Opinie - An Piessens

De beste remedie tegen spijbelen is de school

Moet je ouders straffen omdat de kinderen niet meer naar school willen? De discussie is niet nieuw, maar laaide de voorbije week weer in alle hevigheid op. En telkens weer lijken we één stem te vergeten: die van de spijbelende jongeren zelf.

dinsdag 16 juni 2015 11:04
Spread the love

De beste remedie tegen spijbelen is de school. Leerkrachten die met
passie les geven, aan jongeren die het gevoel hebben iets bij te
kunnen leren. Dat was de belangrijkste conclusie uit een kleinschalig
onderzoek dat wij in 2013 onder ex-spijbelaars deden: jongeren die
zwaar gespijbeld hadden, maar er wel in geslaagd waren om die kar te
keren.

Spijbelen en
zeker ‘hardnekkig spijbelen’ is niet iets waar je zomaar voor
kiest, bleek uit hun verhalen. Elk vertelden ze over een individuele
cocktail aan elementen die ertoe geleid hadden dat ze nauwelijks nog
naar school gingen. Een mix van uitdaging opzoeken, zich niet goed
voelen in de klasgroep, niet de juiste studierichting vinden, te veel
of te weinig steun van thuis krijgen, maar evengoed onredelijke of
onrechtvaardige straffen ondergaan op school, geen aansluiting vinden
bij de lessen…

Kindergeld intrekken

Terwijl
hardnekkig spijbelen nauwelijks gezien kan worden als een ‘keuze’
maar wel als een neerwaartse spiraal of een slechte gewoonte, vraagt
‘stoppen met spijbelen’ van jongeren wel degelijk om een keuze.
Die heeft soms vergaande gevolgen: sommigen veranderen van school, of
breken met hun lief of hun vriendengroep, voor anderen blijft het
elke dag keihard werken om vol te houden. Het is een keuze waarin ze
gesteund moeten worden, want dat alleen waarmaken is erg moeilijk. 

Het kindergeld of
de schooltoelage intrekken, kan dan wel een zetje geven. “Oei,
dacht ik, we gaan hier 1000 euro kwijt geraken. Dat geld kunnen we
echt niet missen”,
vertelde een jongen. Maar hoe fair is zo’n
mededeling voor een gezin van drie kinderen waar beide ouders
weggevallen zijn, en waar jongeren op de wachtlijst staan voor
jeugdhulpverlening? Hoe fair is dat voor een gezin waar de ouders met
de handen in het haar zitten, en waar de jongere in kwestie zelf
zegt: “Met mij was er echt niets aan te vangen”? Is het
niet een te eenvoudige maatregel die meer kwaad dan goed doet?

Talent

Waarom hebben we
het niet over het signaal dat we krijgen van hardnekkige
spijbelaars? Vinden we het dan normaal dat er zoveel jongeren afhaken
op school? Kleine kinderen zijn erg leergierig en volhardend. Kijk
maar naar hoe ze leren lopen, met vallen en opstaan. Hoe komt het dan
dat we er niet in slagen om die leergierigheid te blijven koesteren
en voeden? Hoe komt het dat we al dat talent verloren laten gaan? En
dat we dat keer op keer als een probleem van de jongeren blijven
benoemen, terwijl er misschien toch meer aan de hand is?

Een belangrijke
sleutel ligt op school, vertelden de jongeren in ons onderzoek. Niet
noodzakelijk in extra begeleiding, niet in gepamper, maar bij
leerkrachten die met passie lesgeven. Bij een richting die jongeren
ligt. Bij volwassenen die deze jongeren als ‘gewone mensen’
behandelen.

Werkt het
inhouden van kindergeld of van een schooltoelage? Ja, tot op zekere
hoogte. Het kan ertoe bijdragen dat jongeren weer aan de schoolbanken
gaan zitten. Maar willen we dat ze op de schoolbanken zitten, of
willen we dat ze naar school gaan, met alles erop en eraan? En is het
kindergeld inhouden dan niet een erg machteloze maatregel, die ons
vooral het gevoel geeft dat we iets aanpakken?

take down
the paywall
steun ons nu!