Een inheemse familie zoekt onderdak bij de Cedror-gemeenschap in Salitre, Costa Rica, nadat grootgrondbezitters hun grond hebben afgepakt en het huis in brand hebben gestoken. Foto: David Bolaños/IPS. 6 juli 2014

Costa Rica gedwongen geweld tegen inheemse groepen te stoppen

Costa Rica moet dringend het geweld tegen twee inheemse groepen stoppen: het Bribri-volk in Salitre en het Teribe-volk in Térraba. De Inter-Amerikaanse Commissie voor de Mensenrechten geeft Costa Rica tot 15 mei de tijd. Er hangt het land een rechtszaak boven het hoofd.

dinsdag 12 mei 2015 11:31
Spread the love

De resolutie van de Inter-Amerikaanse Commissie voor de
Mensenrechten (IACHR), die van eind april dateert, geeft Costa Rica tot 15
mei de tijd om “maatregelen te nemen om het leven en de integriteit” van
twee inheemse gemeenschappen te beschermen.

Grond ingenomen

Het
gaat om het Bribri-volk in Salitre en het Teribe-volk in Térraba, beide in
het zuidoosten van het land. Al jaren proberen ze tevergeefs grond terug te
krijgen, die illegaal door niet-inheemse Costa Ricanen is
ingenomen.

Costa Rica telt 4,5 miljoen
inwoners. Daarvan behoort bijna 3 procent tot inheemse volken.De 24
inheemse gebieden zijn samen 350.000 hectare groot, ongeveer 7 procent van de
oppervlakte van het land. 

“De wet staat ons toe ons eigendomsrecht te laten gelden op gronden die in handen zijn van niet-inheemsen die er niet op wonen”,
zegt Roxana Figueroa, leider van de gemeenschap.

Niet-inheemse boeren en grootgrondbezitters bezetten grond in 24 inheemse gebieden, waaronder Salitre en Térraba. Dit is een overtreding van nationale en internationale
wetten en verdragen, stelt de Commissie.

Volgens de Inheemse Wet van Costa Rica, die sinds
1977 van kracht is, zijn deze gronden onvervreemdbaar, niet overdraagbaar en
exclusief bestemd voor de inheemse gemeenschappen die erop
wonen.

Reden tot angst

“Het geweld is verminderd”, zegt Figueroa. “Maar het is er nog, het ligt op de loer. Ze weten wie heeft meegedaan aan
de recuperatie van de gronden en wie mee strijdt.”

Er is reden tot
angst. Zo werd Salitre  al meermaals
aangevallen. Telkens zaait een groep niet-inheemse mannen terreur, onder meer
door huizen in brand te steken.

Op 5 januari 2013  is een groep ongewapende inheemse inwoners
aangevallen. Drie van hen werden met machetes bewerkt, één werd gefolterd
met gloeiend ijzer, en een ander werd beschoten.

Ernstig

In 2012 heeft de IACHR een klacht ontvangen van de internationale
organisatie Forest People Program. Deze organisatie vormt samen met het 
Inter-Amerikaans Hof voor de Mensenrechten een instelling van de Organisatie
van Amerikaanse Staten in Washington.

De klacht geeft aan dat situatie als ernstig wordt gezien, en kan ertoe leiden dat de zaak voor het Hof komt.
De resolutie, een bewarende maatregel, is daarin een cruciale stap.

Mogelijk een
Rechtszaak

In Costa Rica moet de regering uiterlijk vrijdag een
rapport voorleggen waarin het uitlegt hoe het de gevraagde maatregelen gaat
nemen. Daarnaast verzoekt de Commissie dat de regering met de gemeenschappen
overlegt en het geweld onderzoekt.

Rubén Chacón, expert inheemse mensenrechten van de Universiteit van Costa Rica en advocaat van een van de inheemse leiders, meldt: “Dit is een voorbereidende fase
van wat een rechtszaak zou kunnen worden. De IACHR vaardigt een bewarende
maatregel uit in afwachting van de beslissing om de zaak naar het
Inter-Amerikaanse Hof door te verwijzen.”

Volgens de expert is het geweld afgenomen.
Maar van de relatieve kalmte heeft men geen gebruik gemaakt om de problemen
die aan de basis liggen aan te pakken.

take down
the paywall
steun ons nu!