Sinds
de toezegging van de Qatarese overheid in 2014 is de wetgeving, noch
het beleid of de situatie op het terrein veranderd voor
arbeidsmigranten. Ze blijven volledig afhankelijk van de genade van
hun werkgevers: zonder toestemming mogen ze het land niet verlaten of
van werkgever veranderen en een vakbond oprichten is verboden. Zo
stelt Amnesty in zijn rapport van 21 mei 2015.

Na
wereldwijde kritiek deed de Qatarese regering in 2014 enkele
beloftes. Zo zouden er driehonderd arbeidsinspecteurs komen en een
elektronisch betaalsysteem voor het loon van de migranten opgezet worden. Afgezien
van een aantal kleine aanpassngen is van die beloftes weinig terechtgekomen.
Veel migranten die Amnesty International interviewde, klaagden dat
hun loon nog steeds laattijdig of niet wordt uitbetaald.

Zo
vertelde Ranjith, een migrant uit Sri Lanka, dat hij nog niet is
betaald sinds hij begin 2015 aankwam in Qatar. Hij heeft geen
identiteitspapieren of contract. Zijn verblijfplaats in een
arbeiderskamp is overbevolkt en vuil. “Ik wil enkel werken en
geld verdienen voor mijn vrouw en kinderen, maar van mijn werkgever
mag ik niet van werk veranderen”, zegt hij. “Als ik naar de
politie ga, zullen ze me aanhouden en het land uitzetten omdat ik
geen papieren heb.”

“We
twijfelen sterk aan de wil van Qatar om de uitbuiting van
arbeidsmigranten effectief aan te pakken”, zegt Mustafi Qadri,
die voor Amnesty onderzoek doet naar arbeidsrechten in de Golfstaten.

“Een
duidelijk stappenplan met doelstellingen en deadlines ontbreekt. De
beloftes die Qatar vorig jaar deed, lijken meer een pr-stunt te zijn
om te garanderen dat ze het WK in 2022 in handen kunnen houden.”

FIFA

In
november 2013 publiceerde Amnesty International al een lijvig rapport
over de uitbuiting van buitenlandse bouwvakkers in Qatar. In een
aantal gevallen was zelfs sprake van dwangarbeid. Ook al heeft Qatar
sindsdien meermaals te kennen gegeven dit misbruik te willen
uitroeien, voor de migranten is er in de praktijk zo goed als niets
veranderd.

“Meer
dan anderhalf jaar nadat Amnesty International de verregaande
uitbuiting van migranten aan het licht bracht, is er weinig gedaan om
de wortels van dit misbruik aan te pakken. We zijn ondertussen weer
een stap dichter bij de Wereldbeker in Qatar. De tijd begint te
dringen en de behoefte aan grondige hervormingen is groot,” zegt
Qadri. “De bouwsector is Qatar blijft immers groeien en het
aantal arbeidsmigranten zal wellicht verder oplopen tot 2,5 miljoen.”

Amnesty
maakt zich ook zorgen over de persvrijheid in Qatar. Journalisten en
activisten die de omstandigheden van de arbeiders onderzoeken, worden
regelmatig geïntimideerd, ondervraagd en opgesloten. In april 2015
werden onder meer journalisten van de BBC en de Duitse tv-zender WDR
gearresteerd en vastgehouden.

Bronnen: 

Persmededeling Amnesty International:  Mounting
risk of World Cup built on abuse as Qatar fails to deliver reforms

Rapport 2015 Amnesty International: Qatar:
Promising Little, Delivering Less – Qatar and migrant labour abuse
ahead of the 2022 Football World Cup

Persmededeling Amnesty International november 2013: Qatar:
End corporate exploitation of migrant construction workers

Rapport Amnesty International 2013: Qatar:
The dark side of migration: Spotlight on Qatar’s construction
sector ahead of the World Cup