwaaien en grote spandoeken met revolutionaire leuzes de lucht insteken, het
kan allemaal weer zonder dat je door gemotoriseerde politie in elkaar wordt
geknuppeld of met traangas en rubberkogels beschoten.

En zoals de verkiezingen in januari hier hebben aangetoond: met een verstandige
campagne, een uitgekiend, gematigd programma, intelligente economische analyses
en het werk van vele enthousiastelingen die zich in een brede coalitie
verenigen, kan je zelfs verkiezingen winnen en de regering vormen. Vanuit de
beweging van de pleinbezettingen van 2010 en 2011 kan dus een beweging groeien
die effectief de staat kan veroveren. Zoals Podemos dat in Spanje betracht,
zoals het Links Blok in Portugal wil proberen en zoals ook hier bij ons
sommigen hardop durven dromen. “Doe de democratie,” heet het dan. En ook “er is
wel een alternatief.”

Daarover wilden we een hoopgevend, vrolijk stukje schrijven

Maar zoals François Mitterand  antwoordde
toen zijn vrouw Danielle hem na zijn eclatante verkiezingsoverwinning in 1981
vroeg “‘Pourquoi maintenant que tu en as le pouvoir ne fais–tu pas ce que tu avais promis ?” (Waarom doe je niet wat je
beloofd hebt, nu je de macht hebt?), zei
hij: “J’ai gagné un gouvernement mais non
pas le pouvoir.” (Ik heb wel de regering veroverd, maar niet de macht). En
hij legde haar uit dat hij niet de macht had om tegen de Wereldbank in te gaan,
om tegen het IMF in te gaan, om tegen de kapitalisten in te gaan, om het
neoliberalisme te stoppen.

In haar memoires zegt Danielle Mitterand daarover “Zo heb ik begrepen dat de
regering zijn, president zijn niet tot veel dient in deze aan het kapitalisme
onderworpen samenlevingen. Ik heb het veertien jaar van nabij meegemaakt. Zelfs
als hij probeerde de meest negatieve kant van het kapitalisme te vermijden,
begonnen de dromen al heel snel barsten te vertonen.”

Maandagochtend ziet de wereld er weer helemaal anders uit en
worden we brutaal op die realiteit gedrukt: democratie, verkiezingen winnen,
een sociaal project uitstippelen, water in je wijn doen, compromisbereidheid
tonen, het volk mobiliseren, referenda, betogingen, algemene stakingen,… dat
alles vormt onvoldoende tegengewicht tegen de dictatuur van het kapitaal.
Syriza, Tsipras, de Griekse regering en het Griekse volk hebben te doen wat hen
wordt opgedragen. En terwijl zelfs het eerdere, mildere voorstel van de Troïka
per referendum door twee derde van de bevolking wordt afgekeurd, komen de
Duitsers geruggesteund door mindere Europese goden met een nog veel stringenter
plan en wordt het door de strot geramd.

Het is het einde van de illusie van
eender welke vorm van soevereiniteit en democratie: geen land in Europa, geen
volk kan zelf bepalen welk beleid het wil voeren, op welke manier ze hun
toekomst willen vormgeven, welke prioriteiten volgens hen voorrang dienen te
genieten. De Vlaams nationalisten mogen op hun bespottelijke feestdag in hun
schijnparlement zoveel over autonomie, zelfbeschikkingsrecht en
onafhankelijkheid neuten als ze willen, het zijn leugenachtige illusies. En dus
is vandaag iedereen in the war.

Toen het eerder dit jaar nog leek alsof de lente er aankwam – niet alleen hier
in België, maar ook in Griekenland en de rest van Europa – betoogden we op de
trappen van de Beurs in Brussel om onze steun te betuigen aan Syriza en het
Griekse volk. We stonden daar in het gezelschap van de inmiddels hoogbejaarde,
maar nog altijd welbespraakte en radicale schrijver en politicus Manolis
Glezos.

Hij zit voor Syriza in het Europees Parlement, maar kreeg als jonge
snaak vooral bekendheid omdat hij tijdens de Duitse bezetting van Griekenland
zo stoutmoedig was geweest om op 30 mei 1941 met zijn compaan Apostolos Santas
de Akropolis te beklimmen en de swastika die daar al een maand hing, af te
rukken en weg te halen.

Het werd een inspirerend symbool voor alle partisanen
in de door de nazi’s onder de voet gelopen landen. Het werd hen door die nazi’s
niet in dank afgenomen en ze werden beiden in absentia ter dood veroordeeld.
Toen hij later werd gearresteerd, werd hij maandenlang gemarteld in gevangenschap

Maar zoals we weten: de Duitse bezetting was een paar jaar later afgelopen en
de man leeft nog steeds. Hij hield daar aan de Beurs – waar sinds kort een
betogingsverbod geldt, omdat betogen niet compatibel is met het Biermuseum en
niet past in de city-marketing – een
virulent pleidooi tegen besparingsmaatregelen en tegen compromissen. Hij kent
de Duitsers namelijk en heeft er niet zo bijzonder veel vertrouwen in.
Misschien moeten we vandaag met hem vaststellen dat hij gelijk heeft en dat de oorlog
die men toen gewonnen waande, vandaag met economische middelen wordt
verdergezet. Griekenland is effectief opnieuw bezet gebied

Het lijkt dan ook gepast om de Griekse vlag die vandaag op de Akropolis wappert
weg te halen en te vervangen door een swastika. Of althans een hedendaagse
Duitse vlag. Want van Griekse volkssoevereiniteit is vandaag duidelijk geen
sprake meer. Het heeft dan ook geen zin de symbolen te handhaven. 

Op het vliegveld speelt de hele nacht Losing
My Religion van R.E.M. door mijn hoofd. Het vormde in Café Styl in Psiri de
soundtrack bij onze laatste frappé op het terras. Sarah vertelde dat ze dat
jaren geleden met vrienden op gitaar in de metro en op straat speelden en dat
het succes had. Ze verdienden er hun boterham en wat meer mee. Het bracht niet
zoveel op als Silent Night, maar dat
werkte vooral naar het jaareinde. Tijdens de zomermaanden moest je daar niet
mee komen aanzetten. Hoe gelovig de Grieken ook zijn en dus altijd bereid tot
caritativiteit, je moet ook niet overdrijven

“Consider this, consider this,”
neurie ik terwijl we de gebeurtenissen bespreken en de foto’s bekijken. “The hint of the century, consider this, the
slip that brought me to my knees, failed… That’s me in the corner, that’s me
in the spotlight, losing my religion… I thought that I heard you laughing, I
thought that I heard you sing. I think I thought I saw you try” En dan
besef ik, razend kwaad en intriest: “I’m
losing my religion.

Het gaat daarbij niet zozeer over illusies die we in Syriza of Tsipras hebben
gekoesterd. Het lijkt wat makkelijk om de man nu met pek en veren de
linkerzijde uit te bannen en hem in het rijtje klasssenverraders bij te zetten,
zodat we onszelf als radicaal, principieel en vastberaden kunnen profileren.
Dat is te gemakkelijk. Natuurlijk: we hadden Tsipras graag gezien als de
oorlogsheld Manolis Glezos die niet plooit onder de ‘fiscal waterboarding‘, die tegen het Duitse vuurpeleton trots, de
vuist in de lucht, roept “Lang leve een vrij en onafhankelijk Griekenland!” Of
liever nog “Patria o Muerte”
natuurlijk. Maar de realiteit is geen roman, Tsipras is geen oorlogsheld, de
wapens zijn geen kogels en hij kan misschien zichzelf, maar niet zijn natie en
volk opofferen. Temeer daar men strijdt met ongelijke wapens in deze asymetrische
oorlog waarbij de ECB de geldkraan dichtdraait en daarbij de Griekse bevolking
dermate traumatiseert dat ze door deze shock
doctrine volledig lamgeslagen worden.

Het zijn niet de illusies in Syriza die we kwijt zijn. We hadden die niet
moeten koesteren en voor velen van ons was de steun voorwaardelijk. We wisten
ook dat het kader waarbinnen ze opereerden dat van de EU was, de muntunie, het
kapitalisme en de bestaande, economische verhoudingen. Ze waren naïef, zoals
wellicht iedereen die het kapitalisme bestrijdt. En het zijn die illusies die
we moeten begraven, voorgoed.

Het is zoals Thanos Andritsos van Antarsya ons eerder deze week zei: “Binnen
dit Europa is geen sociaal Griekenland mogelijk.” En het lijkt er sterk op dat
dit Europa er is om te blijven, gezien de steun die het niet alleen van de
Duitse renteniers en mogelijk zelfs van de 12,5 miljoen verarmde paupers
geniet, bang als ze zijn dat zij voor de Griekse schulden zullen moeten
opdraaien, zoals Bild en andere media
hen dagelijks voorhouden. Doordrongen als ze zijn van de leugen dat het juist
de armsten zijn, de werklozen, de gepensioneerden en zieken of jongeren die de
oorzaak van de crisis zijn, die altijd boven hun stand geleefd hebben.

Dit
Europa, dat zoals weleer liever naar onder stampt dan naar boven, kan op geen
enkele manier de oplossing van de problemen zijn. En de linkerzijde, wie
progressief is, wie gelooft dat je de democratie moet doen, dat er een
alternatief mogelijk is, kan maar één conclusie trekken: we moeten uit deze unie
treden als we soeverein, als volk, of natie een sociaal beleid willen, als we
niet bereid zijn – zoals in Griekenland gebeurt – de kindersterfte te zien
stijgen, het aantal zelfmoorden te zien toenemen, prostitutie als een normale
broodwinning te beschouwen voor onze moeders, zusters of dochters.

Als we niet
willen aanvaarden dat ook hier de mortaliteit door de crisis jaar na jaar
toeneemt en mensen sterven van perfect geneesbare ziektes, omdat daar geen geld
voor is, aangezien dat naar de banken hoort te gaan, is er maar één conclusie
mogelijk: uit de euro stappen, uit de munteenheid, afstand nemen van de euro en
opnieuw zelf een beleid uitstippelen.

Want laat ons eerlijk zijn: wat voor zin heeft het om ons blijvend te engageren
binnen Hart Boven Hard, mee te werken aan de versterking van de PVDA zodat die
– bij voorkeur in coalitie met misschien de SP.a, Groen, de vakbonden, het
middenveld, de radicale linkerzijde – op een dag groot genoeg wordt om een
regering te vormen? Als elk beleid, elk alternatief, elke poging via de
burgerlijke democratie vastloopt op een economisch dictaat, op een openlijke
wurging van een bevolking, op een totaal misprijzen voor de uitdrukking van de
wil van het volk

De hekken rond het parlement op Syntagma zijn weg en men mag betogen. Zoveel
men wil. Men mag de regering kiezen die men wil. Men mag zich uitspreken in
referenda. Zoveel men wil, de hele dag, elke dag als men dat graag doet

Het betekent allemaal niets, het is een lege doos, een leugen.

Een alternatief is mogelijk, maar het zal een heel andere strategie vergen, een
heel andere aanpak. En het zal niet noodzakelijk lollig blijven. We zijn
namelijk allemaal een beetje in the war.

I’m losing my religion.