België houdt zich op de vlakte met zwakke toespraak op de herzieningsconferentie over kernwapens
Ons land toont zich tevreden met de vooruitgang die is geboekt bij het uitvoeren van het NEW START verdrag (de reductie van de strategische kernwapens) tussen de VS en Rusland. Maar, aldus Frankinet, dat is niet genoeg. Er moeten verdere reducties komen van alle types van kernwapens. België moedigt beide landen aan om in een volgende onderhandelingsronde ook de niet-strategische wapens op te nemen. Dit is een indirecte verwijzing naar de kernbommen die in Kleine Brogel liggen. Tot daar klinkt het veelbelovend.
Warm en koud
Maar, zo vervolgt ze, geen enkele kernwapenstaat zal zijn kernwapenarsenaal elimineren zonder duidelijke garanties. De eliminatie van deze wapens vraagt daarom een onderhandelingskader dat leidt tot verifieerbare en onomkeerbare reducties. Volledige nucleaire ontwapening zal alleen maar kunnen wanneer kernwapenstaten niet langer de behoefte voelen om ze te bezitten. Dat komt neer op het kopiëren van het standpunt van de NAVO dat ook warm en koud blaast: ja voor een wereld zonder kernwapens, maar zolang anderen staten ze bezitten blijft het bondgenootschap noodgedwongen vasthouden aan een mix van conventionele en nucleaire afschrikking.
Geen woord over de modernisering van de kernbommen in België
Het Belgische standpunt is ontgoochelend. Geen enkele kritische bedenking over het feit dat het Pentagon de Amerikaanse kernbommen in Europa (waaronder België) zal moderniseren in een miljarden dollars kostend Life Extension Program (LEP). Dat maakt deze wapens niet alleen gemakkelijker inzetbaar, maar het verlengt bovendien hun levensduur met enkele tientallen jaren. Dat betekent dat de VS in de komende jaren alvast niet van plan zijn deze wapens te ontmantelen. En dat is duidelijk niet in overeenstemming met artikel 6 van het NPT.
Toch zegt ons land gefrustreerd te zijn over de trage vooruitgang om de doelstellingen van artikel 6 te vervullen. Ter verduidelijking: artikel 6 verbindt alle lidstaten ertoe - ter goeder trouw – te onderhandelen over effectieve maatregelen met betrekking tot een vroegtijdige beëindiging van de kernwapenwedloop en tot kernontwapening. Lidstaten gaan ook akkoord met het nastreven van een verdrag over algemene en volledige nucleaire ontwapening onder strikte en doeltreffende internationale controle.
Geen pleidooi voor verdrag dat kernwapens verbiedt
In haar toespraak pleegt de permanente vertegenwoordigster lippendienst aan het NPT zonder concrete voorstellen of vragen. Ons land mist ook deze keer de kans om zich aan te sluiten bij een groeiende groep van landen die oproept voor onderhandelingen die moeten leiden tot een verdrag dat een verbod instelt op nucleaire wapens, net zoals dat ook het geval is voor chemische en biologische wapens.
België overtreedt het NPT
België had ook een pleidooi kunnen houden voor de ontmanteling van de kernwapens op eigen grondgebied en daarbij kunnen verklaren dat we ons zo in regel stellen met het NPT. Het feit dat Belgische vliegtuigen de B-61 kernbommen moeten transporten en in oorlogstijd zelfs verantwoordelijk zijn voor het afwerpen ervan, is immers een duidelijke overtreding van art 2 van het NPT. Dat stelt dat elke niet-kernwapenstaat er zicht toe verbindt om geen kernwapens van om het even welke leverancier te ontvangen of er de controle over te krijgen direct of indirect (wat dus het geval is als Belgische vliegtuigen de nucleaire taken opnemen van de NAVO in oorlogstijd).
De tekst van de toespraak van de Belgische permanente vertegenwoordigster bij de VN op de negende herzieningsconferentie van eht non-proliferatieverdrag vind je hier (eng) en hier (fr).