Basisinkomen voor de Grieken? Europa zegt niet nee

De nieuwe Griekse regering moest in ruil voor verdere financiële hulp een reeks hervormingen voorstellen. Tsipras en co moesten daarbij zorgvuldig laveren tussen hun verkiezingsbeloftes en de onverbiddelijke houding van de Europese Unie.

De invoering van een basisinkomen dook al op in het programma van Syriza voor de verkiezingen van 2012. De partij verstopte het nu ook in de lijst hervormingen die het moest voorleggen aan de Eurogroep.

Establish a closer link between pension contributions and income, streamline benefits, strengthen incentives to declare paid work, and provide targeted assistance to employees between 50 and 65, including through a Guaranteed Basic Income scheme, so as to eliminate the social and political pressure for early retirement which over-burdens the pension funds.

Met het basisinkomen wil de regering 50-plussers langer aan het werk houden. Een basisinkomen kan gecombineerd worden met een inkomen uit arbeid. Het wordt automatisch toegekend aan elke burger. In tegenstelling tot uitkeringen hangen er geen strenge voorwaarden aan vast en is er ook geen beperking in de tijd.

Dat zou ervoor zorgen dat minder mensen in het zwart werken. Nu geven sommige Grieken hun arbeid niet aan, omdat ze dan meteen hun uitkering of andere sociale voordelen verliezen.

Alternatief reddingsplan

Ook Podemos, zeg maar de Spaanse evenknie van Syriza, komt op voor een basisinkomen. Het behoorde al tot de vijf eisen van de indignado's die in 2012 een alternatief reddingsplan voorstelden.

In Zwitserland wordt wellicht in 2016 een referendum gehouden over de invoering van een basisinkomen van 2500 Zwitserse frank (zo'n 2200 euro).

Het basisinkomen is een merkwaardig voorstel dat zowel de linkerzijde als de rechterzijde weet te verleiden. In 1974 ging de Nobelprijs voor economie naar Gunnar Myrdal en Friedrich Hayek. Hayek is de peetvader van het neoliberalisme. Myrdal is een overtuigde sociaaldemocraat die onderzoek deed naar de verdeling van welvaart en aanhanger van Keynes. De twee hadden weinig gemeen, maar waren het wel eens over het principe van een basisinkomen.